Pieter Waterdrinker: Komen er excuses voor jarenlange warme banden Nederland en Rusland?

Pieter Waterdrinker denkt na over de jarenlange bloeiende bilaterale betrekkingen tussen Nederland en Rusland. Het hoogtepunt daarvan was de opening van de Hermitage aan de Amstel in 2009. Is het tijd voor excuses, zoals voor ons nationale slavernijverleden? Of juist niet?

Zou het mogelijk zijn dat een toekomstige premier – ja, de vorst of de vorstin van ons vaderland, excuses aanbiedt voor ‘de vuiligheid’ van de jarenlange bilaterale betrekkingen tussen Nederland en Rusland? Naar analogie van ons nationale slavernijverleden? De economische smeerlapperij, de diplomatieke, de culturele. Een aantal denkers zal zich bij die gedachte nu al likkebaardend in de handen wrijven.

Over de ‘culturele smeerlapperij’ het volgende: misschien dat u het zich niet meer herinnert, maar meesterchoreograaf Hans van Manen schreef speciaal voor de opening van de Hermitage Amsterdam – in juni 2009 – een ballet. In aanwezigheid van koningin Beatrix, de toenmalige Russische president Dmitri Medvedev, alsook de directeur van de Hermitage in Sint-Petersburg Michail Piotrovski werd het opgevoerd.

Men probeert geschiedenis van bloeiende bilaterale betrekkingen tussen Nederland en Rusland onder tapijt te vegen

Met de oorlog in Oekraïne is deze episode in de ogen van sommigen een bladzijde zwarter dan zwart. Het wachten is op de eerste pluche-moralist die de nu 90-jarige Van Manen voor deze artistieke knieval voor het Russische fascistische regime in wording, alsnog de mantel uitveegt. Kwestie van tijd.

Wat de Hermitage in onze hoofdstad betreft: inmiddels is het alsof er sinds 2009 nooit een bloeiende culturele uitwisseling tussen Amsterdam en Sint-Petersburg heeft bestaan. Men probeert die geschiedenis liever volledig onder het tapijt te vegen, zoals eeuwen lang de schande van de slavernij.

Het kunstpakhuis aan de Amstel heet vanaf 1 september H’ART MUSEUM en gaat hecht samenwerken met het British Museum, Centre Pompidou en Smithsonian American Art Museum; de wereldberoemde collecties zullen naar Amsterdam komen. ‘Het is een spannende nieuwe stap, deze eigentijdse en toekomstbestendige samenwerkingsformule,’ sprak directeur Annabelle Birnie onlangs. ‘We bouwen voort op onze ervaring binnen het internationale veld en slaan onze vleugels uit.’

Toekomstbestendige samenwerkingen voor het nieuwe H’ART MUSEUM?

‘Toekomstbestendig.’ Nu maar hopen dat de Amerikanen, de Britten en de Fransen niet opnieuw overgaan tot acties als destijds in Irak, Servië en Libië, anders is het (ook) met deze veelbelovende samenwerking snel gedaan. Als we geen kunst willen uit collecties van landen die oorlog voeren, wat op zich te billijken valt, dan moet dat gelden voor ALLE landen.