Het jaar 2022 in vlaggen: De Vaandeldrager, kostbaar paradepaardje met vlag

In het kerstnummer belicht EW negen vlaggen die het jaar 2022 symboliseren. In dit artikel De Vaandeldrager, Rembrandts schilderij van een trotse man met vlag, dat een reis maakt langs twaalf musea in twaalf provincies.

Aan de statuur van een kapitein of luitenant kon hij niet tippen, maar eervol was zijn functie ­zeker. De vaandeldrager was de derde in rang bij de zeventiende-eeuwse schutterijen. Zijn beroepsrisico was groot, ongewapend voorop lopend wanneer de compagnie uit- marcheerde. Niet voor niets kwamen voor de functie slechts ongetrouwde kerels uit goede families in aanmerking.

Rembrandt hield van ze, getuige ook de centrale plek van de vaandrig op De Nachtwacht. En zie ook De Vaandeldrager uit 1636, het schilderij dat afgelopen januari voor 175 miljoen euro in handen kwam van het Rijksmuseum. Voordat hij in Amsterdam komt te hangen, maakt De Vaandeldrager een reis langs twaalf musea in twaalf provincies.

Maar wacht… kijken we wel naar een vaandeldrager uit Rembrandts tijd? Die paradepaardjes droegen de laatste mode, dus niet de pofmouwen die een eeuw eerder en vogue waren. En waarom geen hoed maar een baret? De trotse figuur lijkt trouwens opmerkelijk veel op de meester zelf, met een druipsnor als vermomming. Wie koos eigenlijk voor De Vaandeldrager als naam voor dit schilderij? Vermoedelijk niet Rembrandt zelf. Wie het ook was, hij of zij zal ertoe hebben besloten vanwege de trotse pose waarmee de man de grote vlag draagt. Klaar voor de parade.