Terecht dat Boskalis vertrek overweegt

19 januari 2023Leestijd: 2 minuten
Peter Berdowski (Boskalis) via videoverbinding bij hoorzitting in Tweede Kamer. Foto: ANP - Hollandse Hoogte - Dijkstra bv

Boskalis-topman Peter Berdowski kreeg veel kritiek nadat hij dreigde uit Nederland te zullen vertrekken. Tijdens een hoorzitting legde hij Haagse politici feilloos uit hoe goedbedoelde Nederlandse wetten als de voorgestelde initiatiefwet ‘Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’ in de praktijk niet werken, schrijft Joan Zijerveld.

Het nieuwe wetsvoorstel is een initiatief van de SP, GroenLinks, PvdA en ChristenUnie en wil vooruitlopend op een Europese Richtlijn de regels voor maatschappelijk verantwoord ondernemen vastleggen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Onder deze nieuwe wet krijgen internationale ondernemingen een zorgplicht als het gaat om discriminatie, arbeidsomstandigheden en milieuschade. De zorgplicht gaat verder dan het eigen bedrijventerrein. Bedrijven wordt verplicht om ook jegens leveranciers en klanten hun ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’ te nemen.

Niemand gebruikt graag producten die zijn gemaakt door kinderhanden of met uitbuiting. Dat geldt ook voor bedrijven. Toch maken bedrijven als Boskalis bezwaar tegen de nieuwe wet wegens de timing en zware verantwoordelijkheid die hun wordt opgelegd.

Bedrijven

Zonder kennis en geld van bedrijven lukt energietransitie niet, schreef Arendo Joustra over de klachten van Berdowski

Boskalis overweegt vertrek als wet wordt aangenomen

Tijdens de hoorzitting over de nieuwe wet op woensdag, werd
ook Peter Berdowski gevraagd naar zijn mening. Eerder liet de topman van Boskalis al weten dat Boskalis een vertrek uit Nederland overweegt als de voorgestelde wet wordt aangenomen.

Boskalis bouwt mee aan wegen en havens overal ter wereld. Het bedrijf handelt net als andere betrokken bedrijven bij infrastructurele projecten onder de OESO-richtlijnen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Berdowski noemt dergelijke projecten per definitie controversieel omdat er altijd een afweging is van het economische en het sociale belang. Denk aan de verbreding van het Suezkanaal in Egypte, waar een dictator aan de macht is. Of denk aan een gebied waar Boskalis zand wint, waardoor vissers niet meer kunnen vissen. Worden zij dan voldoende gecompenseerd door de overheid (tevens klant van Boskalis), die daarvoor verantwoordelijk is, vraagt Berdowski zich dan af.

Berdowski: zorgplicht is onvoldoende specifiek en gaat te ver

Berdowski stelt dat de zorgplicht die de wet voorschrijft onvoldoende specifiek is en te ver gaat, ook door de omkering van de bewijslast. Waarvoor en tot hoever bedrijven verantwoordelijk zijn, is niet duidelijk, vindt hij. Wel moeten bedrijven aantonen dat er alles aan is gedaan om eventuele schade te voorkomen.

Als Nederland verdergaat in zijn zorgplicht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen dan andere landen, wordt het ondernemen in een internationale omgeving bedrijven feitelijk onmogelijk gemaakt. Boskalis overweegt dan terecht om te vertrekken. Dit zou zonde zijn.

Maar de vraag is ook of de politiek hiermee haar doel bereikt. Bedrijven die niet in Nederland zijn gevestigd, kunnen onder internationale of Europese wetten immers gewoon hun werk doen. Het is beter om samen met andere landen op te trekken en nieuwe wetten te maken die bedrijven helpen om schade voor mens en milieu zoveel mogelijk te voorkomen.