Victor Pak werkt als vrijwilliger voor de campagne van Hillary Clinton in Denver en schrijft over zijn persoonlijke observaties tijdens dit avontuur.
Liggend in het gras staar ik naar voorbijtrekkende wolken. Dezelfde wolken die ik een maand geleden vanuit het vliegtuig bekeek voor het landde op Denver International Airport. Ik lees het boek dat een geliefde uit D.C. mij aanraadde. In ‘The land of the free’ vind ik mijn eigen vrijheid.
Het is gek hoe relatief tijd kan zijn. De wereld draait door en in Nederland lijkt alles hetzelfde te zijn. De Elseviers worden gemaakt, m’n vrienden drinken bier, m’n ouders laten de hond uit. Bij mij veranderde alles, maar voor anderen bleef alles hetzelfde.
Boodschap van hoop en verandering
De boodschap van verandering is wat mij naar dit land bracht. Michelle Obama sprak de Democratische Conventie toe met dezelfde krachtige woorden die haar man acht jaar geleden uitsprak. Een boodschap van hoop en verandering. Als twaalfjarige jongen bekeek ik zijn debatten en speeches om drie uur ’s nachts op CNN. De woorden ‘Hope’ en ‘Change’ zijn het nog altijd waard om in te geloven. Barack Obama had de hoop om de wereld te veranderen en dat heeft hij gedaan. Ik ben ervan overtuigd dat de geschiedenis hem positiever zal beoordelen dan wij nu doen.
De persoonlijke verandering waar ik acht jaar geleden op hoopte, heb ik hier bereikt. Onderdeel uitmaken van de beweging die mij inspireerde om hier te komen en ervoor te zorgen dat Obama’s nalatenschap niet verdwijnt. Amerika heeft mij bevrijd om de dingen te doen die ik anders nooit durfde. Iedere dag heb ik hier op z’n minst een bijzonder gesprek. De voormalig dakloze man die na zestien maanden tijd gisteren de sleutels van zijn nieuwe appartement in ontvangst nam. Eindelijk heeft hij weer een plaats om z’n boeken te bewaren en te schuilen als het regent. De angst van het slapen op straat achter zich latend.
Het overwinnen van angst is waar Amerikanen meester in zijn. Vanaf nul beginnen en weer een leven opbouwen. Het is die Amerikaanse droom die ik voor mezelf hier probeer te verwezenlijken. In haar speech op de conventie herhaalde Hillary Clinton de woorden van Franklin Delano Roosevelt: ‘The only thing we have to fear is fear itself’. En als er daarom iemand bevreesd moet worden dit jaar, is het wel de angstzaaier.
Lees ook deze blog van Victor Pak: ‘Ook in Amerika geldt: verleden is nooit beter geweest dan toekomst‘
Angst
Want dit is hoe de Amerikaanse democratie eindigt. Donald J. Trump sprak op een warme vrijdagavond in Denver en ik bezocht zijn ‘rally’. Hij is het voorbeeld van wat in vrijwel elke liberale democratie wereldwijd waar te nemen is: boze mensen die de elite wantrouwen of zelfs haten, tot zover de elite te definiëren is.
Vooraf was ik bang voor de Trump-supporters. Ga als Clinton-aanhanger maar eens tussen 6.000 Trump fans staan. Alleen vult de zaal zich met normale moeders en vaders. Ouderen van dag of moeders met kinderen. Alsof je in de rij staat om je boodschappen af te rekenen. Het enige dat opvalt zijn de petten en buttons: ‘Make America Great Again’ lezen ze, of ‘Hillary 2016 for Prison’. De mensen die hier zijn, kopen geen boodschappen, ze kopen leugens.
Woede en wapens zijn giftig mengsel
Deze normale moeders en vaders roepen zodra ze binnen zijn de leuzen: ‘Lock her up’ of ‘Build that wall’. Als Trump de media benoemt draait iedereen zich om, zodat de media, die zich achterin de zaal hebben verzameld, kunnen worden uitgejouwd.
De man naast mij steekt iedere keer dat de lens van de fotograaf hem vindt zijn middelvinger in de lucht. Daarnaast staat een man met ‘black rifles matter’ op z’n shirt. Woede en wapens zijn een giftig mengsel, dat is waar mijn angst vandaan komt. Vooral wanneer de man op het podium oplossingen belooft voor de problemen van de mensen die nooit zullen werken. Een muur zal de problemen van deze mensen niet oplossen.
De toekomst, die in deze zaal wordt bevreesd, zal er niet beter van worden. De toekomst is het waard om voor te vechten, niet om voor bevreesd te zijn. Het begin van het einde van de democratie tekent zich in deze zaal af. Woedende mensen die voor de haat en leugens vallen van een man die zich opwerpt als de probleemoplosser.
Alleen hij kan de problemen van zijn aanhangers en dit land oplossen. Mocht deze man verkozen worden en de problemen niet oplossen, waar zijn we dan? De dan verkozen Messias blijkt een judas te zijn. Het geloof in de democratie zal nog verder afbrokkelen en het land is rijp voor revolutie.
Problemen serieus nemen
De mensen in deze zaal zijn gestopt met luisteren en gestart met schreeuwen. In een democratie is het essentieel dat het luisteren naar elkaar weer start en het schreeuwen stopt. Ongeacht de uitslag in november zal het luisterend vermogen in deze democratie moeten toenemen. Om ‘Stronger Together’ te zijn, moeten de problemen en woede van deze mensen serieus worden genomen.
Mijn geloof is dat iedereen voor rede vatbaar kan zijn. Dat betekent niet dat er geen meningsverschillen zijn, maar er wel een basis van principes is waarover we het met z’n allen in een democratie eens zijn. Die basis lijkt te verbrokkelen, niet alleen in de Verenigde Staten, maar in vrijwel elke liberale democratie. De komende jaren staan veel landen voor de uitdaging hun democratie opnieuw uit te vinden en aan te passen aan de moderne tijd, de 21ste eeuw.
Stoppen met schreeuwen en beginnen met luisteren is daarvoor een uitstekend begin.