Premium Lock Immigratie verandert het collectieve geheugen

22 mei 2021Leestijd: 4 minuten
Pro-Palestinademonstratie in Amsterdam. Foto: ANP.

Het eenzijdige anti-Israël-protest op straat is een demografische eyeopener, schrijft demograaf Jan Latten. In een immigratieland wordt de publieke opinie ‘buitenlandser’.

De  raketten waren nog niet afgevuurd, of tienduizenden betogers in Londen, Parijs, Madrid, Berlijn, Amsterdam en Den Haag protesteerden tegen het geweld in Gaza en Israël. Wat iemand inhoudelijk ook vindt, protesten tegen het onnodige geweld zijn terecht. Maar het protest op straat was eenzijdig pro-Palestina en anti-Israël. ‘Daarbij werden antisemitische leuzen gescandeerd en werd met kalifaatvlaggen gezwaaid.’

Jan Latten (1952) is emeritus hoogleraar sociale ­demografie en actief publicist, spreker en duider van trends op het snijvlak van demografie en maatschappij. Eerder was hij hoofddemograaf van het Centraal ­Bureau voor de Statistiek. Hij schrijft op ewmagazine.nl beschouwingen over belangrijke demografische thema’s.

De opinie op straat lijkt te schuiven, mede door een schuivende bevolkingssamenstelling. Wat zichtbaar werd in het vlagvertoon en de gescandeerde leuzen is dat die opinie niet losstaat van inwoners van Nederland met wortels in andere regio’s. Onbedoeld geven de protesten inzicht in de effecten van immigratie op het collectieve geheugen in een immigratieland.

Uitdovende generaties en uitdovende herinneringen

Publieke opinies zijn de som van gedeelde ervaringen, herinneringen en standpunten van samenlevende generaties. Die som wordt mede bepaald door vergrijzing en immigratie.

Doordat oudere generaties overlijden, doven hun herinneringen uit en zal het gewicht daarvan afkalven. Nieuwe generaties met eigen herinneringen en ervaringen krijgen daardoor meer gewicht. Gevraagd naar de belangrijkste gebeurtenissen in hun leven herinnerden Amerikaanse babyboomers zich vooral de maanlanding en de moord op John F. Kennedy. Millennials hadden andere herinneringen. Zij herinnerden zich vooral de verkiezing van Barack Obama of orkaan Katrina. De nieuwe generatie is niet meer bezig met de moord op Kennedy.

Israël

Lees ook dit commentaar van Robbert de Witt: Op straat én op het Binnenhof delft Israël het onderspit

In meer triviale dingen doen zich vergelijkbare verbanden voor. Menige babyboomer zal zich nog France Gall herinneren als winnares van het Eurovisiesongfestival in 1965. In het geheugen van Millennials komt ze niet als herinnering voor.

Als oudere generaties overlijden, verdwijnen met hun herinneringen ook hun diepgevoelde ervaringen zoals die van de Tweede Wereldoorlog of Jodenvervolging. Er leven nu nog maar 130.000 90-plussers in Nederland die er uit persoonlijke ervaring over zouden kunnen vertellen.  Over tien jaar zijn ook zij overleden. Dan is ook de doorleefde compassie met vervolgde Joodse landgenoten voorbij.

Immigratiesamenleving krijgt meer buitenlandse herinneringen

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw