Geachte Fred Paling … stop met die management-speak

Onno Aerden geeft in zijn zaterdagblog wekelijks ongevraagd communicatieadvies. Dit keer aan Fred Paling, voorzitter van de raad van bestuur van UWV: beloof beterschap. En laat snel zien dat u het meent.

Wat is mijn woord waard? Dat zou de vraag moeten zijn voor iedere topbestuurder – nou ja, voor iedereen feitelijk – vóórdat hij of zij voor de microfoon gaat staan. Ben ik geloofwaardig? Kan ik mijn verhaal niet alleen duidelijk vertellen, maar bovendien zo eerlijk mogelijk?

Uw verhaal deze week bij Nieuwsuur, als voorzitter van de raad van bestuur van uitkeringverstrekker UWV, was het een noch het ander.

UWV onder vergrootglas

Eerst dit. Het UWV ligt al jarenlang onder het vergrootglas van de media.  ‘Niemand houdt van UWV’, kopte de Volkskrant al in 2010 boven een artikel waarin de matige werkwijze van de uitvoeringsinstantie werd geëxposeerd, te beginnen met de extreem dure aanpassingen aan de directie-etage door een van uw voorgangers, Tjibbe Joustra.

Voor 3,5 miljoen euro liet die begin jaren negentig onder meer gloednieuwe wc’s slopen en vervangen door fraaiere exemplaren. Verplicht hoofdstuk in elk reputatieschadehandboek.

Ondoelmatig gebruik van geld, slechte controle, werkmoreel onder het vriespunt: het is er onder uw leiding allemaal niet beter op geworden – wat overigens boven de Balkenendenorm wordt gehonoreerd.

Eerlijkheid is noodzaak

Wie aan de slag gaat in zo’n puinhoop, moet eerlijk zijn. Voor zichzelf, voor het personeel en voor de buitenwacht. En zei u niet, bij uw indiensttreding als hoogste baas, eind 2017, dat u ‘de beste dienstverlening voor burgers en werkgevers’ nastreefde?

Eens kijken. Vorig jaar noemde u het binnenhengelen van eigen keuringsartsen met extra geld ‘geen oplossing’ – luttele maanden later bleek dat het UWV was begonnen om zulke artsen al tijdens de opleiding een riant salaris te betalen. Misser? Kan gebeuren.

Maar deze week mocht u tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer uitleggen hoe het toch kon dat er voor tientallen miljoenen euro’s aan WW-uitkeringen ten onrechte bij Poolse ‘werknemers’ waren terechtgekomen. Identiteitsbewijzen, huisadressen, arbeidshistories: ze werden honderden malen niet nagelopen – ook niet na herhaaldelijke klachten uit de omgeving van de Polen. Ook uitzendbureaus trokken tevergeefs aan de bel. Een systeemfout, kennelijk.

Geef gewoon toe

Mijn tip: zeg dat dan. In gewonemensentaal: het is niet heel best, maar we werken eraan. Beloof beterschap. En laat snel zien dat u het meent. We willen immers best aannemen dat het UWV het lastig heeft: slechte ICT, processen boven intuïtie, matige motivatie onder het personeel, veel aasgieren onder de ‘cliënten’.
Maar nee.

U zei voor de Nieuwsuur-camera – letterlijk: ‘We hebben diverse onderzoeken gedaan en er zijn ook maatregelen genomen en aanpassingen in werkprocessen gedaan. Maar achteraf constateer ik dat de prioriteit die we aan het thema hebben gegeven niet groot genoeg is geweest.’ Managementspeak. Blubber.

Maar het werd erger. U loog: ‘We krijgen elk jaar duizenden meldingen binnen. Die worden allemaal in behandeling genomen en uitgezocht en er worden maatregelen genomen.’ Nee, heer Paling, dat gebeurt nu juist niet. Dat moet véél beter.

Ten slotte zei u, licht geïrriteerd over zoveel journalistiek onbegrip: ‘Fraudebestrijding vinden we heel belangrijk.’

We vinden dat inmiddels heel moeilijk te geloven. En dat ligt aan u.
Beterschap.