De andere kant van de industrie: waarom directe omgeving ook blij is met Tata Steel

Soms lijkt het of Tata Steel alleen vijanden heeft: duizenden omwonenden in Wijk aan Zee, Beverwijk, Velsen en IJmuiden klagen aanhoudend over lawaai en ziekmakende vervuiling. Maar de staalgigant in IJmuiden heeft ook een ander gezicht. Dat blijft in het gepolariseerde klimaat rondom de geëiste vergroening veelal buiten beeld.

Naast alle tegenstanders zijn er genoeg ‘supporters’ van Tata. Neem voetbalclub Telstar uit Velsen-IJmuiden. Komend seizoen dragen de Witte Leeuwen van de Eerste Divisieclub een donkergrijs uit-shirt met traanplaatstructuur, met daarop teksten die de geplaagde medewerkers van het nabijgelegen Tata een hart onder de riem moeten steken. ‘Onze samenleving is gebouwd op staal, we wonen in staal en we rijden in staal’ is op de achterkant onder de boord genaaid. Een uitspraak van directievoorzitter Hans van den Berg van Tata Steel Nederland.

‘Het is een spontane steunbetuiging waarvoor we geen geld krijgen en bedoeld als tegenwicht voor alle negatieve berichtgeving,’ zegt Telstar-voorzitter Pieter de Waard (62). ‘Natuurlijk moet Tata vergroenen, maar dat is niet het hele verhaal: het bedrijf heeft altijd ook veel gedaan voor de gemeenschap.’

Telstar koestert de warme band met Tata. Tot 2014 droeg het stadion vijf seizoenen de naam Tata Steel. Sindsdien heet het stadion anders, maar nog altijd is het staalbedrijf de grootste sponsor van de club, met 1 ton per jaar. Tweederde van dat bedrag besteedt Telstar aan maatschappelijke doelen, zoals Playing for Success. Kinderen van negen tot vijftien jaar met een leerachterstand worden gedurende negen weken één keer per week in het stadion intensief begeleid. De Waard: ‘Ze komen als onzekere welpen binnen en gaan na afloop als trotse leeuwen naar buiten.’ Vier keer per jaar organiseert Telstar namens Tata in de schoolvakanties drukbezochte voetbalclinics in zijn stadion.

Het verhaal van Telstar staat niet op zichzelf. Naast aantoonbare overlast als stank, lawaai en de uitstoot van stof waarin zware metalen zitten, zet Tata zich ook al vele decennia in voor de regio IJmond als gulle sponsor van activiteiten op het gebied van sport, cultuur, wetenschap en samenleving. Dat doen grote bedrijven wel vaker, maar bij Tata is die andere kant volkomen ondergesneeuwd.

Tata is sponsor van externe verenigingen en evenementen in de regio

Zonder de financiële bijdrage van Hoogovens, zoals het in 1918 opgerichte staalbedrijf tot 1999 heette, was sporthal De Walvis in Beverwijk vijftig jaar geleden niet gebouwd. Hoogovens droeg destijds 7 ton bij, 1 ton meer dan de gemeente Beverwijk. De fraai ontworpen multifunctionele hal staat er nog altijd en wordt intensief gebruikt, blijkt uit het vorig jaar verschenen jubileumboek van Wim Spruit. De Golden Earring trad er jaarlijks op, sportclubs trainen er en houden er wedstrijden en toernooien.

Hoogovens huurde de hal voor bedrijfsfeesten, familiedagen, concerten van de eigen harmonie en het eigen orkest, en uiteraard voor sporttoernooien. Het bedrijf was ook medefinancier van onder meer De Prinsenhal in Heemskerk en het Sportfondsenbad in Beverwijk.

Eigen werknemers kunnen met korting meedoen met Tata Steel Runners, voetbal, roeien, golf en hockey. Ook is Tata sponsor van externe verenigingen en sportevenementen in de regio.