Schiphol draait illegaal door — vreest handhaving na nieuw verlies in stikstofzaak

De feiten: Schiphol opereert voorlopig illegaal

Schiphol krijgt zijn natuurvergunning voorlopig niet terug, oordeelt de Raad van State. In juni vernietigde de rechtbank Den Haag de vergunning, in een zaak aangespannen door milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB).

De rechtbank oordeelde dat Schiphol beter moet onderbouwen dat het verlenen van de natuurvergunning geen nadelige effecten heeft op stikstofgevoelige gebieden.

Stikstofruimte die vrijkomt door salderen mag Schiphol volgens de de Raad van State alleen gebruiken als deze ruimte niet nodig is voor natuurherstel. En dat komt in noodlijdende stikstofgevoelige gebieden niet vaak voor. Ook in het geval van Schiphol was de rechter niet overtuigd.

Schiphol voorlopig zonder vergunning

Zowel Schiphol als demissionair staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur Jean Rummenie (BBB), die verantwoordelijk is voor de vergunningverlening, is in hoger beroep gegaan. Die zaak loopt nog.

Om handhaving, boetes en mogelijk zelfs stillegging tijdens het hoger beroep te voorkomen, vroeg de luchthaven een voorlopige voorziening aan.

Die moest ervoor zorgen dat Schiphol de vergunning terugkreeg totdat de Raad van State een oordeel velt over het hoger beroep. Deze voorziening is nu afgewezen. Dat betekent dat de luchthaven voorlopig illegaal blijft opereren.

Vollenbroek dreigt met handhavingsverzoek

De Raad van State toont begrip voor de zorgen van de luchthaven over de mogelijke gevolgen van handhaving, zoals het gedeeltelijk stilleggen van het luchtverkeer.

Maar die zorgen kan Schiphol altijd nog aanvoeren als het daadwerkelijk tot handhaving komt, vindt de Raad van State. Daar krijgt luchthaven waarschijnlijk wel de kans voor: Johan Vollenbroek, voorman van MOB, kondigde eerder al aan een verzoek om handhaving te gaan indienen als het aantal vluchten niet ‘substantieel’ omlaag gaat.

Wie zegt wat over de natuurvergunning van Schiphol?

‘Er is hier een vergunning verleend op grond van geitenpaadjes, er is gesjoemeld met stikstofcijfers. We zijn blij dat de rechtbank dat afstraft,’ reageerde MOB-voorzitter Johan Vollenbroek op de eerdere uitspraak van de rechtbank.
Er is ‘een landelijke oplossing van de overheid nodig’, zegt Schiphol over de vernietigde natuurvergunning.
‘De uitspraak betekent dat ik een nieuw besluit op de aanvraag van Schiphol moet nemen en daarbij de overwegingen van de rechtbank in acht zal moeten nemen,’ schrijft demissionair staatssecretaris Rummenie in een Kamerbrief naar aanleiding van de eerdere uitspraak van de rechtbank.

EW's visie: Schipholzaak vergt pijnlijke beslissingen

Door: Maria Bouwman, redacteur Onze Overheid

De stikstofcrisis verlamt het land. Niet alleen boeren hebben er last van, ook de Rotterdamse haven, Schiphol, de woningbouw en vele bedrijven worden belemmerd in hun ontwikkeling. En dat terwijl de natuur achteruit blijft gaan.

Een efficiënte aanpak is nodig om de stikstofuitstoot drastisch te reduceren en zo weer ruimte te creëren voor belangrijke zaken als woningbouw en bedrijvigheid.

Het miljardenfonds van voormalig stikstofminister Christianne van der Wal (VVD) had daarin een belangrijke rol kunnen spelen. Het bood financiële ruimte om boeren in de nabijheid van zwaar getroffen natuurgebieden gericht uit te kopen.

BBB-ministers botsen op juridische realiteit stikstofbeleid

Maar dat ging niet door: BBB, groot geworden dankzij de stikstofellende, schrapte tijdens de coalitieonderhandelingen het stikstoffonds.

Demissionair minister Femke Wiersma (BBB, Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur) stak haar energie vooral in — volgens deskundigen en haar eigen ambtenaren — juridisch kansloze voorstellen.

Het ging hierbij hoofdzakelijk om uitstel van deadlines en versoepeling van de normen, terwijl geitenpaadje na geitenpaadje bij de rechter sneuvelt. Geen wonder dat vrijwel elke partij in de Tweede Kamer wanhopig is over het stikstofbeleid, behalve de fracties van BBB en VVD.

Hopelijk komt er na de verkiezingen van 29 oktober snel een nieuw kabinet, dat van stikstof een prioriteit maakt en de pijnlijke beslissingen durft te nemen die — mede door het uitstelgedrag van BBB en VVD — noodzakelijk zijn.