Bestuurscultuur CDA is door en door verrot, met en zonder Omtzigt

Al sinds 2004 waarschuwt Afshin Ellian voor de ideologische leegte en verrotte bestuurscultuur in het CDA. Het turbulente vertrek uit de partij van Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt is daarvan het zoveelste bewijs. Maar ook Omtzigt, al twee decennia actief in het CDA, had geen oplossing.

Het CDA verkeert in een existentiële crisis. Die crisis begon in de jaren negentig. In 1994 kwam een ‘paars’ kabinet aan de macht: kabinet-Kok I (PvdA, VVD, D66). Toen het CDA voor het eerst sinds haar oprichting in de oppositie terechtkwam, bleek de partij niet in staat te zijn zichzelf opnieuw uit te vinden. De kans om de partij inhoudelijk en organisatorisch te vernieuwen, bleef liggen. Nu plukt de christendemocratie voor de zoveelste keer de wrange vruchten van een onnodige winterslaap.

Eric Vrijsen, redacteur van weekblad EW, analyseert met chirurgische precisie de problemen van het CDA en Pieter Omtzigt. In een van zijn artikelen citeert hij een CDA’er die zegt: ‘Onze grootste concurrent is het kerkhof.’ Deze eenvoudige zin vat het hele probleem samen.

Wat is dit kerkhof? Het verwijst naar mijn mening naar drie zaken: ten eerste gaan veel loyale CDA’ers dood en komt er geen vers bloed. Ten tweede zit de partij vast in een organisatiecultuur die niet past bij deze tijd. En ten derde ontbreekt het in het CDA aan een vasthoudende en heldere benadering van hedendaagse vraagstukken.

Sommige CDA-afdelingen zijn in de greep van baantjesjagers

Sommige CDA-afdelingen zijn voornamelijk in de greep van baantjesjagers. Zo stapten een lokale lijsttrekker en wethouder op na verkiezingsverlies. De lokale CDA’er ging niet weg omdat zij had verloren bij de verkiezingen. De reden van haar vertrek was dat ze geen wethouderspost zou krijgen, dus hoppa, naar een andere baan! Zij keert terug als het CDA weer aan het college mag deelnemen. Deze lokale afdeling jaagt tegelijkertijd charismatische en enthousiaste jonge CDA’ers weg.

De hele bestuurscultuur van de bestuurderspartij is door en door verrot. Dat zien we ook in de scheldpartijen jegens Pieter Omtzigt. En welke partij zet een presentatrice van een spelprogramma op de kandidatenlijst? Het CDA.

Het CDA is toe aan een bestuurlijke revolutie. Een revolutie die niet door de oude, maar door nieuwe leden met idealen moet worden ontketend.