Philip van Tijn: VanMoof, de tassen van Sylvie en het einde van onze beschaving

Philip van Tijn snapt wel waarom de val van VanMoof voor leedvermaak zorgt. De peperdure fiets is een symbool van decadentie, die vooral in Amsterdam steeds groteskere vormen aanneemt.

De enorme publiciteit rond het failliet van VanMoof wekte de indruk dat het ging om een bedrijf van het formaat Philips of Unilever. Niets was minder waar: van alle e-bikes die in 2022 in ons land werden verkocht, was 3 procent een VanMoof (en bijvoorbeeld 22 procent een Gazelle).

Maar die 3 procent was, op een enkeling na, afkomstig uit Amsterdam. En Amsterdammers denken nogal eens dat zij en hun stad maatgevend zijn voor heel Nederland. (Als Amsterdammer, vrijwel vanaf geboorte, mag ik dat zeggen.)

Die 3 procent was niet meer dan de hippe, spraakmakende voorhoede. Er was dus best kans dat VanMoof ook de rest van Nederland had veroverd, maar dat mocht dus niet zo zijn.

Behalve dat vertekende beeld viel nog iets op bij de ondergang van VanMoof: het leedvermaak.

Tot in detail werd beschreven hoe zo ongeveer alle beslissingen verkeerd waren van de broers die het bedrijf hebben opgericht. Terwijl ik me de jubelverhalen herinner in dezelfde kranten en van dezelfde verslaggevers, nog niet zo lang geleden, over hoe razend knap het ontwerp en het ‘verdienmodel’ van VanMoof was en hoe het bedrijf op weg was de ganse wereld te veroveren. Ook journalisten waaien nogal eens met modieuze winden mee.

Een ‘opstapprijs’ van 2.000 euro voor een fiets

VanMoof leverde ongetwijfeld een belangrijke bijdrage aan het verspreiden van de e-bike: door zijn soort e-bikes en de hippe babbel die ermee gepaard ging, sprong het gebruik van de elektrische fiets over van bejaarden naar tieners en twintigers. Geld leek geen rol te spelen, met een ‘opstapprijs’ van ruim 2.000 euro.

Hoe bijzonder sommige onderdelen van de VanMoof ook zijn, het blijft een ‘gewone’ e-bike. Wie vandaag mee wil doen – vooral wie jong is of zich zo voelt – neemt daar geen genoegen mee, maar schaft een ‘fatbike’ aan: een fiets met extra brede banden. En je doet pas echt mee met de speed pedelec, een kruising van zo’n beetje alle soorten tweewielers.

Die laatste kun je aanschaffen voor 12.140 euro, en dan is de verzending ook nog gratis! Op internet staat dat ‘de riemaandrijving onderhoudsvriendelijk’ is, natuurlijk erg prettig voor zo’n schappelijk prijsje. Overigens bedroeg in 2022 het aandeel van e-bikes in de fietsenverkoop 57 procent en zelfs 80 procent van de omzet.

 

Jongeren bewegen niet meer

In mijn buurt zijn veel scholen. Als ik boodschappen doe of om een andere reden de straat op ga, zie ik ze rijden: jongens en meisjes van vijftien, zestien op tweewielers van soms een paar duizend euro. Als ze over een paar jaar mogen stemmen, doen de meesten dat op partijen met milieu hoog in het vaandel. En als het aan die partijen ligt, mogen de jongens en meisjes op hun zestiende al stemmen, want dan weten ze heus al heel goed hoe de wereld in elkaar zit.