Afshin Ellian pleit er bij de presentatie van ‘Freedom of Speech under Attack’ voor om de islam op de operatietafel van de rede te leggen. Het Westen moet een veilige haven zijn voor islamcritici.
Waarom worden we hier zo zwaar beveiligd? Wie zijn wij eigenlijk? Wij allen zijn heel gewone mensen. En dit boek is een heel gewoon academisch boek.
Onze gast, die wij vandaag eren, is eveneens een heel gewone man. Flemming Rose is een intellectueel uit Denemarken.
Er is dus iets veranderd in onze wereld. De vijanden van de vrijheid zijn onder ons. Dat is een onaangename waarheid. Landsgrenzen hebben geen betekenis meer.
Dodelijk
De aanvallen op de vrijheid van meningsuiting zijn reëel en dodelijk. Ze worden niet direct door vijandelijke staten uitgevoerd. In dat geval zou er onderhandeld kunnen worden en waren tegenmaatregelen mogelijk.
De vrijheid van meningsuiting wordt aangevallen door groepen mensen in naam van een politieke religie, een religieuze ideologie.
Er is een vorm van politiek kwaad de westerse wereld binnengekomen die de westerse burgers probeert te infecteren. Dat kwaad heet de politieke islam. Het is geen imaginaire vijand.
Deze vijand is bereid om te doden en gedood te worden: Parijs, Kopenhagen, Kabul, Bagdad, Londen, Madrid, en Amsterdam.
Op het spel
Duizenden moslimjongeren, burgers van Europa, zijn geradicaliseerd. Ze voelen zich thuis bij de politieke islam. De jihadisten verachten het leven en verheerlijken de dood. Dat deden de nazi’s ook.
Politieke religies zijn niet van deze wereld. In de strijd tegen het verheerlijken van de dood staat onze wereld op het spel.
Onze wereld wordt geconditioneerd door vrijheid. De vrijheid zou sterven wanneer zij niet wordt begrensd. De wetten van de staat en de regels van de beschaving (de traditie) geven de grenzen van de vrijheid aan.
Wetten veranderen. Tradities veranderen. Het blasfemieverbod werd in Nederland zonder maatschappelijke commotie afgeschaft. Niemand heeft gemerkt dat deze wet niet meer bestaat.
Zelfbenoemde vrienden van God
God is daarmee niet verdwenen. In de geschiedenis van de mensheid hebben de zelfbenoemde vrienden van God vaak de meeste schade toegebracht aan God. De ridders van Allah, de jihadisten, zijn de huidige engelen des doods.
Hoe moeten academici, journalisten of literatoren rekening houden met buitenwettelijke aanvallen?
Onze gast, Flemming Rose, deed in 2005 zijn werk als editor in chief van de Deense krant Jyllands-Posten. Hij plaatste cartoons over bankiers, Christus, Stalin, Lenin en levende politici. Daarvoor werd nooit iemand door een terroristische organisatie ter dood veroordeeld.
De krant besloot om enkele cartoons te plaatsen over de islam en de profeet Mohammed. Het waren mooie cartoons. Toen begon in de geschiedenis van de jihad de episode van de cartoonoorlog.
Soeverein
De editor in chief van Jyllands-Posten werd door islamitische terroristen verantwoordelijk gehouden voor het plaatsen van cartoons. De cartoonist moet dood, de redacteur moet dood, verkondigden de jihadisten.
De soevereine natie, de Deense staat en het Deense volk worden door de jihadisten beschouwd als non-existent. Volgens de jihadisten moeten alle wetten en menselijke handelingen worden getoetst aan de wetten van Allah.
Maar Denemarken voelt zich niet gebonden aan Allahs wetten. Wat volgt is het verhaal van geweld.
Europa wordt militair uitgedaagd door duistere krachten uit het oosten. De vijand voert een partizanenoorlog in de steden van Europa.
Deze confrontatie draait om één beginsel: vrijheid.
Frontlinie
De vrijheid stond ook ten tijde van het nationaal-socialisme en het Sovjetimperium ter discussie. De geschiedenis herhaalt zich niet, maar de geschiedenis in de moderne tijd is wel de strijd om principes.
Het zijn dezelfde beginselen die gewelddadig worden afgewezen door de extremisten. Wanneer deze strijd juist de vrijheid betreft, is het niet onbegrijpelijk dat academici en journalisten in de frontlinie van deze oorlog terechtkomen.
Flemming Rose of de redactie van Charlie Hebdo hebben niet gekozen voor deze strijd, ze zijn in deze strijd terechtgekomen omdat zij de vooruitgeschoven posten van de vrijheid zijn.
Bolwerk van de vrijheid
Ons land, Nederland, heeft een bijzondere band met vrijheid. De soevereiniteit van Nederland vloeide in de zestiende eeuw voort uit het verlangen naar vrijheid.
De historicus Johan Huizinga schreef daarover: ‘Vrijheid was van meet af aan de inzet, zelfstandigheid in genen dele. Ons zelfstandig staatsbestaan is uit nood geboren. (…) De vrijheid was hier groter dan elders; zo was, hoe weinig zij van harte kwam, de verdraagzaamheid.’
Precies in deze geest is het motto van de oudste universiteit van Nederland, de Universiteit Leiden, geschreven: Praesidium Libertatis, bolwerk van de vrijheid.
Immoreel
Nogmaals: vrijheid is niet onbegrensd. Onbegrensde vrijheid is geen vrijheid. Volgens ayatollah Khamenei, de leider van Islamitische Republiek Iran, is Iran een vrij land.
In zijn visie is de vrijheid niet bestemd voor immorele debatten, twijfels over heilige religieuze teksten, of wetenschappelijke discussies die de grondslagen van de islam kunnen ondermijnen.
Wat nuttig is voor het islamitische regime, mag vrij worden verspreid. Maar onze vrijheid kan niet op een doelmatige wijze worden gekanaliseerd. Zij lijkt op een rivier die de menselijke geest meeneemt naar onbekende plaatsen.
Europa denkt anders over de begrenzing van vrijheid van meningsuiting. Maar deze begrenzing is niet bedoeld om het wezen van de vrijheid onmogelijk te maken.
Worstelen
Juridisch wordt deze begrenzing perfect aangegeven door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in het arrest uit 1976:
‘(Freedom of expression) is applicable not only to “information” or “ideas” that are favorably received or regarded as inoffensive or as a matter of indifference, but also to those that offend, shock or disturb the State or any sector of the population.’
Dit vrijheidsconcept – en niet wapens en geld – is het grootste gevaar voor het voortbestaan van een politieke religie met statelijke ambities. Thans worstelen Europese landen met de vraag hoe de vrijheid in de strijd tegen de vijanden van de vrijheid moet worden verdedigd.
Gerekruteerd
In het afgelopen decennium zijn duizenden Europese moslims gerekruteerd voor het jihadisme. Alle middelen die dankzij de vrijheid van meningsuiting bestaan, worden gebruikt in de oorlog tegen de vrijheid.
Er bestond en bestaat een harde grens voor de vrijheid van meningsuiting: geweld. Wie geweld propageert, wie met geweld dreigt, of wie het geweld aanwendt, valt volledig buiten het kader van de vrijheid. Vrijheid is geen zelfmoordpact.
Niet de vrijheid van academici, politici en journalisten, maar het misbruik van vrijheid door het jihadisme moet worden bestreden. Europa mag nooit een veilige haven worden voor het jihadisme.
Veiligheid en vrijheid zijn diep verbonden met elkaar. Wanneer een samenleving uit angst voor het terrorisme zelfcensuur toepast, ebt de vrijheid weg.
Euthanasie
De democratie als een maatschappijvorm moet als een militant systeem worden opgevat. Wanneer de democratie met geweld wordt bedreigd, mag en moet zij zichzelf met geweld verdedigen. Anders is sprake van onvrijwillige euthanasie.
Waarom zijn de jihadisten bang voor vrijheid? Allah staat toch aan hun zijde? Kan Allah de vrijheid niet aan? Twijfel, daarvoor zijn ze bang. De regel omtrent het doden van kafirs, afvalligen, en de beledigers van Mohammed zou in vrijheid ter discussie komen te staan.
Farkhonde
Een paar weken geleden heeft een woedende menigte de Afghaanse vrouw Farkhonde in Kabul gelyncht.
Zij werd door de imam van de moskee beschuldigd van het in brand steken van een pagina uit een Koran. Dat ontkende zij. Zij werd gedood en daarna werd haar lichaam in brand gestoken.
Afghaanse politici veroordelen de moord omdat zij de Koran niet zou hebben verbrand. Kennelijk had ze, als zij de Koran in brand zou hebben gestoken, wel mogen worden vermoord en verbrand.
Farkhonde werd niet vermoord door een groep Talibanstrijders. Ze werd vermoord door een groep gewone moslims.
Het noodlot van Farkhonde, de verbrande onschuld, zal voor altijd als een schandvlek rusten op de zonen van Allah.
Ideeënstrijd
Die zonen vergissen zich. In vrijheid steekt niemand de Koran in brand. De kritische studie van de Koran is datgene waarvoor jihadisten bang zijn. Nu de kritische studie van de islam in het Oosten niet mogelijk is, moet dat in het Westen wel mogelijk zijn. We winnen deze oorlog immers niet alleen met wapens, maar ook met ideeën.
In Europa moet een ideeënstrijd losbarsten over de dogma’s en de regels van de islam. De islam moet op de operatietafel van de rede worden gelegd. Het Westen moet een bastion zijn van vrijheid en veiligheid voor islamcritici. Dat is een onderdeel van de terrorismebestrijding.
Alleen Nazi’s staken boeken in brand. In het Westen worden boeken gelezen en niet gereciteerd. Jihadisten moeten elke dag in angst leven dat ooit ook hun kinderen de Koran echt gaan lezen. Dan worden ze misschien een cartoonist, of een Salman Rushdie, of een filosoof.
Deze toespraak hield Afshin Ellian bij de uitreiking van het eerste exemplaar van de bundel Freedom of Speech under Attack aan Flemming Rose in Nieuwspoort te Den Haag.