Premium Lock Polariseren en provoceren: links mag het, rechts niet

27 oktober 2020Leestijd: 3 minuten
Baudet (links) en Wilders. Foto: ANP.

Progressieve politici wilden vroeger graag ‘radikaal’ zijn en waren dol op provoceren en polariseren. Nu die tactiek is overgenomen door Geert Wilders en Thierry Baudet, is het opeens gevaarlijk. Hoezo, vraagt Roelof Bouwman zich af.

Roelof Bouwman

Roelof Bouwman is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.

De symboliek was prachtig. Op 27 april 1968 werd in het zojuist geopende gemeenschapscentrum De Meerpaal in het prille polderdorp Dronten – midden in het net ontgonnen Oostelijk Flevoland – een nieuwe politieke partij opgericht: de PPR.

Die afkorting stond voor Politieke Partij Radikalen. Helemaal niemand vroeg zich destijds af waar dat ‘radikaal’ op sloeg. Het was een woord dat in de jaren zestig vrijwel uitsluitend werd gebruikt door en voor politici met een linkse inborst. Je wist dan dat je van doen had met iemand die niet zomaar progressief was, maar die de maatschappij fundamenteel wilde veranderen.

Provoceren hoorde bij links

Zo was het ook met de PPR. ‘De Radikalen hebben geen vrede met de huidige maatschappelijke structuur,’ zo vermeldde het eerste partijprogramma. Daarin werd onder meer gepleit voor overheidsplanning van de economie, gratis openbaar vervoer en erkenning van de DDR. De standpunten van de PPR leken sterk op die van de socialistische PSP en de communistische CPN. Samen met die partijen zou de PPR in 1990 dan ook opgaan in GroenLinks.

Behalve ‘radikaal’ was ook ‘provoceren’ in de jaren zestig een woord dat heel erg hoorde bij links. Nadat de socioloog Wouter Buikhuisen de term ‘provo’s’ had geïntroduceerd ter typering van recalcitrante jongeren – voorheen ‘nozems’ – werd het in 1965 de geuzennaam van een groepje Amsterdamse anarchisten rond Roel van Duijn.

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog niet een account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.
Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw