Van Curaçao overgewaaide bendestrijd doet met golf aan schietpartijen niet onder voor de beruchte ‘Mocrowar’. Antilliaanse criminelen zijn uitzonderlijk mobiel en daardoor voor de recherche erg lastig te bestrijden.
Antilliaanse criminelen zijn snel aangebrand, weet iedere agent met straatervaring, en knallen er bij het minste of geringste op los. Geregeld vallen daarbij slachtoffers en raken onschuldige burgers gewond. Het lijken incidenten, maar veel van die schietpartijen houden verband met een bloedige oorlog tussen twee Antilliaanse straatbendes, No Limit Soldiers (NLS) en Buena Vista City (BVC).
De oorsprong van beide bendes ligt in verpauperde volkswijken in Willemstad, Curaçao. NLS komt uit Koraal Specht, BVC uit Buena Vista. Hun omvang is niet precies bekend, maar het gaat daar en hier minimaal om enkele honderden criminelen. De bendeoorlog is een paar jaar geleden uitgebarsten na een ruzie over een gestolen partij coke en overgewaaid naar Nederland.
Bendeleden reizen voortdurend heen en weer om de drugs- en wapensmokkel vanaf vooral Curaçao te controleren, onder te duiken als het ze te heet wordt onder de voeten en om moordopdrachten uit te voeren. In de strijd zijn al 28 doden gevallen, van wie de meesten op Curaçao.
Wildwesttaferelen
Ook in Nederland zorgen bendeleden voor wildwesttaferelen. Woensdagavond 30 januari 2013 ziet de 34-jarige Mervin A. (bijgenaamd Machiavelli) van BVC voor de ingang van het drukke metrostation Slinge in Rotterdam-Zuid zijn rivalen Reyno C. (25, alias Bomba) en Gilbert H. (21) van NLS.
Uit wraak omdat zijn broer in de Cariben door NLS zou zijn doodgeschoten, trekt hij zijn automatische vuurwapen en schiet Gilbert neer. Reyno – die naar Nederland was gevlucht omdat hij op Curaçao werd bedreigd – trekt meteen zijn revolver en schiet terug. Het is puur toeval dat er geen reizigers worden geraakt. Een vrouw voelt een kogel langs haar oor suizen.
Of ze elkaar nu tegenkomen op straat, op een Antilliaans feest of in het café – de bendeleden beginnen meteen te schieten. ‘Ze rippen de tegenpartij en vechten elkaar de tent uit,’ zegt een recherche-chef. ‘Wil je dood?’
Zaterdag 11 juli 2015 was het raak in de binnenstad van Den Haag. Om 4.30 uur werd de 31-jarige Jursley Cijntje alias Pretu (‘zwarte’) neergeschoten voor het drukbezochte danscafé La Suegra. Hij overleed in het ziekenhuis.
Cijntje behoorde tot NLS en was drie maanden voor zijn dood van Curaçao terugverhuisd naar Nederland om bij de moeder van zijn kind te gaan wonen. Hij was actief in het criminele (drugs)circuit.
Vijf jaar geleden was Cijntje zelf verdachte van een moord in Zoetermeer. Voor een partycentrum werd op 5 september 2010 de 22-jarige Antilliaan Quincy Johanna bij een ruzie doodgeschoten. Tegen Cijntje was geen bewijs, maar zijn vriend Gino L. alias Cora (‘rode’) kreeg negen jaar. Die is naar verluidt een prominent lid van NLS.
Rondvliegende kogels
Net als de geruchtmakende liquidaties van Marokkanen spelen deze schietpartijen zich vaak af in de openbare ruimte. Zelf zeggen criminele Antillianen: ‘De straat is heet.’ Omstanders lopen gevaar getroffen te worden door rondvliegende kogels.
Vorig jaar februari nam in Almere op een woensdagochtend een 39-jarige Antilliaan met een geladen pistool plaats in stadsbus lijn 1. Toen even later een man instapte die hij nog kende uit de gevangenis op Curaçao, begon hij in het wilde weg te schieten. Een 34-jarige moeder van vier kinderen werd in haar rug geraakt en moet de rest van haar leven in een rolstoel zitten. Het doelwit overleefde de schietpartij.
‘Rotto’ of ‘Roffa’ – Rotterdam – is populair bij de bendeleden. Ze vallen minder op in de grote Antilliaanse gemeenschap. De politie zit er niettemin bovenop, zegt plaatsvervangend politiechef Martine Vis (46) van de eenheid Rotterdam. Zij is portefeuillehouder voor het Caribisch gebied en kent als voormalig districtchef van Rotterdam-Zuid de doelgroep goed. ‘Het is een milieu dat we zeer goed in de gaten houden. Criminele Antillianen beschikken over vuurwapens en de drempel om die te gebruiken, is laag. Het zijn impulsieve jongens.’
De Rotterdamse politie heeft sinds 2008 een apart team voor Antilliaanse roofovervallers, het Pagang-team. Twee jaar geleden waarschuwde het Recherche Samenwerkingsteam op Curaçao – een gezamenlijk team van Aruba, Curaçao, Sint-Maarten en Nederland – dat leden van NLS, BVC en de kleinere bende Army naar Nederland kwamen.
Om die straatbendes goed in beeld te krijgen, is in Rotterdam de Infocel Cariben opgericht. Alle elf eenheden van de Nationale Politie en de Koninklijke Marechaussee hebben inmiddels ‘taakaccenthouders’ en delen informatie. Een landelijke analyse leverde een ‘subjectenlijst’ op van meer dan vijftig personen, een fractie van het totaal.
De bendeleden zijn allesbehalve honkvast. Ze zwerven van het ene adres naar het andere, en hebben veel familie en vriendinnen in verschillende steden. Daardoor blijven ze gemakkelijk onder de radar.
Nederland telt een kleine 150.000 Antillianen. De meesten wonen in Rotterdam (ongeveer eenderde), Dordrecht, Den Helder, Eindhoven, Den Haag, Amsterdam en Groningen. In totaal zijn er 22 ‘Antillengemeenten’. Vooral jongeren blijven hangen in de onderklasse en zijn vaak werkloos.
Straathandel
Antillianen spelen een belangrijke rol in de straathandel en maken zich verder onder meer schuldig aan straatroof en ripdeals, waarbij ze elkaar beroven van drugs en/of geld. Ze zijn oververtegenwoordigd in moord en doodslag, zo blijkt uit het doorlopende moordonderzoek van Elsevier.
Jaarlijks gaat het gemiddeld om vijf moorden. Voor dit jaar staat de teller op drie. De meeste moorden zijn drugsgerelateerd en hangen samen met de bendestrijd. Vaak spelen vetes een rol en is wraak het motief. Zaterdag 3 augustus 2013 werd in Spijkenisse de 40-jarige Vernon Poulina voor de ogen van zijn vriendin en kleinkind bij zijn woning doodgeschoten.
Poulina was nog maar net vrij na een schietpartij in 2007 in café El Hombre in Spijkenisse. Twee jonge Antillianen hadden hem mishandeld wegens de diefstal van een gouden ketting. Op zoek naar wraak liep Poulina even later gewapend El Hombre binnen en opende het vuur op één van hen, de 24-jarige Nadyen Antonio Ilina alias Rasta. Bij de schietpartij vielen zes gewonden, onder wie een 32-jarige vrouw die niets met de ruzie te maken had. Zij kreeg een kogel vlak naast haar hart. Zes jaar later nam Ilina wraak en schoot Poulina dood.
Andere criminelen stoppen vaak als ze een gezin krijgen. Antillianen niet; ze hebben kinderen bij verschillende vrouwen en blijven actief in het milieu. De doorsneegangsta is een macho die veel op straat rondhangt. Een gouden ketting om de nek, gouden tanden en tattoos.
Leden van NLS zijn bijvoorbeeld herkenbaar aan de letters NLS of TRU op hun borst en dragen aan hun ketting het embleem van hun bende: een tank. Hoe machtiger je bent, hoe meer edelstenen in het embleem. Ze maken geen geheim van hun leefstijl. Met pakken geld, drugs en volautomatische wapens poseren leden trots op onder meer Facebook en YouTube.
Voorbereiding
Bendeleden wisselen voortdurend van mobiel nummer. Omdat ze elkaar aanspreken met bijnamen en veelal communiceren via ping-berichten – een gesloten systeem dat gebruikmaakt van speciale nummers – krijgt de recherche moeilijk vat op ze.
‘Het is een impulsief volk,’ zegt Martine Vis. ‘Dat zie je ook in de criminele samenwerkingsverbanden. Die zijn vaak vluchtig. Datzelfde geldt voor de misdrijven. Ze bedenken dat ze over een uurtje een overval gaan plegen, maar zijn net zo gemakkelijk weer afgeleid door een mooi meisje. De voorbereiding is vaak minimaal.’
Antilliaanse criminelen zijn gewelddadig, maar missen volgens Vis het organisatietalent voor grootschalige drugshandel. ‘Ze trekken niet via de Rotterdamse haven grote partijen binnen. Het zijn straatjongens voor wie 100 kilo al te veel is. Ze rommelen met een paar kilo en knappen het vuile werk op voor de grote spelers op de achtergrond.’
Zo werden leden van NLS ingezet voor de moord op politicus Helmin Wiels, op 5 mei 2013 op Curaçao. Een van de verdachten, Luigi ‘Pretu’ Florentina (27), werd later aangehouden in Zoetermeer en uitgeleverd. Hij pleegde zelfmoord in de politiecel.
Cocaïne
De bendes sturen kleine zendingen cocaïne met KLM-vluchten naar Nederland. Op 25 februari 2012 leidde de vondst op Schiphol van een sporttas met 6 kilo coke in een vliegtuigvleugel tot de arrestatie van achttien verdachten. Corrupt luchthavenpersoneel had de tas uit het vliegtuig moeten halen, maar de partij was weggetipt.
Tapgesprekken en verhoren gaven vervolgens een inkijkje in het netwerk van NLS. Vermeend leider Shurendy Q. (28) zon op wraak voor het mislukte transport en zou de opdracht hebben gegeven voor de liquidatie van ene Quincy in Nederland.
De politie waarschuwde het doelwit. Omdat niet met zekerheid kon worden aangetoond dat Q. onder allerlei bijnamen had deelgenomen aan duizenden ping-gesprekken, werd hij vrijgesproken. Zijn rechterhand Franklin A. (40) kreeg wel 12 jaar celstraf.
De bendeleden bulken van het zwarte geld, blijkt uit het dossier. Op een gegeven moment spelen ze zelfs met de gedachte een agentschap van Western Union op te richten om zo gemakkelijker grote sommen geld heen en weer te sturen.
Hun werkelijke macht schermen ze voor de buitenwereld zoveel mogelijk af. Indirect hebben bendeleden belangen in onder meer de horeca. Daarbij is sprake van schijnbeheer via papieren eigenaren.
Omdat de verdachten zo mobiel zijn, zich bedienen van bijnamen en versluierd taalgebruik, en niet snel zullen bekennen, zijn onderzoeken lastig. Getuigen worden bedreigd en soms uit de weg geruimd. Vriendinnen van de bendeleden verlenen hand- en spandiensten en houden voor geld hun mond. Motto: ‘Leef met de bek dicht!’
Met goede contacten in de Antilliaanse gemeenschap kan de criminele zwijgplicht redelijk gemakkelijk worden omzeild, zegt Martine Vis. ‘Antillianen babbelen gemakkelijk als je een kop thee meedrinkt. Als ik in Rotterdam-Zuid jongens tegenkom, hoor ik veel. We hebben wijkagenten die zich uitsluitend met de Antilliaanse doelgroep bezighouden. Zij weten na een delict vaak al snel in welke hoek ze moeten zoeken.’
De bendeleden blijven intussen komen en gaan. De drugsmarkt is domweg te lucratief. Nieuwste trend is dat ze marihuana naar de Antillen smokkelen en één op één ruilen tegen coke. Kassa!
Elsevier nummer 39, 26 september 2015