Twee belangrijke keuzes w0rden vrijdag bekendgemaakt. De een door de rechters, de ander door de leden van een politieke partij. Bij zowel de PvdA-verkiezingen als bij het proces tegen Geert Wilders zijn eigenlijk alleen maar verliezers, schrijft Afshin Ellian.
De leden van de PvdA hebben hun stem uitgebracht voor hun lijsttrekker en leider. Velen zijn somber gestemd, en niet omdat de PvdA de verkiezingen heeft verloren. Dat komt door de peilingen. Maar het is de vraag of ze op basis van peilingen hun stemgedrag moeten bepalen.
In normale wereld zou Samsom onbetwiste leider zijn
Ooit stond Hillary Clinton hoog in de peilingen en zou zij volgens opiniepeilers de president van Amerika worden. We weten hoe dat is verlopen. Maar het is ook principieel onmogelijk om op basis van peilingen te gaan stemmen. De PvdA-leden moeten immers de vraag beantwoorden wie geschikt is om de partij leiden.
Diederik Samsom heeft de PvdA met succes door de laatste verkiezingen geloodst en daarna zorgde hij ervoor dat zijn partij aan de macht deelnam. En volgens de laatste cijfers heeft dit kabinet fors genivelleerd: een persoonlijke verdienste van Samsom. In een normale wereld zou Samsom de onbetwiste leider van zijn partij zijn. We leven niet meer in de oude wereld.
Sowieso forse schade voor Wilders
De andere keuze die vandaag wordt bekendgemaakt, heeft betrekking op Geert Wilders. Wilders staat terecht wegens groepsbelediging en aanzetten tot discriminatie en/of haat. Het zijn zware beschuldigingen. Dit proces heeft maanden geduurd. In tegenstelling tot een civiele zaak zijn de kosten van een advocaat in een strafzaak voor de rekening van de verdachte zelf, tenzij de verdachte in aanmerking komt voor rechtsbijstand.
Dat is niet van toepassing op Wilders. Hoe dan ook, zelfs als hij wordt vrijgesproken, heeft hij al een forse schade opgelopen: tienduizenden euro’s. Een advocaat is niet gratis. Dat wordt soms vergeten. Volgens de media kostte de vorige strafzaak tegen Wilders ruim zeventigduizend euro. Dit kan men een juridische vorm van jihad noemen.
Alleen maar verliezers
Deze strafzaak kent alleen maar de verliezers. Financieel en qua tijd is Wilders verliezer nummer één. Of dit gaat bijdragen aan de groei van zijn electoraat, valt niet met zekerheid te stellen. Bovendien heeft het strafgeding hem veel energie gekost.
De verliezer nummer twee is de overheid: het proces heeft veel geld en mankracht gekost. De rechterlijke macht en het Openbaar Ministerie zijn geen perfect bemande overheidsinstanties. De kostbare tijd en energie die in dit proces is gestopt, kon elders goed worden gebruikt.
De derde verliezer is de rechterlijke macht. Het gezag van de rechterlijke macht is al door dit proces aangetast. Het gezag is een kostbaar goed dat niet in geld kan worden uitgedrukt. De vierde verliezer zijn de aangevers, en dan vooral de Nederlandse Marokkanen. Dit vraagt natuurlijk om meer uitleg.
Meer maatschappelijke spanningen
Door dit minder-minder-proces ontstaat bij een groot deel van de bevolking verontwaardiging omtrent minderheden. Terwijl Nederlanders van Marokkaanse afkomst in een aantal belangrijke statistieken oververtegenwoordigd zijn, zoals de criminaliteit, voert men in naam van Marokkanen een proces tegen een parlementariër die juist deze problemen aan de orde stelt.
Bovendien zouden duizenden kiezers die op Geert Wilders gaan stemmen, nog meer wantrouwen koesteren jegens allochtonen en in het bijzonder Marokkanen. Men krijgt het gevoel dat men voor de kritiek op minderheden zal worden bestraft. Het rechterlijke oordeel vormt alleen maar een bevestiging van dat gevoel. En dit versterkt weer het gevoel van vervreemding. De uitkomst van dit proces zal dus de maatschappelijke spanningen niet doen verminderen.
Wat moet er gebeuren met Wetboek van Strafrecht?
Als Kamerlid Wilders vrijdag wordt veroordeeld, dan ontstaat onmiddellijk de vraag of deze delicten in hun huidige bewoordingen in het Wetboek van Strafrecht moeten staan. Dit proces duurt nog een paar jaar. En het is zeer de vraag of men nog minstens vijf jaar de ultieme juridische uitkomst moet afwachten. Een veroordeling moedigt de activisten aan om nog meer aangiftes te doen tegen Geert Wilders.
Om aan deze onzekerheid een einde te maken, zal de wetgever al dan niet door de PVV zelf gedwongen worden om over het lot van deze delicten een besluit te nemen. Er bestaat dan een reële kans dat het delict groepsbelediging uit het Wetboek van Strafrecht wordt geschrapt. De beledigde partij kan dan nog altijd naar de burgerlijke rechter stappen.
Dit brengt het evenwicht terug: wie een civiele zaak verliest, moet opdraaien voor de kosten van het proces. Hierdoor zullen mensen alleen in een aantoonbaar geval naar de rechter stappen.
We leven niet meer in de oude vertrouwde wereld
Als Geert Wilders vrijdag wordt vrijgesproken, betekent dit dat de uitspraak minder-minder niet beledigend en niet discriminerend is. Dan komt het OM in een moeilijk parket terecht. Moet het OM zo’n kostbaar proces bij het Hof overdoen? In de oude wereld zou men hebben gedacht: stop ermee. Maar we leven niet meer in de oude vertrouwde wereld.
De interne PvdA-verkiezingen zullen alleen maar verliezers opleveren.
Ook de strafzaak tegen Geert Wilders kent alleen maar verliezers.