De reden dat de nieuwe partijen ter rechterzijde van het politieke spectrum moeilijk aan capabele mensen komen, heeft te maken met maatschappelijke uitsluiting. Dit is niet alleen onrechtvaardig en in strijd met artikel 1 van de Grondwet, maar het is ook onwenselijk en zelfs gevaarlijk.
Het politieke klimaat is gepolariseerd. De verkiezingen zijn in aantocht. Het partijprogramma van de PVV bestaat slechts uit een A4tje. Een explosief A4tje: de bouwstop voor moskeeën gaat over in het sluiten van alle moskeeën. Ook D66 kwam met zijn partijprogramma. Ze hadden tweehonderd pagina’s nodig om hun programma uit te werken. Hopelijk komen andere politieke partijen met meer dan de PVV maar zeker minder dan D66. Ik heb altijd bepleit dat de politieke polarisatie binnen de grenzen van onze Grondwet een normale en zelfs noodzakelijke politieke toestand is.
Harde debatten moeten nog komen
De politieke polarisatie is dus op zich niet gevaarlijk of schadelijk. Hierdoor zijn de burgers in staat om de juiste keuzes te maken. Bovendien worden de politieke partijen door de polarisatie gedwongen om hun standpunten ondubbelzinnig naar voren te brengen. Er valt dan letterlijk iets te kiezen. De harde debatten moeten nog komen. Maar de polarisatie moet, na de verkiezingen, niet een hindernis worden voor de politieke samenwerking. Dat is eigen aan het parlementaire stelsel: er moet immers een coalitie worden gesloten, want het land moet worden geregeerd.
Zowel Mark Rutte als Alexander Pechtold profileert zich als ‘optimist’ die zich teweer stelt tegen ‘het pessimisme’, belichaamd door Geert Wilders. Zo hoeft de PVV-leider nauwelijks meer campagne te voeren, schrijft Syp Wynia. Lees zijn commentaar >
Ook moet de polarisatie niet tot scheldpartijen of bedreigingen leiden. Waar de bedreiging begint, eindigt de politiek. De scheldpartijen vervuilen het klimaat. Ze kunnen nooit de standpunten verhelderen. Elkaar uitschelden leidt juist tot verduistering van de politieke standpunten. Bovendien is het ook nog eens buitengewoon onbeschaafd. Geestig en scherp spreken en schrijven zijn van een andere orde dan elkaar voor rotte vis uitmaken. Maar de politieke polarisatie mag nooit uitmonden in de uitsluiting van de deelnemers aan het politieke debat. Dat is helaas wat er op dit moment aan de hand is.
PVV’er moet in Nederland kunnen functioneren
De Volkskrant had een mooi interview met een oud-schoolhoofd. Jan Gouw is 72 jaar oud en stemde altijd op linkse partijen, te weten de PSP en daarna GroenLinks. Er was geen vuiltje aan de lucht, hij kon moeiteloos als schoolhoofd functioneren. Maar er kwam een kentering: ‘Ja, ik ben vastgelopen in mijn streven naar een rechtvaardiger wereld. Veel linkse mensen lopen net als ik in een doolhof. Zij suggereren echter dat ze zich op de snelweg naar de beste toekomst bevinden.’ Gouw stemt nu op de PVV, de partij van Geert Wilders.
De grote verandering in het leven van Gouw vat de Volkskrant als volgt samen: ‘In zijn arbeidzame leven was hij schoolhoofd. Met zijn huidige stemgedrag zou dat niet meer kunnen, denkt hij: ‘Iemand die er openlijk voor uitkomt PVV te stemmen, kan in Nederland geen schoolhoofd meer worden.’ Geregeld begeleidt Gouw op de piano een kinderboekenschrijver. Stel dat die tegen zijn publiek zou zeggen: ‘Mijn pianist stemt PVV, daar zou zo’n zaal van schrikken.’ Als iemand dus openlijk voor GroenLinks, de SP, de PvdA, SGP of andere partijen uitkomt, zal hij of zij in Nederland probleemloos kunnen functioneren. Dat geldt dus niet voor de stemmers van de PVV. Dit is triest en ook onwenselijk.
Net als onder Erdogan
In het professionele leven worden mensen beoordeeld op grond van hun kwaliteit en handelingen. Maar niemand mag hier negatief worden beoordeeld op grond van zijn politieke overtuiging, religie, seksuele geaardheid of afkomst. Zo is dat geregeld conform artikel 1 van de Grondwet. Wanneer een substantieel gedeelte van de kiezers zich verborgen moet houden, is dat geen goed teken. Dat geldt voor alle politieke partijen en hun aanhang. Eigenlijk zouden we kunnen zeggen dat voor de PVV-stemmers een soort mechanisme geldt als onder de Turkse president Recep Tayyip Erdogan: ze zijn tweederangsburgers.
Hier gaat het mij niet om de juistheid of de onjuistheid van de politieke keuzes. Ik ben erg kritisch op de SP, en ik vind dat de ideologische grondslag van de SP van een misdadige ideologie is afgeleid: van het marxisme, leninisme, maoïsme enzovoort. Ondanks mijn felle kritiek zou ik het ondragelijk vinden wanneer een SP-aanhanger, lid of kiezer geen functie mag bekleden aan de universiteit of bij een andere organisaties.
Verbittering en woede
De reden dat de nieuwe partijen aan de rechterzijde van het politieke spectrum moeilijk aan capabele mensen komen, heeft te maken met maatschappelijke uitsluiting. Dit is niet alleen onrechtvaardig en in strijd met artikel 1 van de Grondwet, maar het is ook onwenselijk en zelfs gevaarlijk. Deze mensen hebben immers geen misdaad gepleegd en ze zijn ook niet van plan om het te gaan doen. Het maken van een legale politieke keuze is geen misdaad. Als dit zo doorgaat, brengt het verbittering en woede met zich mee. En dat is het recept voor de onnodige radicalisering. Het moet dus stoppen.
De politieke meningsverschillen in een democratie moeten niet tot uitsluiting en isolatie leiden van mensen. Evenmin mag de politieke retorische uitsluiting tot de fysieke uitsluiting van aanhangers van een of meerdere partijen leiden. Wie volgens de regels meedoet aan de democratie, mag niet maatschappelijk worden uitgesloten.