‘Een familiestatuut kan conflicten voorkomen’

Bespreek de bedrijfsoverdracht met alle kinderen, ook als slechts een van hen beoogd opvolger is. En begin liefst zes tot acht jaar van tevoren. Dat zijn volgens fiscaal specialist Peter Pleijsant de belangrijkste voorwaarden om de overdracht van een familiebedrijf soepel te laten verlopen.

successieplanning-inzet

Volgens Pleijsant (48), werkzaam voor het Kenniscentrum Vermogensadvies & Beleggen van ABN AMRO MeesPierson, kan de overdracht ook sneller verlopen, als de situatie daar om vraagt. ‘Veel families spreken te weinig en te laat over de bedrijfsopvolging. Dan kan het zomaar gebeuren dat de eigenaar denkt dat zijn zoon in zijn voetsporen wil treden en zijn dochter niet, terwijl het tegenovergestelde het geval kan zijn.’

Als er meer kinderen zijn, is het daarnaast verstandig een familiestatuut op te stellen. Hierin leggen familieleden afspraken vast met betrekking tot het bedrijf, voor nu en in de toekomst.

Geef de opvolger de tijd om zich klaar te stomen voor de leidersrol’ – Peter Pleijsant

Geen vast recept

Regels voor de inhoud van een familiestatuut zijn er niet. Een beschrijving van hoe de bedrijfsopvolging wordt ingevuld is vaak een vast onderdeel. Pleijsant licht toe: ‘Wie wordt er eindverantwoordelijk op het moment dat de huidige eigenaar terugtreedt of overlijdt en hoe wordt de opvolger klaargestoomd voor de functie?’

Ook gebruikelijk: wanneer en onder welke voorwaarden mag een familielid toetreden tot het bestuur, welk beloningsbeleid geldt voor familieleden, hoe zijn scholing en coaching geregeld, mogen aangetrouwde familieleden aandeelhouder worden of werken voor het bedrijf? Maar het kan ook gaan over wie het woord mag voeren namens de familie, wie vertrouwenspersoon is bij een mogelijk conflict en wanneer een familieberaad plaatsvindt. Families nemen vaak ook basale zaken in het statuut op, zoals de gemeenschappelijke normen en waarden, strategie, missie en visie, en hoe het bedrijf structureel iets terugdoet voor de maatschappij, in de vorm van filantropie.

‘Zo’n statuut is een houvast in het proces vóór, tijdens en na de bedrijfsoverdracht. Het document is niet statisch: bij hernieuwde inzichten en veranderende situaties kan de familie het statuut aanpassen.’

Inspraak en aandelen

Bij de overdracht aan een nieuwe generatie staan de financiën van het bedrijf centraal. Pleijsant: ‘De continuïteit van het familiebedrijf mag niet in gevaar komen door een wisseling van de wacht. Tegelijk wil de verkoper niet de rest van zijn leven op een houtje bijten.’

Er zijn mogelijkheden om het familiebedrijf fiscaal voordelig te laten overgaan op de volgende generatie. Onder voorwaarden kan de overdrager vermogen schenken via bedrijfsopvolgingsregelingen. Pleijsant legt uit: ‘De eigenaar kan ervoor kiezen alleen aan de bedrijfsopvolger aandelen te schenken. De andere kinderen krijgen hun deel dan uitgekeerd. Soms is dat niet mogelijk. Wordt er te veel vermogen aan het bedrijf onttrokken, dan bedreigt dat de continuïteit. De andere kinderen kunnen in plaats daarvan óók aandelen in het bedrijf krijgen. Dat brengt wel risico’s met zich mee: zo lopen zij een financieel risico als de zaken minder gaan. En in hoeverre krijgen zij inspraak op het beleid?’

Volgens Pleijsant is het raadzaam om sparringpartners als een accountant, fiscalist en een contactpersoon bij de bank in de arm te nemen. ‘Laat je bij deze beslissingen goed voorlichten.’

Dit is een partnerpagina. De redactie van EW is niet verantwoordelijk voor de inhoud.
Familiebedrijven - Successie

Column: Generaties kunnen elkaar verstaan

Wil je een succesvol familiebedrijf echt in de familie houden, dan staat één element als een paal boven water: kinderen moeten het roer van hun ouders kunnen en wíllen overnemen. Ik heb er een romantisch beeld bij: familieleden voeren een doorlopend gesprek over hun dilemma’s. Aan de keukentafel trekt de samenleving aan ze voorbij. Alle […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Nieuws & Agenda

Euronext lanceert familiebedrijvenindex Beursuitbater Euronext heeft brouwer Heineken en investeerder HAL Trust opgenomen in de speciale Euronext Family Businessindex. De index moet de zichtbaarheid van familiebedrijven vergroten. Eerder dit jaar maakte Euronext bekend een beursgang voor familiebedrijven aantrekkelijker te maken door extra ondersteuning in een coachingsprogramma op aandelenbeurzen in Amsterdam, Brussel, Parijs en Lissabon. Uit […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

De winnaar van de Familiebedrijven Award: Terberg Group

Het begon 148 jaar geleden met een smederij in Benschop. Vier generaties later is Terberg specialist in de fabricage van terminaltrekkers. Met internationaal succes: de voertuigen van Terberg rijden rond in de grootste havens ter wereld. Maar het grote publiek kent hen ook van leaseauto’s. Een portret van Terberg Group: Familiebedrijf van het jaar 2017. […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

De finalisten van de Familiebedrijven Award 2017

Brabantia Creëerde in bijna honderd jaar een merk dat garant staat voor ijzersterke huishoudelijke artikelen. Bleef vernieuwend met een verleidelijk en eigentijds imago. Eigendom: familie Van Elderen Opgericht: 1919 Directie: Tijn van Elderen Omzet in 2016: 107 miljoen euro Aantal medewerkers: 950 Oordeel van jury: ‘Zet stevig in op duurzaamheid en slaagde erin de merkbeleving […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Generatieportret: Smaakmakers van de betere koffie en thee

Aan het roer staan van een familiebedrijf kan een last zijn, zeker als dat bedrijf al generaties meegaat. Voor Hans en zijn dochter Mikkel Levelt voelde dat aanvankelijk ook zo. Ondanks hun soms tegengestelde opvattingen houden zij de Amsterdamse koffie- en theeproducent Simon Lévelt (met accent op de eerste e) springlevend. Hans Levelt (76): ‘Mensen […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Voor altijd besmet met het ‘heivirus’

Ze groeiden op tussen de hijskranen en heipalen. Het lag dus voor de hand dat de broers Bart, Ruud, Tom en neef Ted in het funderingsbedrijf van hun vader en oom zouden gaan werken. In volle harmonie maakte de tweede generatie plaats voor de derde. Co van ’t Hek (66): ‘Sinds ik geen directeur meer […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Hoe wordt de winnaar van de Familiebedrijven Award bepaald?

Ga er maar aan staan: één winnaar kiezen uit een longlist aan prachtige familiebedrijven. Het is elk jaar een loodzware taak voor de zeven juryleden van de Familiebedrijven Award. Jurylid Ingrid Faber vertelt hoe dat gaat. En KPMG geeft inzicht in de voorselectie. Hoe steeds weer nieuwe parels worden ontdekt. 155 familiebedrijven bezocht accountants- en […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Terugblik: ‘De markt heeft vertrouwen in ons soort bedrijven’

De eerste Familiebedrijven Award werd in 2013 aan diamantair Gassan Diamonds uitgereikt. Bij de vijfde editie blikt ondernemer Benno Leeser (61) terug. ‘Familiebedrijven profileren zich sterker dan ooit.’ Hoewel Gassan Diamonds al decennia een beroemde naam is, gaf de uitreiking van de Familiebedrijven Award 2013 nog wat meer glans. ‘Deze onderscheiding heeft ons een enorme […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Generatieportret: Het dierenpark als businessmodel

Dirk Lips zag kansen in de vrijetijdsindustrie. Zijn Libéma telt inmiddels negen attractieparken, waaronder Safaripark Beekse Bergen en Aviodrome. Ook heeft hij drie vakantieparken en elf beurs- en evenementenlocaties zoals de Brabanthallen. Vorig jaar begon dochter Leentje bij Dierenrijk in Nuenen en Zooparc in Overloon. Dirk Lips (65): ‘Als jongetje was ik bezeten van dieren. […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

10 Trendsetters die zichzelf bleven

Het geloof in eigen kunnen zit diep bij familiebedrijven. Dat maakt hen weerbaar tegen concurrenten en grillige marktontwikkelingen. Maar om relevant te blijven moet hun product wel in een behoefte voorzien. Dit tiental familiebedrijven slaagde erin de markt te verrassen met frisse ideeën en duurzame innovaties. Octatube (Glazen markthal) Rotterdam kreeg er met de Markthal […]

Lees verder
Familiebedrijven - Successie

Generatieportret: Zonder omwegen naar de hoogste trede

In 1964 legden Otto en Alex Ooms zich toe op de productie van trapliften. Dat bleek een groeimarkt: inmiddels is Otolift Trapliften marktleider in Nederland. Sinds drie jaar vormen zoons Alex, Jan-Otto en André de directie van de Bergambachtse onderneming. Zij zorgden voor internationale uitbreiding. Otto Ooms (68): ‘Ons bedrijf is altijd in de familie […]

Lees verder