Wel of geen hogere bankenbelasting? Politiek twijfelt

22 december 2023Leestijd: 2 minuten
V.l.n.r. hoofdkantoren ING, Rabobank en ABN Amro. Foto's: ANP.

De verhoging van de bankenbelasting roept weerstand op bij de Europese Centrale Bank, bij de banken en in de Eerste Kamer. Het blijft nog steeds onzeker of banken binnenkort meer belasting moeten betalen, schrijft Jeroen van Wensen.

De Europese Centrale Bank (ECB) heeft laten weten weinig te voelen voor een verdere verhoging van de bankenbelasting. Dat blijkt uit een advies dat de bank deze week publiceerde.

Hogere belasting idee van Tweede Kamer

Sinds 2012 moeten banken naast de reguliere winstbelasting ook een bankenbelasting betalen. De jaarlijkse opbrengst hiervan bedraagt zo’n 470 miljoen euro.

Bij de Algemene Politieke Beschouwingen in september stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor een verhoging van de bankenbelasting met 150 miljoen euro per jaar.

Die verhoging dient ter dekking van de uitgaven die zijn gemoeid met de verdere verhoging van het minimumloon in de komende jaren. Die leidt automatisch tot een verhoging van de aan het minimumloon gekoppelde AOW.

Kritiek van de banken

Banken als ING, ABN AMRO en Rabobank uitten al eerder kritiek op de verhoging van de bankenbelasting. Zij rekenden onder meer voor dat hogere belastingen ook hogere rentes en minder stevige banken betekenen. Daarin worden zij nu gesteund door de Europese Centrale Bank.

Ook bij de senatoren in de Eerste Kamer heerst vrees voor de belasting. Een Nederlandse bank zal door een hogere belasting niet snel vertrekken. Maar bij een fusie met een bank uit een ander land, kan Nederland er ongunstig uitspringen. Als ING uit Nederland zou vertrekken, dan is dat een forse aanslag op hoogwaardige werkgelegenheid.

Bij de stemming over het Belastingplan 2024, waarin de hogere bankenbelasting is opgenomen, nam de Eerste Kamer een motie aan waarin staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) van Financiën wordt opgeroepen om een alternatief uit te werken voor de bankenbelasting. Dat alternatief hoopt de staatssecretaris op te nemen in de Voorjaarsnota 2024.

Hek van de dam

GroenLinks-PvdA en de SP stelden deze week voor om de bankenbelasting nog verder te verhogen, om van de opbrengst de energiebelasting voor particulieren te verlagen. Het voorstel werd door een ruime meerderheid in de Tweede Kamer weggestemd.