De Floriade in Almere was gelukkig de laatste

De Nederlandse Tuinbouwraad (NTR) stopt met de Floriade. De editie in Almere genaamd Growing Green Cities was een dusdanig financieel en bestuurlijk debacle dat het evenement niet meer terugkeert. Dat is goed nieuws, maar wel mosterd na de maaltijd voor veel Almeerders, schrijft Nard Lodewijk.

De wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade wordt al sinds 1972 om de tien jaar georganiseerd door een stad in Nederland. Het doel van de tentoonstelling is om het imago van de Nederlandse tuinbouw te versterken en de export van de sector te bevorderen. Dat leek ooit een goed idee, maar inmiddels is het evenement verworden tot een prestigeproject van gretige gemeentebestuurders die dolgraag ergens hun stempel op willen drukken. Sinds 1992 eindigde elke editie met forse verliezen. Almere spant de kroon.

Jubelstemming omdat Almere Floriade mag organiseren

In 2012 heerst een jubelstemming bij – een handjevol – Almeerders, wanneer duidelijk wordt dat de stad de Floriade mag organiseren. De verantwoordelijk bestuurders gaan vol enthousiasme aan de slag. Marc van Rooij, ook wel de ‘geestelijk vader van de Floriade’ genoemd, kan zijn geluk niet op. ‘Het voelt alsof we het wereldkampioenschap voetbal hebben gewonnen.’ Maar de organisatie komt moeizaam op gang. Zeker wanneer duidelijk wordt dat de bedrijven die op dat moment gevestigd zijn op het Floriadeterrein niet binnen de plannen passen. camping Waterhout, jachthaven Haddock en wokrestaurant Atlantis moeten wijken.

Uiteraard zitten de ondernemers daar niet op te wachten. Jarenlange onteigeningsprocedures en rechtszaken volgen. Miljoenen euro’s later is iedereen die volgens het bestuur niet binnen het plaatje van de Floriade past, uitgekocht of verplaatst. Niets staat een succesvolle editie meer in de weg, zo lijkt het.

In de jaren die volgen, komt er bij elke Almeerse raadsvergadering weer een paar miljoen euro boven op de begroting. Steeds meer politici beginnen hun twijfels te krijgen bij het prestigeproject. Ondanks de financiële tegenslagen gaat het verantwoordelijke bestuur dogmatisch verder met de organisatie. In 2019 komt de Floriade op losse schroeven te staan door de stikstofuitspraak van de Raad van State. Alle vergunningaanvragen komen stil te liggen. Uiteindelijk komt de organisatie met een berekening die laat zien dat de bouw van de Floriade onder de wettelijke uitstootnormen blijft. De werkzaamheden kunnen worden hervat. Een volgende tegenvaller dient zich aan in maart 2020 wanneer corona uitbreekt. Er wordt druk gedebatteerd over de toekomst van de Floriade. Desondanks vindt toenmalig directeur van de Floriade Pieter Cloo een pandemie geen reden om de wereldtuinbouwtentoonstelling af te blazen.