Biden kan wel een succesje gebruiken in aanpak techgiganten

Joe Biden wil Amerikaanse consumenten beschermen tegen de macht van grote bedrijven. Maar de president boekt nog weinig succes, schrijft Victor Pak.

In zijn eerste twee presidentsjaren was de stand van de economie een pijnpunt voor Joe Biden. Maar de afgelopen maanden daalde de inflatie, die torenhoog was. Ook blijft de economie groeien en is de werkloosheid laag. Biden ziet zijn kans schoon om zijn ‘Bidenomics’ als succes te verkopen.

‘Bidenomics gaat over het bouwen van een economie vanuit het midden en van onder naar boven, niet van boven naar beneden,’ zei hij in een speech in Chicago. Dat betekent: slim investeren in Amerika, het onderwijs verbeteren om de middenklasse te versterken, en het bevorderen van concurrentie tussen bedrijven.

Dat laatste is essentieel in Bidens economische visie. Bedrijven mogen niet te groot worden. ‘Kapitalisme zonder concurrentie is geen kapitalisme, dat is exploitatie,’ zei hij in 2021.

Grote Amerikaanse techbedrijven in het vizier

De president wil in de voetsporen treden van twee befaamde voorgangers: de beide Roosevelts. Begin twintigste eeuw beteugelde Theodore Roosevelt de grote oliebedrijven, spoorwegmaatschappijen en banken. Zijn verre neef Franklin D. Roosevelt hervormde de economie na de grote recessie van de jaren dertig.

Bidens antimonopolie-beleid richt zich vooral op de grote techbedrijven: Apple, Amazon, Google, Meta en Microsoft. Omdat het Congres weigert deze bedrijven aan te pakken, schakelde hij de Federal Trade Commission in. Deze waakhond onderzoekt machtsmisbruik door bedrijven, beoordeelt fusies en kan bedrijven voor de rechter dagen.

Successen van Biden en Khan zijn schaars

Biden benoemde een geharde antimonopolist als commissievoorzitter: Lina Khan. Zij werd bekend in 2017, toen ze als rechtenstudent in The Yale Law Journal de dominantie van het online verkoopplatform Amazon op de korrel nam. Maar als voorzitter boekte Khan weinig successen tegen grote bedrijven. Een fusie tussen bedrijven in de gezondheidszorg vond doorgang bij de rechter, en ze verloor een rechtszaak tegen Meta, het moederbedrijf van Facebook, Instagram en WhatsApp.

Toch geeft Khan niet op. Ze startte een rechtszaak om te voorkomen dat Microsoft het computerspelbedrijf Activision overneemt. Microsoft zou te machtig worden op de gamemarkt. Haar pièce de résistance: een rechtszaak tegen Amazon. Het bedrijf zou klanten misleiden bij het afsluiten van een abonnement, dat vervolgens lastig is op te zeggen.

Khan en Biden hopen op succes. Anders kan de president een belangrijk deel van zijn economische beloften niet waarmaken. Al zou een mislukking hem niet eens zo slecht uitkomen in de komende verkiezingscampagne: om een vuist te maken tegen de grote bedrijven, zo kan hij dan zeggen, heeft hij toch echt die felbegeerde meerderheid in het Congres nodig.