Supermarkten, gemeentes en milieuorganisaties steggelen al jaren over de toekomst van het statiegeldsysteem. In 2012 stond het statiegeld op grote petflessen met bijvoorbeeld frisdrank nog ter discussie. Deze week staat juist de uitbreiding naar kleine flesjes en blikjes op de agenda tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer.
Jaarlijks belandt in Nederland zo’n 50 miljoen kilo rotzooi op straat. Een hoeveelheid die slechts langzaam afneemt. Zwerfafval is lelijk om te zien, slecht voor het milieu en kost het opruimen jaarlijks zo’n 250 miljoen euro, die grotendeels voor rekening van gemeentes en terreinbeheerders komt.
Simon Rozendaal bezoekt een sorteerinstallatie voor plastic en vraagt zich af waarom er maar één is: de Nederlander is toch dol op recyclen… Lees verder
Donderdag spreken voor- en tegenstanders in de Tweede Kamer over eventuele invoering van statiegeld op kleine petflesjes en blikjes. Momenteel kunnen consumenten bij supermarkten alleen glazen bierflessen, en grote petflessen – 1 liter en meer – inleveren. Kleine petflesjes van een halve liter of kleiner, en blikjes horen in het gewone afval. Door (na)scheiding worden ze zoveel mogelijk gerecycled.
Zwerfafval
Nog al te vaak slingeren blikjes en flesjes rond op straat. In 2015 zouden ze goed zijn voor respectievelijk 3,9 miljoen en 2,9 miljoen kilo van de in totaal 50 miljoen kilo zwerfafval. Het invoeren van statiegeld zou het aantal blikjes en flesjes op straat met 70 tot 90 procent terugdringen, schreef onderzoeksbureau CE Delft afgelopen september in een rapport.
De voorgestelde uitbreiding van het statiegeldsysteem kost tussen de 10 en 110 miljoen euro, grotendeels voor rekening van supermarkten. De werkelijke kosten hangen af van gemaakte keuzes. In de goedkoopste opzet bedraagt het statiegeld 10 cent per flesje/blikje, kan inleveren alleen bij supermarkten en zijn kleine glazen flessen niet in te leveren. Het duurste model gaat uit van statiegeldbedrag van 25 cent, inleveren – ook van glazen flesjes – bij alle verkooppunten.
Door invoering van statiegeld op kleine petflesjes en blikjes kunnen gemeentes tot wel 80 miljoen euro besparen op reinigingswerkzaamheden. Ook hoeven ze minder geld uit te geven aan het legen van afvalbakken en het ophalen van vuilnis.
Gedragsverandering
Opvattingen over de plannen lopen langs voorspelbare lijnen uiteen. Natuur- en duurzaamheidsorganisaties voeren fel actie voor uitbreiding van het statiegeld. Gemeentes zijn positief maar waarschuwen dat aanvullende maatregelen nodig zijn. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), belangenorganisatie van de supermarkten, benadrukt dat er veel meer zwerfafval op straat ligt dan alleen blikjes en flesjes. De organisatie wil geen statiegeld, maar een brede aanpak gericht op onder meer gedragsverandering.
Geen enkel stuk plastic meer op de vuilnisbelt: dat wil de Europese Unie uiterlijk in 2020 hebben bereikt. Nederland is goed op weg. Mede dankzij innovatieve bedrijven als Plastic Whale, het Plastic Soup Lab en ….. lees verder
Opvallend genoeg leek het er in 2012 nog even op dat het statiegeld op grote petflessen juist zou gaan verdwijnen. Joop Atsma (CDA), staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, sloot een overeenkomst verpakkingen met het bedrijfsleven en gemeentes. Hierin stond dat het statiegeld zou plaatsmaken voor systeem van inzameling via containers bij supermarkten. Deze moesten hiervoor wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moest het aandeel van het materiaal PVC naar beneden in verpakkingen om deze eenvoudiger herbruikbaar te maken.
Atsma’s opvolger Wilma Mansveld (PvdA) haalde uiteindelijk een streep door de plannen. Het bedrijfsleven zou het aandeel PVC niet voldoende hebben teruggebracht.