De Europese Unie heeft concrete plannen om een Europees asielsysteem op poten te zetten, waarin asielprocedures niet langer op nationaal niveau zullen worden afgehandeld. Onder meer op juridisch gebied zullen de verantwoordelijkheden langzaam vanuit de afzonderlijke lidstaten naar Brussel verschuiven.
Op die manier moet de Europese Commissie meer zeggenschap krijgen over de behandeling van asielaanvragen binnen Europa. De hervormingen van het asielstelsel staan beschreven in een document dat woensdag zal worden gepresenteerd, maar nu al in het bezit is van de Duitse krant Die Welt.
De EU wil meer te zeggen krijgen over de beslissing van de asielprocedure en ook een eventueel beroep daartegen kunnen verwerken. Het Europese Ondersteuningsbureau voor asielzaken (EASO) uit forse kritiek op de huidige regelgeving en specifiek op de regels in Dublin-systeem.
Gedateerde regels
Volgens het Dublin-akkoord is het land waar de asielzoeker als eerste aankomt, verantwoordelijk voor de asielprocedure en opvang. Deze regels werden het afgelopen jaar bij lange na niet nageleefd. Meer dan een miljoen asielzoekers konden vanuit Griekenland ongeregistreerd naar het noorden en westen van Europa reizen.
De Europese Commissie vindt dat de huidige regels niet volstaan bij een massale toestroom langs specifieke migratieroutes. In het Dublin-systeem draagt een beperkt aantal EU-landen de juridische verantwoordelijkheid van het merendeel van de asielzoekers, zo constateert de Unie.
Syp Wynia:
Zonder Turkije zijn Syriërs niet te stoppen voor de EU
Door de bestaande regelgeving worden landen als Griekenland en Italië bij de Europese buitengrens overlopen, terwijl andere landen nauwelijks asielzoekers hoeven op te vangen.
Twee opties
Er worden nu twee mogelijkheden overwogen om het asielstelsel te hervormen. Bij de eerste optie moet het Dublin-systeem het mogelijk maken om asielzoekers over de lidstaten te verdelen. De oude regels zullen dan worden gehandhaafd, met als toevoeging dat er een verdeelsleutel bij een massale toestroom van asielzoekers kan worden ingezet.
Bij de tweede optie worden asielzoekers verdeeld over de lidstaten op basis van relatieve omvang, rijkdom en opvangcapaciteit van de individuele landen. In tegenstelling tot de eerste optie, worden de asielzoekers direct bij aankomst in de EU over de lidstaten verspreid op basis van de verdeelsleutel.