Haagse tactiek: Pieter Omtzigt negeren en laten spartelen

De Algemene Politieke Beschouwingen moesten de eerste veldslag in de verkiezingscampagne worden, maar de concurrentie negeerde de koploper in de peilingen. Politiek redacteur Eric Vrijsen over de stiltetactiek van links tot rechts.

Pieter Omtzigt leek er zelf verbaasd over. De Haagse politiek draait dezer dagen rond de electorale opmars van zijn nieuwe partij Nieuw Sociaal Contract, maar in zijn bijdrage aan de Algemene Politieke Beschouwingen – in principe het belangrijkste debat van het jaar – werd hij door niemand onderbroken. Geen enkele van zijn tegenstanders verwaardigde zich zelfs maar een vraag te stellen. Ze durven niet, of ze proberen hem zo lang mogelijk te negeren.

Omtzigt keek de vergaderzaal in. Was er dan niemand die hem nog met iets kwam lastigvallen of instemming kwam betuigen? Hem uitnodigen tot een gezamenlijk amendement om iets aan de begrotingsstukken te veranderen? Van links tot rechts zaten de andere fractievoorzitters voor zich uit te staren. Het was half 11 in de avond, bijna aan het einde van alweer een lange dag in de politiek.

Omtzigt keek nog eens rond en nam afscheid: ‘Voorzitter, volgend jaar iets meer spreektijd en graag iets eerder op de dag.’ Hij beende terug naar zijn plaats.

Zonnestralen komen op volgens Pieter Omtzigt

‘Ik ruik verandering. Ik zie de zonnestralen van iets anders opkomen,’ had hij gezegd. Hij had een mix van linkse en rechtse voorstellen gedaan. Tienduizend gezinnen die leven onder het bijstandsniveau moeten door de regering worden aangeschreven, omdat ze vaak niet door hebben dat ze in aanmerking komen voor toeslagen. De asielinstroom moet afnemen, de studiemigratie moet krimpen en de arbeidsmigratie moet omlaag. Maar hoe? Er was geen tijd om dat uit te leggen, want als eenmansfractie had Omtzigt niet meer dan 6 minuten spreektijd.

Eerder op de dag stond Caroline van der Plas paraat om anderen de maat te nemen over arbeidsmigratie. Hoe moest de oogst worden binnengehaald als Polen en Roemenen hier niet meer mogen werken? De boodschap van Omtzigt liet ze onweersproken. Ze kon het niet opbrengen, of ze hield wijselijk haar mond.

Woekerwinsten bedrijfsleven

Omtzigt zei dat er prijzenmaxima moeten gelden voor eerste levensbehoeften en energie. Het moest gedaan zijn met de ‘woekerwinsten’ van het bedrijfsleven, terwijl de armste Nederlanders ‘hun eten niet meer kunnen betalen’. Zei hij dit echt? Wil hij terug naar de tijd dat de Staat der Nederlanden voorschrijft hoe duur een kilo suiker, een pakje margarine en een half pond koffie mogen zijn?

Koren op de molen voor Lilian Marijnissen (SP), wiens politieke hartenwens het is om een zo groot mogelijk deel van het bedrijfsleven te onteigenen. Omtzigt keek haar richting uit, maar Marijnissen schoot niet recht. ‘Het wordt niet meer volledig aan de markt overgelaten, maar ook niet volledig genationaliseerd,’ probeerde hij nog. Tevergeefs. Zelfs Marijnissen deed alsof het haar niet boeide. VVD’er Sophie Hermans sloeg er evenmin op aan. Laat Omtzigt maar spartelen.