Diversiteitsbeleid maakt politie extra kwetsbaar

27 februari 2017Leestijd: 4 minuten
Foto: ANP

Het diversiteitsbeleid van de politie speelt een grote rol bij het lek in de beveiliging van PVV-leider Geert Wilders, schrijft Afshin Ellian. Het zou verstandig zijn een debat over dit beleid te voeren.

Het lek in de beveiliging van Geert Wilders is eigenlijk een principiële kwestie. Het is meer dan een incident. Er zijn ook ander medewerkers van de Dienst Bewaken en Beveiligen (DBB) die tot de categorie rotte appels behoren. Abdenouar El M. werkte tot 2015 voor het beveiligingsteam van Wilders. Hij was dus een DBB’er, lid van een elite-eenheid die belast is met het beveiligen van belangrijke personen afkomstig uit drie gebieden: de staat, diplomaten, en bij hoge uitzondering opiniemakers of wetenschappers. El M. hield zich met zijn broers bezig met een zogenoemde ‘loanback-constructie’. Dat leidde tot een groot strafrechtelijk onderzoek.

De broers werden verdacht van miljoenenfraude. Daarvoor maakten ze gebruik van ingewikkelde constructies: ze kochten huizen die vaak met geld uit het buitenland werden betaald. Een van de broers runde in Curaçao een investeringsmaatschappij die hypotheken regelde voor de in Nederland gekochte panden. Volgens het OM hield een van die broers zich ook met beleggingsfraude bezig. Hij was al in 2003 in beeld bij de FIOD. Let op: de andere broer, die bij de DBB werkte, werd pas in 2015 op non-actief gesteld. Het heeft wel een tijdje geduurd totdat de DBB wakker was!

Lekkende Marokkaanse agent werkte specifiek in team Wilders

Ook is geconstateerd dat de naam van Abdenouar El M. (de DBB-broer) voorkomt in de Panama Papers. Dat zijn 11,5 miljoen documenten die door hackers zijn geopenbaard. Daarin zien we hoe personen en bedrijven constructies bedenken om de belastingenwetten in westerse landen te omzeilen: een schandaal op mondiale schaal. Volgens De Telegraaf deed de politie in 2016 invallen in een slachthuis in Breukelen, dat werd geleid door een andere broer van die DBB’er: grootschalige fraude met vlees. Terecht komt De Telegraaf tot de conclusie dat de screening bij de DBB heeft gefaald. ‘De drie DBB-leden hadden hier nooit een baan mogen krijgen.’ Dit is een harde conclusie.

Diversiteitsbeleid van de politie is geen succes

In deze affaire wordt een belangrijk principe onbesproken gelaten: de diversiteit. Iedereen mijdt het onderwerp zorgvuldig. Het diversiteitsbeleid van de politie staat centraal bij de werving van nieuwe agenten. Terecht vindt de politie dat de organisatie een weerspiegeling van de samenleving moet zijn. Bovendien is de diversiteit binnen de politie van belang in multiculturele wijken. Allemaal legitieme argumenten. Maar de politietop of onderzoekers verzwijgen dat het diversiteitsbeleid geen succes is. Al decennia is het diversiteitsbeleid van kracht. De mislukking van dat beleid wordt telkens toegeschreven aan factoren als racisme, vooroordelen of nalatigheid. Maar de schuld wordt nooit zelfs maar gedeeltelijk bij de minderheden gelegd.

Het diversiteitsbeleid moet zeer zorgvuldig worden uitgevoerd. Het aannemen van mensen op grond van hun afkomst of geloof kan catastrofaal zijn, zowel voor de minderheden zelf als voor de organisatie. De AIVD en andere inlichtingen- en veiligheidsdiensten moeten natuurlijk worden versterkt met Nederlanders die de taal en de achtergrond van specifieke regio’s goed kennen. Tegelijkertijd weten ze bij de inlichtingendiensten dat juist de familiaire betrokkenheid in andere landen ook kwetsbaar maken. Meer, vaker en intensiever veiligheidsonderzoek is daarom noodzakelijk.

Moeten critici van de islam wel door moslims worden bewaakt?

Dezelfde regels gelden voor de politie. Sommigen worstelen met de principiële vraag of een dienst die is belast met het bewaken en beveiligen van critici van de islam en van islamitische landen nog wel moslims in dienst moet hebben. Dit is inderdaad een controversieel vraagstuk. Want als je principieel zegt dat een moslim niet te vertrouwen is voor bepaalde diensten, dan institutionaliseer je het wantrouwen jegens Nederlanders met een islamitische achtergrond. Dat wenst niemand.

Maar de conclusie kan wel zijn dat voor bepaalde gevoelige activiteiten bepaalde personen juist vanwege hun achtergrond extra moeten worden gescreend. Ik kan me heel goed voorstellen dat wanneer de nationale recherche of de AIVD iemand met een Russische achtergrond wil aannemen, ze extra alert moeten zijn vanwege diens bijzondere achtergrond.

Antidiscriminatiebeleid vereist gezond verstand

De verabsolutering van het antidiscriminatiedenken is niet wenselijk voor politie, Openbaar Ministerie en inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Een antidiscriminatiebeleid is effectief wanneer het met gezond verstand wordt gevoerd. Het schandaal bij de DBB (een onderdeel van de nationale politie) moeten we niet lichtzinnig opvatten. Het ging om meer dan één rotte appel bij deze dienst.

Het zou verstandig zijn om een politiek debat te voeren over aard, omvang en voorwaarden van het diversiteitsbeleid bij de overheid, en vooral bij de politie. Ook zou het niet onverstandig zijn dat beleid te laten evalueren door een zelfstandige, onafhankelijke en onpartijdige commissie.