Deze landen schaften de burqa af

31 mei 2018Leestijd: 6 minuten
Een vrouw in een boerka. Foto: AFP

Over straat wandelen met gezichtsbedekking zoals een burqa of niqab is vanaf augustus in Denemarken verboden. Het Deense parlement stemde donderdag in met een verbod.

De regel geldt ook voor onder meer maskers, helmen en namaakbaarden die het gezicht te veel bedekken. Iemand die op straat wordt betrapt, krijgt bij de eerste keer een boete van 135 euro. Dat loopt op tot 1.350 euro bij de vierde keer. Uitzonderingen zijn er voor een sjaal bij koud weer en een masker met carnaval. Iemand die het verbod negeert, hoeft de bedekking niet op straat af te nemen. Na betaling van de boete wordt degene naar huis gedirigeerd.

Lees ook deze vlammende column van Afshin Ellian: Hoe is het mogelijk dat westerse vrouwen de boerka verdedigen?

De centrum-rechtse regering in Denemarken stelde het verbod in februari voor, omdat gezichtsbedekking in het openbaar tegen de Deense waarden in zou gaan. ‘Het is onverenigbaar met de waarden van de Deense gemeenschap of met het respect voor de gemeenschap om het gezicht bedekt te houden tijdens ontmoetingen in de publieke ruimte,’ verklaarde minister van Justitie Pape Poulsen. Hij is ook de leider van de conservatieve partij in de regering. In Denemarken was het al langer verboden vrouwen te dwingen tot het dragen van een burqa of een niqab. Ook hadden scholen, overheden en bedrijven al de mogelijkheid om zelf grenzen te stellen aan het wel of niet dragen van bepaalde kleding.

Amnesty International heeft afkeurend op het verbod gereageerd en noemt het een ‘discriminerende inbreuk op de rechten van vrouwen’.

Denemarken is niet het eerste land in Europa met een dergelijk verbod. Elsevier Weekblad maakt een overzicht:

1. Frankrijk – Frankrijk was in 2011 het eerste Europese land met een algeheel burqaverbod, dat werd ingevoerd door toenmalig president Nicolas Sarkozy. Ook het dragen van een niqab is verboden. Op het dragen van deze gewaden staat een boete van 150 euro. Een vrouw stapte naar het Europese Hof in Straatsburg om het verbod aan te vechten. Zij betoogde dat haar privésfeer, vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting door de staat werden geschonden, maar het hof gaf haar in 2014 ongelijk. Het Hof is het eens met de Franse opvatting dat het niet zien van het gezicht het ‘samenleven’ onder druk zet.

Lees ook: Deze Franse kustplaatsen verbannen burqini van hun strand

2. België – Ook België heeft sinds 2011 een volledig burqaverbod. Bij overtreding is een straf mogelijk van zeven dagen cel of een geldboete. Ook hier besloten twee vrouwen het verbod bij het Europees Hof aan te vechten. Zij hadden een boete gekregen omdat ze in Brusseleen burqa droegen. Het hof beoordeelde ook het verzoek van een moslima om het verbod in drie Belgische gemeenten te vernietigen. De aangevoerde argumenten – recht op privacy, godsdienstvrijheid en meningsuiting en verbod op discriminatie – werden verworpen.

Deze column van Gertjan van Schoonhoven mag u niet missen: Sinds wanneer gaan links en islam samen?

3. Zwitserland – Stemde in 2016 in met een burqaverbod, maar dat is alleen in het zuidelijke kanton Ticino van kracht. De boetes bij overtreding kunnen oplopen tot maar liefst 9.200 euro. Voor het einde van 2019 wordt in een referendum gestemd over invoering van een burqaverbod in het hele land.

4. Oostenrijk – In Oostenrijk is sinds 2017 een burqaverbod van kracht. Op overtreding staat een boete van 150 euro.

5. Australië – In augustus 2017 zorgde de Australische senator Pauline Hanson voor opschudding toen ze gehuld in burqa in het parlement verscheen. Hanson zat ongeveer 20 minuten in haar zetel met de burqa, trok hem daarna uit en voerde een pleidooi voor het burqaverbod omwille van de nationale veiligheid. ‘Als een persoon met een bivakmuts of helm een bank of zelfs een rechtszaal ingaat, moeten ze het uitdoen,’ lichtte ze toe. ‘Waarom geldt dit niet voor iemand die haar hele gezicht verhult en daardoor niet kan worden geïdentificeerd?’

Lees ook: Dit wordt 2018: groener Europa en groei van de Islam

Hanson is de voorzitter van de nationalistische One Nation-partij.  Ze werd bekend in de jaren ’90 vanwege haar verzet tegen asielzoekers en immigratie vanuit Azië, en voert de afgelopen jaren campagne tegen islamitische gewaden en de bouw van meer moskeeën in Australië. Aangezien haar partij maar vier man in de Senaat heeft, probeert ze vooral invloed uit te oefenen bij wetgeving waarover veel verdeeldheid heerst.

Hanson trok haar boerka na 20 minuten weer uit – Foto: AFP

6. Marokko – Hier en daar klonken verbaasde reacties toen Marokko vorig jaar januari ineens besloot de productie en verkoop van burqa’s in de ban te doen. Ook reclames waarin het islamitische gewaad te zien is, werden verboden. Om veiligheidsredenen, meldden Marokkaanse autoriteiten. Zo gebruiken jihadisten geregeld de burqa bij criminele en terroristische activiteiten. ‘Bandieten hebben de uitdossing meermaals gebruikt bij het uitvoeren van hun daden,’ meldde een woordvoerder. Het dragen van de burqa werd overigens niet verboden.
Het Marokko van koning Mohammed VI schrijft een gematigde vorm van islam voor. Veel vrouwen kiezen voor een hoofddoek in plaats van gezichtsbedekkende kleding. In verscheidene speeches riep de koning Marokkanen op uitingen van jihadisme te veroordelen.

7. Duitsland – In Duitsland laaide de discussie over religieuze kleding op na aanslagen op Duits grondgebied. Op verzoek van de CDU van Angela Merkel werd in 2016 een gedeeltelijk verbod op het dragen van de volledige sluier in bepaalde omstandigheden ingevoerd. ‘Burqa’s passen niet in Duitsland. Sluieren is het tegenovergestelde van integreren,’ schreef de partij in een verklaring. De sociaal-democratische SPD was aanvankelijk geen voorstander van het verbod en meende dat het contraproductief werkt. De coalitiepartner stemde uiteindelijk toch met de plannen in.

8. Spanje – In Spanje is sinds 2010 op sommige plaatsen een gedeeltelijk burqaverbod van kracht. Dat geldt in Barcelona en enkele andere plaatsen in Catalonië. Maar het handhaven van het verbod is lastig, want het Spaanse Hooggerechtshof heeft in een zaak rond religieuze vrijheid bepaald dat geen straffen mogen worden opgelegd aan moslima’s die gezichtsbedekkende kleding dragen.

Lees ook: Bedenker burqini profiteert flink van ontstane ophef

9. Italië – In Italië is er al sinds de jaren 70 een wet die kleding verbiedt die het moeilijk maakt mensen op openbare plaatsen te identificeren. De regio Lombardije stelde in 2015 een specifiek burqaverbod in voor overheidsgebouwen en ziekenhuizen. Op sommige plaatsen is ook de burqini verboden.

10. Bulgarije – Het parlement in Bulgarije stemde in oktober 2016 in met een boerkaverbod waarop een boete van meer dan zevenhonderd euro kan staan. Op straat in Bulgarije kwamen burqa’s al bijna niet voor, al bestaat ongeveer 12 procent van de bevolking uit moslims. Die zijn meestal van Turkse afkomst.

En hoe zit het in Nederland?

Een meerderheid van de Tweede Kamer stemde in november 2016 in met een burqaverbod in delen van de openbare ruimte zoals het onderwijs, de zorg, overheidsgebouwen en het openbaar vervoer. Dragen mensen die toch, dan kunnen zij een boete krijgen van maximaal 400 euro. Het verbod geldt niet op straat. Alleen GroenLinks, D66 en Groep Kuzu-Öztürk waren tegen het voorstel. De Eerste Kamer moet nog steeds instemmen met het voorstel.

Alle feiten en cijfers op een rij: Islam is op weg ’s werelds grootste religie te worden

In Emmen riep de gemeentefractie van de PVV vandaag op om ook een verbod op hoofddoeken en andere religieuze symbolen en kleding in de raadzaal in te voeren. Dat meldt RTV Drenthe. ‘Wij vinden de scheiding van kerk en staat een belangrijke zaak,’ zei PVV-fractievoorzitter Tom Kuilder: ‘Daarom past het dragen of tonen van religieuze symbolen niet in een volksvertegenwoordigend orgaan. Denk aan keppeltjes, hoofddoeken of Mariabeelden. Geloof is iets voor achter de voordeur.’

In de nieuwe gemeenteraad van Emmen draagt PvdA-raadslid Ugbaad Kilincci als enige een hoofddoek. Kuilder benadrukt dat het hem niet om haar als persoon gaat. ‘Het gaat ons om de achterliggende discussie en de neutraliteit die politici moeten uitstralen.’

Momenteel ondervinden we problemen op ons reactieforum. Het is mogelijk dat  uw reactie daardoor niet zichtbaar is. Wij hopen de problemen zo spoedig mogelijk te verhelpen. Excuses voor het ongemak.