Hans van Tellingen: Onzintoeslag gaat plasticvervuiling niet tegen

02 augustus 2023Leestijd: 4 minuten
Chinees eten in plastic bakjes. Foto: Hans van Tellingen

Een nieuwe onzinnige regel vanuit Den Haag: consumenten moeten sinds 1 juli een toeslag betalen voor elke plastic verpakking om plasticvervuiling tegen te gaan. Maar de maatregel heeft geen effect op plasticvervuiling en legt onnodige kosten op aan consumenten, schrijft winkelonderzoeker Hans van Tellingen in een ingezonden stuk.

Vanuit Den Haag is er weer een onzinnige regel gekomen. Per 1 juli dient er in principe voor elke plastic verpakking door de consument een toeslag te worden betaald. Het zou de plasticvervuiling moeten tegengaan. Maar de nieuwe regel kent losse eindjes: hij houdt helemaal geen plasticvervuiling tegen en jaagt de consument wel op onnodige kosten. Daarom dit pleidooi om de plastictoeslagen af te schaffen. En anders raad ik retailers aan om over te gaan op creatieve noodgrepen om de hysterie te omzeilen.

Want de consument wordt wel op kosten gejaagd. Verder wordt de toch al gierende inflatie gevoed. Consumenten raken geïrriteerd. En het kan de retailer of restauranthouder ook de kop kosten. Het kan namelijk klanten schelen. Dat is in niemands belang. Er wordt niets opgelost. De natuur wordt niet gered door deze maatregelen en de plasticvervuiling tegengegaan. Maar er wordt wel volstrekt nutteloze onrust gecreëerd.

Als je in deze val trapt, ga je geheid klanten verliezen

De toeslag mag je als retailer zelf houden en hoef je niet af te dragen. Dat werkt dus ‘creatieve omzetverhoging’ in de hand. Want bijna niemand brengt zijn eigen potten, pannen, bakjes en broodtrommels mee naar de snackbar of het restaurant. Of, in de supermarkt, eigen tasjes voor groente en fruit. Als je dat wel doet: prima, dan probeer je consequent te zijn. Respect daarvoor. Maar ruim 99 procent van de consumenten doet dat niet. Gevolgen: het milieu wordt dus niet gespaard en de retailer wordt verleid om de omzet te verhogen zonder dat daar extra kosten tegenover staan. Als je als retailer in die val trapt, ga je geheid klanten verliezen.

Er zijn goede oplossingen voor dit soort onzinregels

De snackbar of het afhaalrestaurant mag echter zelf bepalen hoe hoog die bijdrage is. Dat geldt ook voor de supermarkt. Als retailer ben je spekkoper als je uiteindelijk die extra toeslag niet effectief (maar hooguit theoretisch) in rekening brengt. Door bijvoorbeeld 10 cent korting te verlenen op elk product met een plastic verpakking en dan 10 cent te rekenen voor de verpakking. Immers, de supermarkt, restauranthouder en snackbarhouder betaalden als inkoper altijd al voor die verpakking. De inkoopkosten zaten dus al in de prijs verwerkt en dat wordt nu alleen zichtbaar. Prima, toch? De consument krijgt door dat het netto-effect ‘nul’ is. Hij betaalt zo geen cent meer en is zich hiervan bewust. De klant zal dat waarderen met herhaalbezoek.

Een andere mogelijkheid is om één cent te rekenen als symbolisch bedrag per verpakking of voor alle verpakkingen tezamen. Afgerond is dat nul cent. De consument zal je er dankbaar voor zijn en als retailer hou je je aan de wet.

Jaag mensen niet op extra kosten, dat is in niemands belang

Extra geld vragen betekent louter de consument op extra kosten jagen. Dat wekt irritatie in de hand en kan klandizie kosten. Wees dus niet penny wise but pound foolish. Dat wat je genereert aan extra omzet, raak je kwijt doordat de klant niet meer terugkomt. Terwijl hij daarna wél naar een winkel of restaurant gaat waar die plastic toeslag niet in rekening wordt gebracht.

Ik geef het toe. Zelf ben ik soms een irritante klant. Toen ik laatst geen zin had om te koken en naar de Chinees bij mij om de hoek ging voor een afhaalmaaltijd, moest ik opeens € 2,50 extra betalen voor vijf bakjes. Toe maar. Ik heb er wat van gezegd tegen de mevrouw achter de balie. Het gevolg? De toeslag verdween als sneeuw voor de zon en werd van het totaalbedrag afgetrokken. Nee, het is geen misplaatste zuinigheid. Het is gemeende irritatie omdat je een (kleine) poot wordt uitgedraaid. Iedereen die ik ken en iedere consument die door ons bedrijf Strabo werd geïnterviewd in de afgelopen 40 jaar (zo’n 1,5 miljoen) kan zich opwinden over dit soort zaken. Als je je trouwe klanten kwijtraakt, is die toeslag het dus niet waard.

Win de sympathie van de klant met een hebbeding

En natuurlijk: als je plastic kunt vervangen door papier, doe dat vooral. Bedruk zo’n papieren tas of verpakking met je logo, je merknaam en een zin als: ‘Stoer, stevig en schoon’. Maak van die tas een gadget.  Maar reken er geen geld voor. Nu is een ‘Kapsalon’ zonder plastic niet te vervoeren. Maar een ‘patat met’ is in een papieren puntzak of ‘tuut’ juist wel weer gaaf. Win de sympathie van de klant door er iets moois en stoers van te maken.

Natuurlijk: duurzaamheid is belangrijk

Maar duurzaamheid moet ‘rekenen’. En voordelen bieden. Mijn vak betreft ‘consumenten blij maken’. Als je duurzaamheid én het verwennen van jouw klant kunt combineren, dan win je wat mij betreft de ‘jackpot’.

Bied gemak aan die klant

Retail is in essentie simpel. Bied ‘gemak’ aan de klant en de klant zal terugkomen. Retail is mensenwerk.