Voetbal is geen ethisch paradijs, onderstrepen Ajax en PSV in Qatar

De trainingskampen die topclubs Ajax en PSV in Qatar hebben belegd, bevestigen dat voetbal allerminst een ethisch paradijs is. Ook de Hollandse polder kan de wereld van luxe en (olie)dollars niet weerstaan, schrijft Hugo Camps in zijn sportcolumn.

Uitgerekend Ajax en PSV hebben hun tenten voor de winterstage opgeslagen in Qatar. De dwergstaat die het religieuze absolutisme hoog in het vaandel voert en zich weinig gelegen laat aan mensenrechten, biedt de twee tenoren van de Eredivisie van harte onderdak. Ze krijgen zelfs geld toe.

Ajax-directeur Van der Sar: ‘Wij zijn voetbalclub en geen politieke partij’

Ajax en PSV kennen geen moment gewetensnood. Ze genieten voluit van het zomerse weertje, de fijne accommodaties en de marmeren zalen van hun hotel. Ajax-directeur Edwin van der Sar zei het zo: ‘Wij zijn een voetbalclub, geen politieke partij.’ De mensenrechten horen niet thuis op een voetbalveld. De gewezen goalie spreekt onverminderd op het ritme van de dorsvlegel. Schrale taal die bij tegenwind schril wordt. De Ajax- en PSV-watchers mompelden iets van ongemak, maar fanatiek waren ze niet in de veroordeling van de foute uitstap. De verontwaardiging was niet slepend.

Nee, het gaat niet goed met de mensenrechten in Qatar en de buitenlandse bouwvakkers leven in erbarmelijke omstandigheden en zijn zwaar onderbetaald, maar wie zegt dat voetbal een ethisch paradijs is? Het is een wereld van luxe en dollars, en die kan ook de Hollandse polder niet weerstaan. Natuurlijk worden in deze sport van dribbelkunsten de mensenrechten weleens door de benen gespeeld. In een trainingskamp van een week verander je een bedrijfscultuur niet. Geen gezeur, spelen!

Voetbal is een sport van uiterlijke schijn, met Qatar als toppunt

Je mag verdrietig zijn om deze ontspoorde sergeantenmoraal, maar wees dan consequent verdrietig. De faciliteiten waarmee Nederlandse clubs hun spelers verwennen, zijn ook een stukje Qatar. Alleen al de bussen waarmee de spelers naar de wedstrijden  worden vervoerd, zijn villa’s van chroom en airco. Een juweel waarin de rechtsback van FC Emmen zich niet herkent. Voetbal is een sport van veel uiterlijke schijn en met dat plaatje kom je uiteindelijk dan terecht in Qatar. Overigens zijn de stages in Spanje bijna even luxueus. Alleen, de stadions zijn er niet met slavenarbeid gebouwd. En dodelijke arbeidsongevallen worden niet weggemoffeld.

Je kunt 27 ethische snaren tegelijk aanspannen in de sport, maar dan blijft er geen sport meer over. Zie ook hoe Jumbo-Visma het Nederlandse cyclisme infecteert met kapitalistische monopolies. En dacht u dat de schaatshelden onder het miljoen gloriëren? De nieuwe sponsors van Mathieu van der Poel (Alpecin en Feniks) hebben de kannibaal getrakteerd op een complete ploeg met rouleurs, sprinters en klimmers. Het sponsorbudget is verdrievoudigd. Alleen al in de hoop dat ‘Matje’ straks Parijs-Roubaix wint. Voor de glorie van één dag en één man dus. Dat soort investeringen kom je in het dagelijkse bedrijfsleven niet tegen. Om maar te zeggen dat sport in al zijn vezels een groteske is. Wel een feest om naar te kijken.

Voetballers en politici krijgen verwijt zakkenvullers en demagogen te zijn

Voetballers en politici delen één verwijt: zakkenvullers. Goedkope demagogie. Hun inzet wettigt royale salarissen, ook omdat werkzekerheid ontbreekt. Zie wat Donyell Malen van PSV is overkomen. De 20-jarige spits is in Amerika geopereerd aan de knie. Het scheelde niet veel of ze hadden zijn hele knie moeten leeghalen. Einde carrière, of toch zo goed als. Gelukkig is het bij letsel aan de buitenband gebleven, maar Malen zal dit seizoen niet meer kunnen aantreden voor PSV. En het EK van Oranje is ook problematisch. Een jongen van twintig die aan het begin van zijn loopbaan staat, kon bijna worden afgeschreven. Hoe zijn revalidatie zal verlopen, blijft een vraag. Probeer dat maar eens te verwerken als bejubelde jonkie.

Donyell Malen voelt nu de pijn van splijtende onzekerheid over zijn toekomst. Dat mag een jongen van 20 niet moeten doorstaan. Dan heeft het marmeren orgasme van een hotellobby in Qatar geen enkele betekenis meer. De keramische tegeltjes in de badkamer thuis ook niet.