De schuldige westerling en de nobele wilde: obsessie van de progressieve elite

Op een studentensymposium in Leiden ziet Geerten Waling onder de bezoekers – blank, randstedelijk en hoogopgeleid – een obsessie met de puurheid van primitieve, niet-westerse culturen tegenover het eigen, westerse schuldgevoel van de progressieve elite. Een obsessie die doet denken aan de reactionaire hallucinaties van Thierry Baudet (FVD).

Een van de plekken om de elite van vandaag en morgen samen te treffen is de Veerstichting. Al 44 jaar organiseren studenten in Leiden een jaarlijks symposium met bekende en onbekende sprekers uit binnen- en buitenland rondom prangende actuele thema’s. Vorige week stond het evenement, gehouden in de magnifieke Pieterskerk in het hart van Leiden, in het teken van ‘tussen man en macht’.

Naast het bekende old boys network is de Veerstichting ook een spil in het old girls network: succesvolle vrouwen die aan tafel samenklitten met ambitieuze jongedames. Zowel de studenten als de ‘vormgevers’ zijn veelal afkomstig uit de gegoede sociaal-economische milieus: rijk, Randstedelijk en hoogopgeleid. De jonge deelnemers zijn over een paar jaar, mede dankzij de ‘kruiwagentjes’ die hun op zulke bijeenkomsten worden geboden, ook bestuurder, of consultant, advocaat of iets anders dikbetaalds op de hoofdstedelijke Zuidas.

Gebrek aan diversiteit in eigen kring

Nu is die doelgroep steevast iets te ‘wit’ – en daar kom je anno 2023 niet meer mee weg. Dus had de organisatie, bij gebrek aan diversiteit in eigen kring, speciaal contact opgenomen met een belangengroepering van ‘biculturele’ studenten, die op haar beurt weer enkele kandidaten naar voren had geschoven. Zo werd de roomblanke groep toch nog een beetje gediversifieerd, met alleraardigste studenten overigens.

Ook op het symposium zelf werd ‘macht’ uitgelegd volgens de modieuze lijnen: oude, witte mannen zouden nog steeds aan de touwtjes trekken – en dat is fout. Bovendien hebben zij, en daarmee ‘wij’, de aarde opgezadeld met kolonialisme en klimaatverandering, twee van de hoofdzonden van de moderne tijd.
Zo sprak een AI-expert vooral over de vooroordelen van kunstmatige intelligentie, die eerder plaatjes maakt van blanke mensen dan van gekleurde – en die leiderschap associeert met mannelijkheid. Zulke verhalen zijn spekkies voor de bekkies van de honderden aanwezige deugpronkers, die zelf in hun luxe leventjes weinig echte tegenslag, weerstand of laat staan onderdrukking hebben meegemaakt.

Interesse in exotische volkeren

Daarom komen ze naar de Veerstichting. Om in vervoering te raken van verhalen van bijvoorbeeld een nazaat van plantageslaven, een theatergroep die werkt in conflictgebieden en – jaja! – van een groepje Leidse roeiers in traditionele Maori-verendos, die vertellen over de prachtige primitieve gebruiken van dit stammenvolk uit Nieuw-Zeeland. Pardon: het is ‘Aotearoa’, natuurlijk.