Woedende Amsterdammers gaan zaterdag naar het Museumplein om te protesteren tegen de komst van windmolens bij de stadsdelen Noord en IJburg. ‘Het is geen logisch beleid om die windmolens bovenop een woonwijk te zetten.’ EW sprak met Naut Kusters van de Amsterdamse actiegroep Windalarm.
1. Waarom gaat u morgen protesteren?
‘Er komen Amsterdammers, maar Jan Nieboer bijvoorbeeld ook. Hij protesteert in Drenthe en is eerder opgepakt. Het idee is om tot een nationale coalitie te komen. Als je je erin verdiept, dan ontdek je dat die windmolens net zo goed op zee kunnen. Maar er zijn tien jaar geleden beleidstrajecten in gang gezet en die trein dendert maar door. Zelfs minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) heeft gezegd dat we windmolens beter op zee kunnen zetten dan op land. Maar er zijn allerlei toezeggingen en beloftes gedaan, en allerlei trajecten ingezet om die windmolens op het land in de dorpen te pluggen. Maar dat is nergens op gebaseerd. Niet op de doelstellingen noch op de politieke wil in Den Haag.’
Lees ook de column van Simon van Rozendaal: O zo duurzaam, windmolens met fossiele wieken
2. Wat zijn dat voor toezeggingen en belangen?
‘Er is een aantal groepen die van elkaar verschillen maar wel hetzelfde doel hebben. Zo heb je de windmolenbouwers op land die meer verdienen aan een windmolen op land dan aan eentje op zee. Daarnaast heb je de burgercorporaties die al tien jaar bezig zijn om een windmolen in hun dorp te krijgen. Aan hen wordt mede-eigenaarschap beloofd, een stukje rendement. Het wordt verkocht als: “Jullie mogen participeren, jullie mogen mede-eigenaar worden.” Dat zei Rob Jetten gisteren nog bij de NOS en Jesse Klaver (GL) bij Buitenhof afgelopen zondag. Het is natuurlijk een fabeltje dat het zo werkt. Maar die burgercorporaties samen met klimaatneutrale gemeenten flink gelobbyd om wind op land te houden in het huidige Klimaatakkoord uit 2019.
‘Kortom, het verhaal van de lobby is: als mensen eigenaar worden, dan willen ze wel molens. Wat vanuit Amsterdams perspectief flauwekul is: er wonen in IJburg 10.000 mensen, en in Noord 50.000. Voor duizenden mensen is het een bron van overlast – of je er nu ziek van wordt of niet – die gelijkstaat aan een snelweg. Die ga je niet zomaar bij een wijk zetten als het ook anders kan.
‘Sommige mensen hebben een heel hoge lawaaitolerantie en die worden daarvan misschien blij. Maar er is een veel groter aantal mensen dat heel gevoelig is voor geluid. Met dat mede-eigenaarschap creëer je dus de situatie dat je buurman eraan verdient en jij er last van hebt. Dat is natuurlijk bizar overheidsbeleid.’
3. U zegt: windmolens op land zijn helemaal niet nodig.
‘De doelstellingen uit het Klimaatakkoord met betrekking tot windenergie op land zijn al gehaald. Die cijfers staan in de database van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Maar nu komt er een verhoogde doelstelling door de Europese Unie bij. De EU heeft gezegd: “We gaan 55 procent CO2 besparen in 2030 in plaats van die 49 procent uit het Klimaatakkoord.” Er moeten dus zo’n 600 à 700 windmolens extra komen. Wij zeggen: “Gooi die naar zee.” Dan zijn het er nog steeds maar 105 stuks op zee, die molens zijn veel groter en het waait daar veel harder. Dan heb je daar maar 150 vierkante kilometer nodig.
Lees meer over de klimaatplannen van Frans Timmermans: EU zet vol in op windmolens, weinig aandacht voor kernenergie
‘Maar er is geen enkele partij die dit zegt. PVV en FVD willen helemaal geen duurzame energie, want volgens hen is er geen klimaatprobleem (willen wel kernenergie red.). Of je hebt Rutte, die pleit voor kernenergie. Maar die kerncentrale is er pas na 2030 en we moeten al voor 2030 aan die doelstellingen voldoen. Dus dat is een afleidingsmanoeuvre. PvdA, GroenLinks en D66 hebben enorme ambities met windenergie. Hoger dan de EU-doelstelling. Prima. Maar ze blijven vasthouden aan windenergie op land, want windmolens op zee? Daar is volgens hen geen plek voor. Maar blijkbaar wel voor hun torenhoge ambities. Dus de bevolking die zegt: “Wij willen geen wind op land,” wordt niet gehoord.’
4. In de rest van het land zullen de mensen denken: nu ze naast de deur worden gebouwd, is het huis voor het GroenLinks-bolwerk opeens te klein. Hoe kijkt u naar dat sentiment?
‘In eerste instantie ga je gewoon logisch nadenken. Als die windmolen hier in Noord moet staan, hebben 5.000 mensen daar slapeloze nachten van. Dus je denkt, daarover zal de overheid wel hebben nagedacht. Die gaat die molens neerzetten op een plek waar zo min mogelijk mensen er last van hebben.
‘Dan kun je zeggen: “Iedereen moet er maar last van hebben”, ja hallo. Een snelweg leg je ook niet dwars door een stad heen. De overheid moet zorgen voor de maximalisatie van maatschappelijk welzijn. Het mag niet zo zijn dat als één iemand last heeft, iedereen last moet hebben.
‘Ik ben lid van GroenLinks, maar ik ben altijd tegen windmolens geweest. Ik heb wind op land altijd als een noodzakelijk kwaad gezien vanwege de impact op ons landschap.
Maar we zijn allemaal voor de energietransitie hier in Amsterdam. Het is geen links of rechts thema. Als het dichtbij komt, ga je nadenken wat het betekent en wordt je activistisch. Dat mag natuurlijk, dat je zegt: “Nee, dan maar hier niet.” Dan word je toch samen alleen maar sterker? Dan wordt er vanuit de media gelachen. Maar je kunt ook zeggen: “Dan gaan we samenwerken.” Dat doen we nu. Wij zijn een groene antiwindmolenbeweging.’