De slechte ‘definitieve prognose’ zorgde voor grote teleurstelling bij het CDA woensdagavond. De partij zou bij de gemeenteraadsverkiezingen een enorm verlies hebben geleden.
Maar het verlies bleek later op de avond erg mee te vallen. De christendemocraten zijn alsnog lokaal de grootste landelijke partij geworden met 14,4 procent van alle uitgebrachte stemmen in Nederland.
Afstraffing
In de prognose die om 21.30 uur werd gepubliceerd, stond het CDA op 4 procent verlies. Nadat rond 01.30 ’s nachts alle stemmen waren geteld, was dat verlies nog maar 0,7 procent in vergelijking met vier jaar geleden.
Het CDA, dat na de val van het eerste kabinet-Rutte grote electorale klappen kreeg, toonde zich bij monde van partijleider Sybrand van Haersma Buma tevreden. Hij vindt dat zijn partij de weg naar boven heeft hervonden. ‘Dit is een stijging ten opzichte van twee jaar geleden die ik nauwelijks voor mogelijk had gehouden.’ Volgens Buma is de uitslag een ‘afstraffing voor de partijen in het kabinet’.
Absolute meerderheid
Maar politicoloog André Krouwel zegt dat het CDA zich niet al te rijk moet rekenen. ‘De kiezers lopen nog steeds bij de partij weg,’ ziet hij. Zij gaan volgens hem steeds meer naar lokale partijen. Die groeiden ook bij deze verkiezingen verder door: de lokale partijen haalden in totaal ruim 29 procent.
In het Overijsselse Tubbergen, een gemeente in de Nederlands-Duitse grensstreek, verwierf het CDA zelfs de absolute meerderheid in de gemeenteraad. De partij kreeg 51 procent van de stemmen, goed voor tien van de negentien zetels. Dit betekent in theorie dat de christendemocraten zonder andere partijen een college kunnen vormen.