Debat: Bruins onwel en Wilders en Baudet vol in de aanval

De Tweede Kamer debatteert woensdag over de coronacrisis in Nederland. Dit zijn de belangrijkste momenten uit het debat.

Rond 19.23 uur werd minister voor Medische Zorg Bruno Bruins (VVD) onwel tijdens het debat. Hij stond weer op, dronk water en is weggelopen. Het debat is geschorst.

Bruins kreeg het zwaar te verduren bij veel Kamerleden die ontevreden waren over zijn inschatting van de tekorten aan beschermingsmiddelen in de zorg en zijn aanpak om de spullen te krijgen. Iets voor 20.00 uur liet de minister weten dat hij het goed maakt.

Op twitter reageren kijkers met empathie op het voorval. ‘Die man is dag en nacht aan het werk – iedereen legt hem het vuur aan de schenen (en dat hoort ook), maar lieve mensen alsjeblieft. Toon een beetje menselijkheid. Hij liep op eigen kracht de Kamer uit, tijdens het debat zagen we al zijn handen trillen. Ik gun hem slaap, rust en een goede maaltijd. Dit zou iedereen overkomen als er zoveel op je bordje ligt. Leven en dood. Loodzwaar,’ reageert een twitteraar.

‘Wat een druk moet er op die man staan. Wat je ook van het beleid vindt, dit is echt heel sneu en wens je niemand toe. Dus laten we Bruno Bruins vooral een hart onder de riem steken,’ reageert een ander.

‘Hij stond belachelijk snel weer op en was echt snel weer in controle. Bizar,’ twittert columniste Ebru Umar.

‘Wat heftig! Zoveel druk, stress en verantwoordelijkheid kan voor niemand goed zijn. STERKTE!!!,’ reageert presentator Humberto Tan.

Het debat

Nederland zit in een diepe crisis, trapte PVV-leider Geert Wilders het debat af. Het kabinet heeft volgens hem te laat en te laks gereageerd. ‘In het begin is er enorm geblunderd door Bruins en RIVM. Nederlanders hoefden niet bang te zijn voor een grote uitbraak, maar men zat er faliekant naast.’ Hierdoor is volgens Wilders veel tijd verloren gegaan. Groepsimmuniteit vindt hij een levensgevaarlijk voorstel.

‘Het is nog niet bekend of er immuniteit gaat ontstaan. Het is een experiment met mensen. Ervaringsdeskundigen en de WHO zeggen: “Niet doen!” Waarom luistert u niet naar de experts? Hij wijst op Italiaanse ervaringsexperts en internationale virologen die kritiek hebben geuit op de Nederlandse aanpak.

‘Zeker 60 procent moet geïnfecteerd worden, voordat groepsimmuniteit wordt bereikt,’ zei Wilders. ‘Hoe durft de minister-president ervoor te kiezen miljoenen corona te laten krijgen?’ Russisch rouletten met levens en gezondheid van mensen, vindt hij het. Ook waarschuwt hij dat de huidige tactiek ic’s niet voldoende zal ontlasten. Er moet een totale lockdown komen, vindt Wilders.

Wilders wil dat het Slotervaartziekenhuis weer wordt geopend. Ook wil hij weten of hoe het ervoor staat met 500 beademingsapparaten die volgens de Nederlandse Vereniging van Intensive Care (NVIC) nodig zijn.

Een van de grootste crises die Nederland ooit heeft meegemaakt

Dit is een van de grootste crises die Nederland ooit heeft meegemaakt, zei D66-leider Rob Jetten. ‘Het is van belang dat iedereen die hier aanwezig is het beste met Nederand voorheeft. Hij verweet wilders stelligheid zonder dat hij de waarheid in pacht heeft en dat hij politiek bedrijft met een kleine ‘p’. ‘Kan de heer Wilders bevestigen dat we samen hetzelfde doel nastreven?’

Esther Ouwehand van de PvdD wilde graag dat Wilders zich uitsprak tegen de risico’s van de pluimveehouderij, die volgens de partij grote risco’s kan hebben voor de volksgezondheid.

‘Ik denk dat we onze handen vol hebben aan de coronacrisis,’ zei Wilders. ‘Ik ga hier nu niet een debat met u voeren over de veehouderij, hou op. Dit debat gaat over het coronavirus, niet het vogelgriepvirus. U doet nu een totale slag in de lucht.’ Maar volgens Ouwehand zit Nederland met haar enorme pluimveehouderij op een tikkende tijdbom. ‘Als de mensen de dieren met rust had gelaten, hadden we nu geen coronacrisis gehad.’

Is social distancing genoeg?

GL-leider Jesse Klaver wees op twee doelen van de aanpak van het kabinet: het voorkomen van een piek en beschermen van kwetsbare groepen. ‘Kan Rutte ingaan op de vraag of social distancing genoeg is om deze doelen te bereiken?,’ wilde hij weten.

‘Hoe verwerven we zo snel mogelijk 500 beademingsapparaten?’ Ook wil hij aandacht voor voedselbanken. ‘Hoe zorgen we ervoor dat de allerarmsten niet zonder eten zitten?’

Klaver wees erop dat verplegers, onderwijzers, schoonmakers onmisbare beroepen blijken. ‘Er zijn geen tekorten aan managers en ceo’s. En juist de afgelopen jaren is er op die vitale beroepen bezuinigd. Het is volstrekt helder dat de gezondheid de samenleving belangrijker is dan economische winst.’

Tactiek: het virus laten rondgaan

Thierry Baudet (FVD) brak in. Hij wil van Klaver weten of hij echt goed een goed begrip heeft van de kabinetsaanpak. Volgens Baudet is dat ‘het virus laten rondgaan’.

Klaver: ‘Het lijkt net alsof mensen in het kabinet willen dat mensen ziek worden. Niemand wil dat, maar het virus is er, en de vraag is hoe we dat zo goed mogelijk kunnen controleren.’ Volgens hem wijzen experts erop dat een lockdown alleen op korte termijn kan werken, maar dat daarna alsnog heel veel mensen ziek worden. Volgens Baudet is dat achter de feiten aanlopen en reageert het kabinet te laat.

Volgens Baudet kan een lockdown veel voordelen hebben. Het helpt verspreiding te voorkomen, koopt tijd om zorgcapaciteit te verhogen en de piek naar de zomer te verplaatsen zodat mensen een hogere weerstand hebben. Hij liet weten dat hij een motie met de PVV gaat indienen voor een lockdown voor Nederland.

Volgens D66-leider Jetten: ‘Een ernstiger onderwerp voor een debat in dit huis is niet denkbaar. Deze coronacrisis vraagt om soberheid, zakelijkheid en saamhorigheid. Want het gaat hier om de keuze tussen leven en dood. Nederlanders staan eendrachtig tegenover deze crisis.’

Hoe zorgen we snel voor meer coronatesten?, wilde Jetten weten. Want hij wil weten hoe er getest gaat worden om te kijken of groepsimmuniteit gehaald is.

Doet Rutte genoeg om Nederland te beschermen?

‘Doet Rutte genoeg om Nederland te beschermen,’ wil DENK-leider Kuzu weten. ‘Afgelopen zondag scholen dicht, waarom is dat vorige week niet al besloten? Loopt kabinet achter de feiten aan?’

Rutte berust er volgens Kuzu in dat het grootste deel van Nederland het virus zal krijgen. ‘Groepsimmuniteit is een theorie die enorm wordt bekritiseerd. Dit zal tot een enorm aantal sterfgevallen leiden. En hoe kan de premier beleid maken als we niet testen, testen, testen?’ Ook wil hij meer weten over de risico’s van jongeren gezien de helft van de ic-patiënten onder de 50 jaar is.

Ook over het economische aspect had Kuzu vragen. ‘Kunnen gemeenten het wel aan als honderd duizenden zpp’ers bijstand aan gaan vragen?’ Hij wil dat gemeenten belastingen van lokale bedrijven kwijtschelden. ‘Waarom wordt steun voor kwetsbare ondernemers maar toegezegd voor drie maanden en niet langer?’

Ten slotte wil Kuzu dat het kabinet helpt iedereen die terug wil keren naar Nederland faciliteert en beschermt tegen woekerprijzen van luchtvaartmaatschappijen. ‘Blijf vertrouwen dat het goedkomt, hou vol Nederland, heel veel sterkte,’ sloot hij af.

Waarom wordt er steeds minder getest?

Volgens Pieter Heerma (CDA) vechten we met elkaar tegen een onzichtbare vijand. Hij sprak steun en respect uit voor alle hulpverleners in Nederland en voor alle burgers die spontaan initiatieven beginnen om elkaar te helpen. Hij wil weten of Nederland er klaar voor is als er opgeschaald moet worden. ‘Is de IC-capaciteit daarop berekend?’

Grootste crisis sinds WOII

Nederland bevindt zich in crisis, misschien wel de grootste sinds de Tweede Wereldoorlog, begon Baudet zijn bijdrage. Hij sprak zijn solidariteit uit met het zorgpersoneel. ‘En alle andere essentiële beroepen die zorgen dat Nederland blijft draaien.’

‘Het is geen tijd om makkelijke oppositie te voeren,’ zei Baudet. Hij wil het landsbelang voorop stellen. Maar uitte wel grote zorgen over strategie van het kabinet. ‘Uit onze analyse leidt dat tot tienduizenden doden.’

Gert-Jan Segers (CU) vindt het kwalijk dat de suggestie wordt gewekt dat de regering niet het beste met het kabinet voor heeft. ‘Mao Zedong had ook de beste intenties voor de mensheid,’ reageerde Baudet. ‘Ik geloof dat hier mensen met de beste intenties op hun telefoon zitten te kijken,’ zei hij, verwijzend naar Rutte en Hoekstra. Hij wilde daarom niet ingaan op intenties.

‘Ik kijk naar wat mensen voorstellen, concreet, en ik zie naar aan de hand van wat we weten dat dit hoogstwaarschijnlijk niet voldoende is. Verregaande maatregelen kun je beter meteen nemen, want dan is het effect groter op de langere termijn.’

Volg het restant van het debat hieronder live: