Het Regeerakkoord is al twee keer aangepast, en daar blijft het niet bij. Aan Rutte en Samsom de keus: het nu al opgeven, blijven aanrommelen, of extra partijen in de coalitie halen.
Noodgedwongen is het kabinet-Rutte II in de Tweede Kamer aan het onderhandelen geslagen met de politieke leiders van partijen die het kabinet in de Eerste Kamer aan meerderheden kunnen helpen. Het woonakkoord van woensdag – met D66, ChristenUnie en SGP – is nog maar het begin.
Omdat Brussel, net als vorig jaar, al op 30 april de hoofdlijnen van de begroting voor volgend jaar wil hebben, worden de maanden maart en april de echte test voor de houdbaarheid van het kabinet.
Elfder ure
Vorig jaar schoten D66, GroenLinks en ChristenUnie het toenmalige, demissionaire minderheidskabinet-Rutte te elfder ure te hulp met het maken van een begroting die het tekort volgens Brussels voorschrift onder de 3 procent zou brengen.
De komende weken zal blijken dat zowel die haastbegroting als het haastige regeerakkoord van Rutte II ontoereikend is.
Bovenop de 16 miljard euro uit het Regeerakkoord zullen er extra miljarden moeten worden gevonden. Niet alleen omdat de economie stagneert, maar ook omdat het kabinet, net als bij het woonakkoord, dure concessies moet doen aan oppositiepartijen.
Uitvoerbaar
VVD-leider Mark Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom zien zich nu voor de vraag gesteld of ze wel een uitvoerbaar regeerakkoord hebben geschreven. Begin november moesten ze de inkomensafhankelijke zorgpremie al schrappen, gisteren herschreven ze het hoofdstuk ‘Wonen’.
De komende maanden moeten ze nederig aankloppen bij CDA, D66, GroenLinks, ChristenUnie of SGP om voor Brussel een begroting te kunnen maken.
Een andere mogelijkheid is dat Rutte en Samsom tot de conclusie komen dat ze de coalitie moeten verbreden, zodat het kabinet alsnog, ook voor de Eerste Kamer, een meerderheidskabinet wordt. Het aanhalen van het CDA is dan de meest logische, maar wellicht onhaalbare mogelijkheid.
Prille liefde
Of de prille liefde tussen VVD en PvdA de noodzaak van extra bezuinigen overleeft, staat intussen niet eens vast.
Rutte en Samsom dachten Nederland aan een stabiele regering te hebben geholpen. In werkelijkheid overtreft Rutte II qua instabiliteit het eerste kabinet-Rutte.
Volg @SypWynia op Twitter