Het sportjaar 2020 is uitgedraaid op een abstracte tekening zonder begin en einde, schrijft Hugo Camps. Kalenders werden hopeloos verrommeld door het coronavirus. Lenteklassiekers werden in het diepe najaar verreden tussen vallende bladeren. Als in een laatste stuiptrekking.
Voetbalclubs wisten zich geen raad met de op hol geslagen husselagenda. Ze werden beroofd van publiek en emotie. Competities hadden de vastigheid van een hobbelpaard. Niets was nog zeker, en dat kan sport niet hebben. Juist niet.
Hugo Campsschrijft wekelijks een sportcolumn voor weekblad EW. Camps (Molenstede, 1943) schrijft voor EW sinds 1986 en maakte in die hoedanigheid vele markante interviews met topsporters.
De drooglegging verliep in relatieve gelatenheid. Nergens nog kwetsende spreekkoren, nergens sporen van sociale apartheid, weinig dure transfers. Jubel en euforie verstierven in de troosteloosheid van een skeletstaat. Van het militair-industriële complex dat sport ooit was, bleef alleen een kladboek over. Zelfs de Olympische Spelen werden uit hun historische nimbus getild.
Voetbal is meer dan ooit tv-sport
Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en er wordt nog gevoetbald. Niet in kakofonische stadions, maar op een bevlagde dodenakker, iedereen rouwband om de arm. Voetbal is meer dan ooit tv-sport.
Alles bloedt leeg als het niet wordt geritualiseerd. Aanvankelijk was er nog de opwinding om de knieval van Black Lives Matter, maar de symbolische betrokkenheid werd met het verstrijken van de tijd vrijblijvender. De knieval is nog geen levenshouding. Het initiatief van topsporters om clubs en bonden tot actie tegen racisme te dwingen, verwaterde. Niet uit vrije wil, maar omdat sport en maatschappelijk protest twee verschillende werelden zijn. Sport is totalitair.
Eredivisie barst los in januari
De belofte is dat de eredivisie in januari zal losbarsten. Dan ontmoeten de topploegen elkaar. Dan zal blijken welk team duurzaam is, Ajax, PSV of Feyenoord. Met mogelijk AZ en Vitesse als verrassing. De KNVB heeft ons in de eerste seizoenshelft topwedstrijden onthouden. De titelpretendenten hebben nog niet tegen elkaar gespeeld.
Lees ook van Hugo Camps: Randzaak die niets met voetbal te maken heeft? Dat is nog maar de vraag
Ook hier is gekozen voor de strategie van ophoping. Pas in de eerste dagen na de winterstop tekenen zich de contouren van een titelgevecht af. Nog steeds tussen de gevierde ex-kampioenen. In de top van het Nederlandse voetbal is geen Fremdkörper te bekennen. Dat is jammer, want het zou de competitie extra elan hebben gegeven.
Ajax heeft spitsenprobleem
Met ongeduld wachten we op de confrontatie tussen PSV en Ajax. Zij zijn de tegenpolen in het kransje titelkandidaten. Roger Schmidt, de nieuwe Duitse coach van PSV, heeft een ander systeem geïntroduceerd, meer aanvallend met razendsnelle vleugelbacks. Zwerver Mario Götze is de artistieke vormgever. In sommige gokkantoren wordt PSV hoger aangeschreven dan Ajax.
Bij de Amsterdammers is er iets van zand gekropen in de scoringsmachine. Ajax heeft een spitsenprobleem. Tadic op de nummer 9 is een noodoplossing. Het voetbal van de veelvoudige landskampioen is nog best genietbaar, maar er ontbreekt iets: penetratie.
Aan talent ontbreekt het bij AZ niet
Coach Erik ten Hag houdt bovendien niet van avonturen. Jongeren worden eerst te weken gelegd langs de lijn. Ze mogen proeven van het zelfvertrouwen van de basisspelers, maar worden mondjesmaat ingezet met experimentele avances. Ten Hag zal nooit een Falklandoorlog ontketenen langs de Rijn, hij is eigenlijk te bescheiden voor Ajax. Hij ademt GroenLinks.
Lees ook van Hugo Camps: Ontslag van AZ-coach Arne Slot is bot, nutteloos en hypocriet
AZ heeft de start van de competitie gemist door personele problemen met de intussen ontslagen trainer Arne Slot, maar krabbelt weer op. Aan talent ontbreekt het niet, maar de club draagt een stigma uit het verleden mee. Zonder chaos gaat het niet. Feyenoord ten slotte heeft nog steeds niet de overtuiging van de winnaar teruggevonden. Als zelfs Dick Advocaat er ontmoedigd bijloopt, zijn de wilde dromen nog niet voor morgen. Mijn titelkandidaat is PSV, dat het no nonsense-tijdperk heeft ingevoerd.
Sven Kramer genekt door corona
Voor het eerst in zijn magistrale carrière heeft Sven Kramer zich niet kunnen plaatsen voor het EK allround. Ook die andere grootheid Ireen Wüst ontbreekt voor het eerst in zestien jaar. In de Nederlandse schaatswereld wordt een pagina omgeslagen. Niet zonder weemoed, overigens. Friezen spreken van een ‘tijdsrek’. Mooi woord om verval te camoufleren.
Kramer is de tienvoudige Europees allroundkampioen en de negenvoudige wereldkampioen. Dan spreek je niet meer van een palmares, dan spreek je van een icoon. De 5.000 meter is nu samen met de achtervolging zijn sportieve uitdaging. Tweederangs. De vraag is of hij de Olympische Spelen nog haalt met een weerbarstige vorm en tekenen van slijtage. Een allround toernooi zonder Kramer en Wüst is als een regering zonder Mark Rutte. Niet voor te stellen.
Sven Kramer is mede genekt door corona. In sfeerloze stadions zonder publiek kost het hem moeite de ultieme motivatie vast te houden. Nou, alle schaatshallen waren de laatste tijd een dooie boel. Niet eens het geroezemoes van fietsstallingen. Uit de tribunes kwam geen zweepspat meer. Dan wenken algauw de zinloosheid van het offer en het verlangen naar een sigaartje.