Philip van Tijn: Verkiezingsdebatten in overvloed, maar hoeveel nut hebben ze?

Aan verkiezingsdebatten geen gebrek, in aanloop naar de verkiezingen van 22 november. Maar veel van die debatten zijn gezapig en kunnen Philip van Tijn maar matig boeien. Bovendien worden twee cruciale thema’s zelden uitvoerig besproken: het vestigingsklimaat voor Nederlandse bedrijven en geopolitiek.

Je leest wel over landen waar een ‘verkiezingskoorts’ heerst, als de datum nadert waarop de stembussen opengaan. Hoe meer er in een land te kiezen valt, des te hoger is die koorts, al zijn er ook cynici die menen dat de verkiezingskoorts hoger is naarmate het betreffende land er beroerder voor staat.

Als beide beweringen juist zouden zijn, staat Nederland er goed voor en valt er niet veel te kiezen. Bestaanszekerheid – welke partij kan daartegen zijn? Maar de crux is dat elke partij hieraan haar eigen betekenis geeft en ook al gaat het eigenlijk om de bestaanszekerheid van de partij(en) zelf. En zorgen om het klimaat – wie heeft die niet? Maar hoe terecht is het heersende klimaat-ultrapessimisme? En zijn 10.000 windmolens beter dan de kleinste kerncentrale?

Migratie illustreert hoe elke partij haar eigen betekenis aan woorden geeft

Het zijn niet de begrippen die de partijen verdelen, maar de betekenis die daar aan wordt gehangen. Dat geldt wel heel sterk voor ‘migratie’. Allereerst is dit al een eufemisme voor immigratie – als een partij pleit voor een migratiesaldo van maximaal 50.000 mensen, dan wordt verzwegen dat het gaat om 200.000 emigranten en 250.000 immigranten, zoals EW eerder al analyseerde.

En die vertrokken 200.000 beheersen onze taal beter en zijn nauwer verwant aan onze zeden en gebruiken. En dan nog vinden de meeste partijen dat wel een erg ambitieus, zo niet onhaalbaar, getal! Ook wordt bij het thema migratie ongeveer elk aspect benoemd (tekort aan huizen, scholen, leraren, dokters, treurige woonomstandigheden, uitbuiting enzovoort) en bijna nooit de kern, namelijk dat migratie onze samenleving door elkaar schudt – en niet ten goede, zoals de recente demonstraties met Palestijnse vlaggen en antisemitische leuzen ten overvloede aantoonden.

Dit geldt ook voor andere sleutelbegrippen uit deze verkiezingsstrijd en zo komt het zelden of nooit tot een mooi politiek gevecht: als je met hetzelfde begrip iets anders bedoelt, word je het gewoonlijk wel eens. Ik word het ook meestal eens met mezelf.