De geloofwaardigheid van Barack Obama ebt langzaam weg

20 januari 2014Leestijd: 4 minuten

Waar moet het heen met Barack Obama? De Amerikaanse president heeft aangekondigd bevriende regeringsleiders ‘gewoon te bellen’ als hij informatie nodig heeft – afluisteren is dan niet meer nodig. De tijd van ‘Yes we can’ ligt heel ver achter ons.

De Verenigde Staten en Rusland worden geleid door merkwaardige presidenten. De Amerikaanse president wordt via vrije verkiezingen door het volk gekozen, terwijl de Russische president niet van vrije verkiezingen houdt.

President Vladimir Poetin organiseert verkiezingen, maar met een duidelijk uitzicht op een bepaalde uitkomst. Beide presidenten hebben te maken met ernstige dreiging van jihadistische groepen.

De jihadisten zijn moderne dinosaurussen die de hele wereld in een Jurassic Park willen veranderen. Zo heeft iedereen zijn eigen hobby’s.

Mooie zinnen

Toch zijn het merkwaardige figuren, de presidenten van de voormalige supermachten. Vandaag neem ik de Amerikaanse president onder de loep.

Eindelijk heeft president Barack Obama ontdekt dat PRISM, het Amerikaanse afluisterprogramma, enige begrenzing behoeft. Daarvan heeft president Poetin geen last. Hij heeft immers een tijdje in Oost-Duitsland gediend.

In een speech die niet echt correspondeerde met de Obama-stijl, kondigde de president van Amerika een aantal belangrijke wijzigingen aan in het afluisterproject. Zijn stijl bestond uit mooie, korte zinnen met grote gebaren. Daarvan is niets meer over.

Bondgenoten

Wie de afluisterspeech van Obama heeft gehoord, begrijpt dat deze president helemaal op is. Obama’s accu is op. Kan een Amerikaanse president met grote gebaren opnieuw worden opgeladen?

Elsevier.nl meldde dat president Obama een verbod heeft aangekondigd op het bespioneren van buitenlandse staatshoofden en regeringsleiders die behoren tot bondgenoten of vrienden van de Verenigde Staten. Onze premier kan dus weer gerust bellen.

De Duitse regering reageerde verheugd op het besluit. Hoera, Obama gaat bondskanselier Angela Merkel niet meer afluisteren! Duitsers zijn erg blij – alsof de Muur opnieuw is gevallen en de DDR weer definitief is verdwenen.

Ruttes telefoon

Tijd voor een nieuwe versie van Das Leben der Anderen, ditmaal met een hoofdrol voor Barack Obama. Obama wil ons ook te vriend houden: voortaan gaat de NSA voorzichtiger om met de gegevens van niet-Amerikanen. Wederom hoera!

Wel meldde elsevier.nl dat het bespioneren van leiders van andere landen – dus niet de bevriende staatshoofden – gewoon doorgaat. Maar na de speech van de president liet ‘een hoge functionaris al weten dat tientallen staatshoofden en regeringsleiders niet meer in de gaten zullen worden gehouden’.

Ik begrijp het niet meer. Wie gaan ze nou afluisteren? Wordt Merkel in de gaten gehouden? Premier Rutte moet toch maar voorzichtig zijn met zijn telefoon.

Dapper

Obama’s woordvoerder noemde de naam van Merkel als bevriende leider. Angela zal niet langer worden afgeluisterd.

Maar hoe gaat president Obama zijn nieuwsgierigheid over de gedachtewereld van Angela Merkel verzadigen? Deze vraag stelde een brave journalist – die zijn perskaart voor het Witte Huis niet wil kwijtraken – op presidentiële wijze aan president Obama.

Obama’s antwoord getuigt van intelligentie en dapperheid: dan bel ik ze. Wat een ontdekking! Wist Obama zes maanden geleden niet dat hij Merkel, Rutte en anderen gewoon kan bellen? Let op, deze man is de leider van de vrije wereld!

Vreemde vogel

In alle neutraliteit en objectiviteit moet ik vaststellen dat president Obama zich soms als een vreemde vogel gedraagt: ‘Ik bel ze’ in plaats van ‘Yes we can’.

Dan de volgende zin uit de speech van Obama: ‘Mensen overal ter wereld moeten weten dat de Verenigde Staten geen gewone mensen bespioneren die onze nationale veiligheid niet bedreigen.’

Deze zin moet worden gelezen als: mensen overal ter wereld moeten weten dat de Verenigde Staten alle mensen bespioneert om vast te stellen of ze de nationale veiligheid van Amerika bedreigen.

Onwelgevallig

Het bestrijden van het internationale terrorisme staat niet ter discussie. De NSA en andere diensten mogen op grote schaal zoeken naar terroristische activiteiten. Dat is legitiem. Maar de NSA was niet alleen bezig met  terrorismebestrijding. Ze verzamelen ook informatie over de bedrijfsgeheimen in Europa.

Het gaat ze niet meer om de veiligheid van Amerika. Oneerlijke concurrentie is ook volgens het Amerikaanse recht niet toegestaan.

President Obama stuurde een tijdje geleden de fiscale diensten aan om conservatieve tegenstanders een lesje te leren. Bovendien liet hij onwelgevallige journalisten afluisteren.

Niet coherent

We zien hier een patroon. Al deze zaken hebben niets van doen met de nationale veiligheid van Amerika. Obama heeft voor politieke doeleinden gebruikgemaakt van deze Amerikaanse diensten. Waar moet het heen met deze president?

Obama is niet in staat om duidelijk aan te geven wie onder welke voorwaarden wordt afgeluisterd. Hij tast voortdurend de autoriteit van Amerika aan. Dat zagen we ook tijdens de Arabische revoluties: Amerika beschikt niet over een coherent en effectief beleid voor de Arabische landen.

Obama was een meester van de manipulatie, maar zijn geloofwaardigheid ebt langzaam weg.