Les uit Milaan: niet meer fietsen, maar meer kusjes

29 september 2021Leestijd: 3 minuten
Klimaatprotest op de fiets in Milaan. Foto: ANP

In Milaan is de fiets het symbool in de strijd tussen links en rechts. Wonderlijk, vindt rijwielende reactionair Constanteyn Roelofs.

‘Più bici, più baci’ – meer fietsen, meer kusjes. Leukere politieke slogans heb je niet, en wie kan er nou in ’s hemelsnaam tegen meer kusjes en meer fietsen zijn?

Constanteyn Roelofs

Wekelijks verkent historicus Constanteyn Roelofs (1989) de tragikomische tegenstrijdigheden in economie en maatschappij.

Hoewel ik eventjes met vakantie was in Milaan, kwam het werk toch gewoon naar me toe. In het zaaltje van het hotel waar ik zat, was een gewichtige politieke bijeenkomst bezig in het kader van de naderende burgemeestersverkiezingen hier ter stede.

Vergelijkbare problemen

Uit gewoonte ging ik er toch maar naartoe, ondanks dat ik helemaal niet kan stemmen en zeker niet genoeg Italiaans spreek om de beschaafde technocratenspeak te doorgronden van gli candidati van het lokale equivalent van GroenLinks en D66. Er staat voor de progressieven veel op het spel. Een gelegenheidscoalitie van progressieven achter zittend burgemeester Beppe Sala moet de rechtspopulisten (altijd een dingetje in Noord-Italië) van het lijf houden.

Ondanks de taalbarrière werd al snel duidelijk dat de problemen waar Milaan mee te kampen heeft, niet geheel onbekend zijn voor de grootstedelijke vaderlander: exploderende vastgoedprijzen, een toeristensector die zwaar drukt op het woongenot maar ook weer economisch te belangrijk is, migratie… kortom, hoe bouwen we een Milaan voor iedereen?

De fiets is politiek

Van de andere kant was het tamelijk wonderlijk om te zien hoe de verkiezingsstrijd zich hier kristalliseert langs zulke lijnen dat het ombouwen van de stad naar een fietsersparadijs een van dé talking points is voor de progressieve alliantie. Fietspaden als heet hangijzer, echt?

Als Nederlander zou je toch eerder denken dat in het kader van de vergroening en de opkomst van fietsbezorgers het aanleggen van fietspaden meer iets is voor de belangrijke maar duffe krochten van de afdeling stratenbouw, maar nee: hier is de fiets hét symbool van de progressieve levensstijl.

Hoe anders in Nederland, waar ook de centrum-rechtse premier fietst en de Nativistische politici en opiniemakers duister insinueren dat blonde meisjes op omafietsen echtere Nederlanders zijn dan trainingspakkies op brommers, die in hun taal symbool staan voor alles wat er mis is met de massamigratie.

Milaan ontwikkelde zich niet tot fietsstad

Na afloop praatte ik even na met een van de kandidaten, Tito Gray de Cristoforis, afgestudeerd fluitist aan het conservatorium en manager bij La Scala. Ondanks zijn geduldige uitleg kreeg ik maar geen vat op de complexiteiten van de verkiezingen: de wisselwerking tussen stadsbestuur, gekozen burgemeester, benoemde prefect en een wirwar van autonome wijken en geaffilieerde regio’s, lokale partijen met landelijk belang en andersom was te veel voor een genoeglijke avond in de hotelbar.

We verwonderden ons een beetje dat een stad als Milaan, waar de mooiste fietsen (Bianchi) en onderdelen (Cinelli) vandaan komen, de racerij met de Giro en de baan van Vigorelli in géén historische ontwikkeling naar fietsstad heeft doorgemaakt, maar dat die gekke Ollanders met hun regenklimaat er wel in geslaagd zijn.

Kusjes en verzoening

Enfin, ik vlieg straks weer terug (reactionair natuurlijk, want slecht voor de planeet: als het aan de progressieve alliantie ligt, pakken we straks allemaal de trein voor intra-Europees verkeer).

Op de waterbekertjes en snackverpakkingen van de KLM staan allemaal kleine fietsjes, zozeer zijn wij al apolitiek vergroeid met onze rijwielen als Nederlanders. Più bici hebben we niet echt nodig, maar een beetje meer baci en verzoening in het algemeen kunnen we wel gebruiken in dit verziekte en verkrampte politieke klimaat.