De feiten: DNB-president kritisch over eurobonds
Bron: De TelegraafEurobonds leiden alleen maar tot hogere schulden, vreest Olaf Sleijpen, president van De Nederlandsche Bank (DNB). In een interview met De Telegraaf laat Sleijpen zich kritisch uit over de risico’s van gezamenlijke schulduitgifte door de eurolanden.
Landen als Italië en Frankrijk zullen zo’n Brusselse kredietlijn naar alle waarschijnlijkheid met beide handen aangrijpen om zich verder in de schulden te steken, zegt Sleijpen, die in juli aantrad als DNB-president.
Die landen moeten volgens hem juist werk maken van schuldreductie, om de financiële schok op te vangen die er op een dag – ‘Ik weet alleen niet wanneer en waar die vandaan komt’ – zal komen.
EW’s visie: Tegengas is welkom
Door: Jeroen van Wensen, financieel redacteurDe waarschuwing voor eurobonds en de extra schuld die Nederland daardoor op zich neemt, komt op het juiste moment. Met D66 en CDA zitten er twee partijen aan de formatietafel die juist hun zegen hebben gegeven aan de eurobond.
Op het eerste gezicht hebben zij daar goede argumenten voor. Met de uitgifte van gemeenschappelijke Europese staatsobligaties krijgt de gedroomde Europese kapitaalmarkt een zet in de rug.
En een gemeenschappelijke financiering past bij gemeenschappelijke Europese projecten, bijvoorbeeld op het gebied van defensie.
Maar Sleijpen maakt er korte metten met die argumenten. Een Europese kapitaalmarkt komt er ook door harmonisering van wetten en regels in Europa. Europese projecten kunnen landen afzonderlijk financieren, of Brussel haalt het geld uit Cohesie- en landbouwfondsen. Eurobonds zijn voor beide doelen niet noodzakelijk.
Eurobonds nadelig voor Nederland
Het leek bij het uitbreken van de coronacrisis en de aansluitende energiecrisis een goed idee om het EU-herstelfonds op te zetten. Landen konden er financiering voor projecten in eigen land aanvragen. Het fonds, zo’n 650 miljard euro groot, is gefinancierd met gezamenlijke schulden.
De Europese Rekenkamer maakte in mei in ambtelijke taal gehakt van het fonds. Kort en goed is het een administratief zootje geworden, waardoor niemand kan nagaan of gelden aan de juiste projecten zijn besteed. Of zoals de Rekenkamer zegt: ‘Daardoor is het onduidelijk of de EU-burgers echt waar voor hun geld krijgen.’
Ook de Nederlandse burger betaalt mee aan dit fonds, waarvan het geld vooral in Zuid-Europa terecht is gekomen. DNB houdt sinds kort bij hoeveel van de Europese schuld voor Nederlandse rekening komt. In 2021 was dat nog iets minder dan 4 miljard euro, in 2024 stond de teller op een kleine 18 miljard euro.
Als Europese landen hun nationale schulden op grote schaal financieren met eurobonds, loopt de rekening voor Nederland nog veel verder en harder op.
Het is goed dat Sleijpen, ’s lands belangrijkste bankier, tegengas geeft en uitlegt dat je tegelijk vóór Europa kunt zijn en tegen eurobonds.
Wie zegt wat?
Bron: CDA, D66, De Telegraaf- DNB-directeur Olaf Sleijpen in De Telegraaf: ‘Stel dat die eurobonds er komen, dan is mijn advies: daar hoort wel een heel belangrijke voorwaarde bij. Dat landen die niet voldoen aan de begrotingsregels in het Stabiliteits- en Groeipact een extra inspanning leveren om op nationaal niveau hun schuld extra hard te reduceren. Dat zeg ik, omdat ik als risico zie bij eurobonds dat die uiteindelijk alleen maar leiden tot hogere schulden.’
- D66 in het verkiezingsprogramma: ‘Onze gezamenlijke groene en digitale toekomst vraagt om gerichte investeringen in publieke goederen, zoals eigen digitale technologie, infrastructuur en elektriciteitsnetten. D66 wil jaarlijks 750 tot 800 miljard euro extra aan Europese investeringen. Dat financieren we met gezamenlijke leningen.’
- Het CDA in het verkiezingsprogramma: ‘Wij staan open voor het aangaan van gemeenschappelijke schulden (eurobonds) in noodsituaties en voor specifieke investeringen in Europese publieke goederen die onze veiligheid en open strategische autonomie versterken. Hiervoor gelden strenge voorwaarden.’