De Brexit-chaos toont aan dat vertrekken uit de Europese Unie (EU) moeilijker is dan erbij komen. Daardoor ligt een groot gevaar op de loer, vreest Philip van Tijn: de Brusselse arrogantie neemt nog verder toe.
Deze Slag om Engeland is dus door de Engelsen verloren. Ik bedoel natuurlijk de Slag om het Verenigd Koninkrijk, want zonder Noord-Ierland en de Ierse Republiek zou de uitslag vermoedelijk een andere zijn geweest. En vergeet Schotland niet.
Philip van Tijn
Philip van Tijn is bestuurder, toezichthouder en adviseur. Hij schrijft wekelijks op zondag een blog over de actualiteit.
Een compromis heet de concept-overeenkomst waarmee premier Theresa May thuis kwam. En inderdaad, als de ene partij 100 wil en de andere 0, is alles tussen 0 en 100 een compromis. Maar dit ‘compromis’ zit voor de Engelsen dichter bij 25 dan bij 50! Hoe bewonderenswaardig May ook stand houdt te midden van de woelige baren, er zijn weinig Engelsen – May inbegrepen – die het onderhandelingsresultaat een succes zullen noemen. Daarvoor zijn in de afgelopen week – en ook daarvoor al – heel veel verklaringen geleverd. Mijns inziens zijn er maar een paar.
‘Brussel’: een geoliede machine
Allereerst kun je van ‘Brussel’ veel zeggen, en vooral veel slechts, maar het is een geoliede machine. ‘Brussel’ is één ambtelijk apparaat, waar alle radertjes in elkaar grijpen en zand in de machine strooien nauwelijks mogelijk is. De onderhandelingen werden aan EU-kant geleid door Michel Barnier, de verpersoonlijking hiervan.
In 1992 leidde hij de organisatie van de Olympische Winterspelen in Albertville, zo iemand dus. Daarna was hij vijf jaar eurocommissaris, een soort Frans Timmermans dus. Hij was ook nog een blauwe maandag minister van Buitenlandse Zaken, maar hij moest aftreden toen de Fransen in een referendum massaal de Europese Grondwet naar de prullenbak verwezen. Net als Nederland even later deed trouwens, maar in Nederland moest niemand aftreden – ook de ministers van de toenmalige referendumpartij D66 bleven zitten.
Engels hebben hun tegenstander onderschat
Daartegenover de Engelsen. Zij hebben hun tegenstander onderschat, zoals Engelsen vaker doen. Zij beschouwden de Brexit als een spelletje – niet voor niets zijn zij de uitvinder van talloze sporten. Dat geldt te meer voor de leiders van de Brexit, die waarschijnlijk bij hun geboorte al Hear hear riepen. Bijna allemaal Eton, Oxford en Cambridge, mensen voor wie het persoonlijk allemaal niet veel uitmaakt. Geen plan, geen plan B, geen strategie. May moest in luttele tijd drie coördinerende Brexit-ministers benoemen en degenen die de meest logische keuze waren, bedankten voor de eer toen het menens werd.
Volgens EU-correspondent Jelte Wiersma
Maar de belangrijkste reden is dat de EU weliswaar verre van volmaakt is, maar toch een macht van belang. Omdat het om verschillende redenen objectief beter is om erbij te horen dan erbuiten te staan, staat degene die eruit wil al op achterstand. Sterker: het is eenvoudiger erin te komen dan eruit te gaan!
Roemenië en Bulgarije werden toegelaten in de verwachting dat ze ooit een fatsoenlijke rechtsstaat zouden worden, net als Malta waar nog in 2018 journalisten worden vermoord die de criminele netwerken in kaart brengen en de daders niet worden gevonden. Maar deze landen, en ook andere, zijn ongeconditioneerd toegelaten. Dus het aller-, allermoeilijkste is om een lidstaat uit de Europese Unie te werken, welke wandaden het land ook begaat. Het zal moeilijk zijn een tweede organisatie te vinden die zo werkt!
Menigeen heeft sinds Brexit issue werd de EU verheerlijkt
Ik denk dat een wereld zonder een Europese Unie niet meer kan bestaan. En ik ben ook niet blind voor de voordelen. Maar de erkenning van dat feit is iets anders dan een verheerlijking. Ruw geschat: een kwart van de lidstaten hoort niet in de EU thuis als de strenge papieren normen ook echt zouden worden toegepast. En voor diegenen die de EU een rechtstreeks product van de Tweede Wereldoorlog vinden, is het nuttig te beseffen dat maar enkele lidstaten in die oorlog aan de goede kant – ik bedoel dus de geallieerden – stonden; de overige vochten aan Duitse kant of waren neutraal.
Geen reden tot verheerlijking, maar menigeen heeft dat toch gedaan sinds de Brexit een issue werd. Erger nog. De strijd van de afgelopen twee jaar tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk werd door vele politici en commentatoren voorgesteld als de strijd tussen Goed en Kwaad. Zij triomferen nu en kunnen hun gevoelens van triomf niet onderdrukken. Daardoor dreigt een groot gevaar. Deze Brexit toont aan hoe moeilijk een exit uit de Europese Unie is. Dat is ook de leidraad geweest bij de strategie van ‘Brussel’: die arrogante Engelsen keihard aanpakken zodat geen ander land het nog in zijn hoofd zou halen hetzelfde kunstje te willen flikken.
Brussels leedvermaak om spartelende Britten, waarom toch? schreef Robbert de Witt vorige maand al
Daardoor is de positie van ‘Brussel’ exponentieel verstevigd. Je hoort het aan de toonhoogte en de nog verder toegenomen zelfingenomenheid van de ‘Europeanen’. Een machtigere Europese Unie zonder dat wezenlijk iets is veranderd – dat zou wel eens de vloek van deze Brexit kunnen zijn. Tenzij over een jaar of vijf het Verenigd Koninkrijk bloeit als nooit tevoren.
Britannia, rule the waves!
Lees ook Jelte Wiersma: ‘Vrije Britten kunnen EU andere weg tonen