De afgang in Afghanistan drukt ons weer met de neus op de feiten: de politieke islam, of het islamisme, is een onacceptabel groot gevaar. Niet alleen ver ons bed, maar ook in eigen land, waarschuwt Kaan Özgök in een artikel voor EW Podium.
Terwijl ik deze column tik, is Afghanistan gevallen. De Taliban zijn weer helemaal terug van nooit weggeweest. Wat beklijft, zijn de beschamende beelden van de chaotische Amerikaanse aftocht uit Kabul. De Afghaanse escalatie is de zoveelste bevestiging van mijn rigide opvattingen ten aanzien van het islamisme. De politieke islam en ons idee van beschaving gaan nergens samen.
Kaan Özgök (1972), geboren Groninger, is de jongste telg van een kunstzinnige familie van muzikanten, schrijvers en cineasten. Kaan heeft geschiedenis en American studies gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkt voor de regionale overheid als projectcoördinator. Op Twitter is hij te vinden onder de naam Verweesd Links.
Dit is een artikel voor EW Podium. Daarop publiceert de redactie van EW elke week meerdere artikelen van jonge schrijvers, die vanuit hun eigen onderzoek, expertise of werkervaring willen bijdragen aan het publieke debat.
Of het nou Afghanistan, Turkije of Nederland betreft, elke islamitische aanspraak op wereldlijk gezag of maatschappelijke inrichting is een garantie voor de uitholling van individuele grondrechten. Ik zou dan ook wensen dat Nederland – ooit vaandeldrager van Europese rationaliteit en seculiere wereldaanschouwing – hierin eens wat principiëler zou staan.
Van Sigrid Kaag moeten we het niet hebben
Neem nu de demissionaire minister van Buitenlandse Zaken, Sigrid Kaag. Tijdens diverse gelegenheden gedraagt zij zich als een ware polderpatrones van de islamitische orthodoxie. Zo legt zij in een tweetrepliek aan Geert Wilders het dragen van een hijab bijkans uit als een feestje van de vrouwelijke zelfbeschikking. In een artikel voor Vrij Links heb ik onlangs uitgelegd hoe idioot dat is. Afgelopen juni raakte Kaag ‘ontroerd’ bij de debuutcolumn voor het dagblad Trouw van pr-islamiste Emine Ugur. Dezelfde Ugur relativeerde op Twitter op slinkse wijze de islamitische repressie van succesauteur Lale Gül.
Begin 2021 zag Kaag als minister voor Ontwikkelingssamenwerking pas na een breed gedeelde verontwaardiging af van een miljoenensubsidie aan Islamic Relief Worldwide, een aan de Moslimbroeders gelieerde ‘charitatieve’ instelling. En toen ze tijdens haar bezoek aan Teheran in 2018 de ultieme kans kreeg om een statement voor vrouwelijke keuzevrijheid te maken, ging ze gesluierd. Van Sigrid Kaag moeten we het duidelijk niet hebben.
Islamitische visie voor heel Nederland
Het feit dat we onvoldoende onze seculiere tanden tonen, wreekt zich. Medio juni maakte een leerkracht van het islamitische Ghazali College in Beverwijk tijdens een YouTube-uitzending aan ex-treitervlogger Ismail Ilgün duidelijk hoe Nederlandse vrouwen zich met hun strandkleding, in de context van de islam, schuldig maken aan ‘ondermijning van het gezin’.
Lees het interview van Ron Kosterman met Lale Gül terug: ‘Ik hoop dat de storm gaat liggen’
Los van de absurde dimensie van zijn redenering getuigde het gewraakte interview van een behoorlijke dosis gore lef. Beperkten types als deze Enes Ulusoy zich voorheen nog tot de eigen Turkse- of Arabische achterban, nu had hij overduidelijk een islamitische maatschappijvisie voor heel Nederland paraat. Een bedenkelijk en kwalijk novum.
Onversneden islamisme in de Belgische regering
Bij onze zuiderburen gebeurde vorige maand iets zeer opmerkelijks. Ihsane Haouach, een vrome moslima en tevens regeringscommissaris namens de groene partij Ecolo, relativeerde in een interview met de Waalse krant Le Soir het neutraliteitsbeginsel van de overheid en de scheiding tussen kerk en staat. Haouach: ‘De discussie is niet: stellen we de scheiding van kerk en staat ter discussie? Het is: hoe gaan we om met demografische verandering?’
Ik vertaal dit even voor u. Haouach suggereert hier dat met een veranderende Belgische bevolkingssamenstelling – lees: meer moslims – de scheiding tussen islam en overheid minder strikt mag worden. Zo lees ik het, als onversneden islamisme, en met mij vele Vlaamse en Waalse politici. Het hielp al niet mee dat Haouach met haar hoofddoek als uitgesproken symbool van ongelijkheid tot in het beslisorgaan van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen (IGVM) was doorgedrongen, maar na deze uitlatingen ging het alarm pas echt af.
NVA-politica Darya Safai eiste in het Belgische parlement het ontslag van Haouach: ‘(…) een commissaris die openlijk een ideologie promoot die volkomen haaks staat op onze liberale democratie. Een zeer gevaarlijk signaal naar onze bevolking, naar onze toekomstige generaties. Ik spreek uit ervaring (Safai is van Iraanse afkomst, red.). De NVA zal dit nooit aanvaarden.’ Niet veel later trad Haouach inderdaad af, maar dat had vooral te maken met een rapport van de Belgische inlichtingendienst. Le Soir meldde dat dit rapport banden onthulde tussen Haouach en de extremistische Moslimbroederschap. Waar rook was, bleek dus ook wel degelijk vuur te zijn.
Alleen ruimte voor een ‘beteugelde islam’
Desondanks was het vlammende betoog van Safai van groot belang. Mede dankzij haar ontstond het besef omtrent het gevaar van islamisme. Over de maatschappelijk verregaande aanspraken van de politieke islam. Hoe die subtiel en geraffineerd voorsorteert op een nieuw bestel met daarin een geprivilegieerde positie. En plat gezegd: hoe de baarmoeder daarbij gaat helpen. Dat besef leidde tot een krachtige tegenreactie die deze oprisping adequaat de kop indrukte.
Lees ook van Kaan Özgök: Stuurloos Turkije snakt vergeefs naar verkiezingen
In Nederland laat zo’n reactie op zich wachten, zelfs tegen het Kamerlidmaatschap van Kauthar Bouchallikht (GroenLinks) klonken op links amper bezwaren. Kennelijk waren de geesten hiervoor nog niet rijp. Politieke partijen als GroenLinks, maar ook de Partij van de Arbeid, D66 en BIJ1 denken nog altijd dat zij in samenwerking met orthodoxe moslims maatschappelijk progressieve slagen kunnen maken.
Niets is minder waar. Alleen een islamopvatting die is ontdaan van elke ambitie om het wereldlijke domein te beïnvloeden, die elke aanspraak op een islamitisch geïnspireerde overheid of samenleving heeft laten varen, heeft toekomst. Alleen een ‘beteugelde islam’ heeft voortbestaansrecht in Nederland. Hoe consequenter we deze opvatting hanteren en praktiseren, des te makkelijker we uit de problemen blijven.
Terug naar Afghanistan. Daar geselen de Taliban, alle toezeggingen over een milder bewind ten spijt, straks andermaal de gehele maatschappij uit naam van Allah. De symbolische boodschap die hiervan uitgaat, appelleert aan islamisten wereldwijd. Het vormt een regelrechte boost voor iedereen die een bestuur op streng islamitische leest nastreeft. In België heeft Darya Safai het islamisme inmiddels zijn plek gewezen. Ik ben erg benieuwd wanneer wij in Nederland datzelfde signaal gaan afgeven.
Wil jij reageren op dit artikel? Discussieer mee! Stuur een reactie van minimaal 200 woorden naar [email protected]. Inhoudelijke reacties die voldoen aan de algemene fatsoensnormen worden geplaatst onder dit bericht. Zie voorwaarden.