Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd advies aan iemand in het nieuws. Deze week aan minister van Justitie en Veiligheid Ferdinand Grapperhaus: u kunt een einde maken aan de mondkapjeschaos. Maar dat vergt wel heldere communicatie.
Het dragen van mondkapjes wordt in de twee grootste steden van het land verplicht in de buitenruimte.
Overal? Nee. Zo wees burgemeester Femke Halsema in Amsterdam uitsluitend het ‘Wallengebied’, de Kalverstraat, de Nieuwendijk en twee van de ongeveer veertig markten in de stad aan tot risicogebied met draagplicht.
Onno Aerden
Publicist en communicatieadviseur Onno Aerden geeft wekelijks ongevraagd communicatie-advies aan iemand (m/v) die de publiciteit haalde.
Episode nummer zoveel in wat een Nederlandse soap is geworden: de rol van mondkapjes bij het tegengaan van coronabesmettingen. In communicatietermen: het narratief is van meet af aan gedomineerd door de wetenschappers van het RIVM. Die kregen via het Outbreak Management Team direct het luisterend oor van u en uw collega’s in het kabinet. Nu de vertolking van die boodschap via de persconferenties van Rutte cum suis is weggevallen, kiezen de wetenschappers een eigen podium. Nog woensdag herhaalde RIVM-voorman Jaap van Dissel op een persconferentie dat ‘wetenschappelijk bewijs ontbreekt om niet-medische mondkapjes te verplichten’.
U bent mediageniek, maar kwam warrig en zwalkend over
Daar stak uw eigen persconferentie van een week geleden povertjes bij af. U bracht uw ‘beleid’ daar letterlijk aldus onder de aandacht: ‘Belangrijk voor ons als Veiligheidsregio’s is ook (…) voor ogen te houden wat de maatregelen zijn en waar we dus ook wellicht met een extra intensivering op zullen gaan blijven doorvoeren, handhaving op zullen doen, maar ook dat er ruimte is om boven op, zeg maar, op die landelijke regels die vastliggen en al die noodverordeningen desnoods regionaal die aanpak kunnen doen. De afgelopen weken heb ik veel over gehad van “hoe ziet dat er nou uit?”, zo’n regionale aanpak.’
U bent mediageniek, maar kwam warrig en zwalkend over. En we hebben juist in de raadselachtige richtingenstrijd rond de mondkapjes een duidelijk verhaal nodig. En wel: uit uw koker.
Mondkapje op, mondkapje af
U geeft bestuurlijk leiding aan de Veiligheidsberaad, waarin de 25 veiligheidsregio’s optrekken. En die club meldde woensdag bij monde van voorzitter Hubert Bruls op alweer een persmoment, lokaal te gaan ‘experimenteren’.
Lees ook van Onno Aerden: Geachte Sander van der Laan, bied ruimhartig excuus aan voor Action-bloopers
Intussen geldt de draagplicht onverkort in het openbaar vervoer, ondanks de aanvankelijke weerzin binnen het kabinet. Het wordt de komende weken dus – in een vrije vertaling van het ooit populaire tv-spelletje – ‘mondkapje op, mondkapje af’.
Overal elders in Europa hebben regeringsvertegenwoordigers inmiddels opnieuw de media gezocht, met duidelijke taal. Velen sloten zich daarbij aan bij de WHO.
Nederland vraagt om een duidelijk, gezaghebbend verhaal
Waarom moet ons land het doen met een ‘poldercompromis’ – soms wel, soms niet, iedereen beslist zelf – en blijven burgers en toeristen achter in complete verwarring, die verklaarde tegenstanders en juridische scherpslijpers meteen media-aandacht oplevert?
Mijn advies: pak opnieuw de microfoon, trek de premier naast u het podium op en neem positie in. Draagplicht in publieke ruimtes, tijdelijk en tot nader bericht, landelijk beleid over hotspots of zelfs een goed onderbouwde draagplicht-loze uitzonderingspositie van Nederland: het land vraagt om een duidelijk, gezaghebbend verhaal.
Succes.