Nederland versoepelt op volle kracht, Britten kiezen uitstel

16 juni 2021Leestijd: 4 minuten
Sinds 5 juni ontvangt de horeca binnen weer gasten. Foto: ANP

Op zaterdag 26 juni vervalt de mondkapjesplicht en het advies om thuis te werken. Dat meldt de NOS op basis van bronnen in Den Haag. Nederland versoepelt op volle kracht, maar het Verenigd Koninkrijk stelt ‘bevrijdingsdag’ uit wegens zorgen over de Delta-variant. Vier vragen en antwoorden over die nieuwe coronamutant en over de versoepelingen in Nederland.

1.Hoe staat het met de versoepelingen in Nederland?

Het is waarschijnlijk dat de mondkapjesplicht volgende week al vervalt. Dat schrijft de NOS. De anderhalvemeterregel wordt dan leidend. Waar afstand houden moeilijk is, zoals in het openbaar vervoer, blijven mondkapjes mogelijk wel verplicht. Het kabinet wacht een advies van het OMT af of mondkapjes in winkels nog nodig zijn.

Daarnaast vervalt vanaf 26 juni het advies om thuis te werken. Dat geldt alleen voor wie op kantoor ook echt anderhalve meter afstand kan houden, zo meldt de NOS op basis van bronnen in Den Haag.

Eerder maakte het kabinet bekend de versoepelingen van 30 juni naar voren te halen en al op zaterdag 26 juni te laten ingaan. Dat is de vierde en één na laatste stap in het openingsplan dat het kabinet in april presenteerde. In deze fase zijn grote evenementen onder voorwaarden weer toegestaan, gaat het thuisbezoek naar acht personen, en is er meer mogelijk voor horeca, sport en culturele instellingen. Voetbalfans moeten nog een aantal dagen geduld hebben. Grote schermen om in de horeca naar het Europees Kampioenschap voetbal te kijken, zijn vóór eind juni nog niet toegestaan.

Er is nog geen datum gepland voor de volledige terugkeer naar normaal. Dat deed het Verenigd Koninkrijk al wel, maar het moest deze ‘bevrijdingsdag’ uitstellen door de Delta-variant van het coronavirus.

2.Hoe serieus is de opmars van de Delta-variant?

De zorgen over de Delta-variant (voorheen: Indiase variant) zijn groot in het Verenigd Koninkrijk. Het einde van de Britse lockdown is uitgesteld tot 19 juli. Eerder zouden de Britten op maandag 21 juni de lockdown beëindigen. Die dag was al omgedoopt tot ‘bevrijdingsdag’, maar werd alsnog verplaatst. De Delta-variant is waarschijnlijk besmettelijker dan de Alpha-variant van het virus.

Premier Boris Johnson koos begin deze week voor uitstel, wegens het oplopende aantal coronabesmettingen en ziekenhuisopnames. Het gemiddelde aantal coronabesmettingen lag de afgelopen zeven dagen rond de 7.000 per dag. Begin mei lag dat gemiddelde aanzienlijk lager met zo’n 2.000 dagelijkse besmettingen. Van de Britse besmettingen wordt
91 procent veroorzaakt door de Delta-variant.

Volgens premier Johnson is het uitstel een verstandige keuze en zal verder uitstel niet nodig zijn. Uit voorlopige studies naar de Delta-variant blijkt dat volledige vaccinatie een veel betere bescherming biedt tegen deze nieuwe mutatie van het coronavirus. Het Verenigd Koninkrijk zette in de vaccinatiestrategie vooral in op het zo snel mogelijk vaccineren van mensen, waarbij de tweede prik pas na lange tijd aan bod kwam.

3. Is er in Nederland ook reden tot zorg?

Ook in Nederland groeit het aantal besmettingen met de Delta-variant, maar het gaat nog om minieme cijfers. De variant is volgens het RIVM verrantwoordelijk voor 1 procent van de Nederlandse besmettingen. De Alpha-variant (voorheen Britse variant) zorgt in Nederland voor de meeste besmettingen. Afgelopen week telde het RIVM 8.981 coronabesmettingen, het laagste aantal sinds vorig jaar september.

Toch wil het RIVM extra onderzoek doen naar de opmars van de Delta-variant. Het instituut in Bilthoven vreest dat jongeren de variant oplopen tijdens post-examenreizen in Spanje en Portugal. Afgelopen week telde het RIVM 205 positief geteste jongeren na een bezoek aan die landen, terwijl het in eerdere weken maar om een handvol ging.

De jongeren komen tijdens hun vakantie in contact met Britten, waardoor zij een groot risico lopen op besmetting met de Delta-variant, die ze vervolgens bij terugkeer in Nederland kunnen verspreiden. Het RIVM roept jongeren tussen de 17 en 24 op om zich na een bezoek aan Spanje en Portugal te laten testen, ook als ze geen klachten hebben.

4.Waar kun je wel veilig op reis?

Het ministerie van Buitenlandse Zaken adviseert om alleen te reizen naar de groene of gele gebieden. Daar is de kans op besmetting kleiner dan in oranje of rode regio’s. Vorige week werden Duitsland, Italië, Oostenrijk, Luxemburg, Polen, Slowakije en Tsjechië toegevoegd aan de lijst van gele landen.

Vandaag − 16 juni − zijn Cyprus, het merendeel van Kroatië, Liechtenstein, Zwitserland en de Zuid-Egeïsche eilanden in Griekenland daarbij gekomen. Het aangepaste reisadvies voor bovenstaande landen geldt vanaf donderdag 17 juni. Naast Malta krijgen ook IJsland, Polen en Roemenië dan de kleurcode groen. Populaire vakantiebestemmingen als Frankrijk (met uitzondering van Corsica) en Spanje (met uitzondering van de Balearen) staan voorlopig nog op oranje.

Reizigers uit een groen of geel land hoeven in Nederland niet in quarantaine of een negatieve PCR-test te laten zien. Andersom gelden er nog wel beperkingen. Zo moeten toeristen in Zwitserland eerst tien dagen in quarantaine en zijn reizigers in een aantal landen verplicht om een negatieve coronatest te overleggen. Daarnaast waarschuwt het ministerie van Buitenlandse Zaken dat tijdens het verblijf de kleurcode van een land opeens kan veranderen als de situatie in het land verslechtert. Verder moet rekening worden gehouden met coronaregels in het buitenland, bijvoorbeeld een mondkapjesplicht of avondklok.

De bedoeling is dat burgers die volledig zijn gevaccineerd vanaf 1 juli vrij kunnen reizen binnen de Europese Unie. Met een QR-code kunnen reizigers aantonen dat ze zijn gevaccineerd, of zijn beschermd door een eerdere coronabesmetting. Ze hoeven dan niet meer in quarantaine of een negatieve test te tonen.