Hoezo calvinisten? Nederlanders vinden werk helemaal niet belangrijk

Het zelfbeeld is dat van een noest arbeidend volk. Maar uit onderzoeken blijkt dat Nederlanders werken helemaal niet belangrijk vinden. Leve de vrije tijd, lijkt het adagium.

Nederlanders zien zichzelf graag als een hardwerkend volkje: Nederland is een land dat het goed doet omdat mensen hier eerlijk zijn en de handen uit de mouwen steken. Calvinisme zit in de volksaard.

Een zelfbeeld dat nog maar eens werd versterkt tijdens de eurocrisis. Die arme Nederlanders met hun hoge arbeidsmoraal moesten doorwerken om de vakantiehuizen van frauderende Grieken te betalen, zo heette het. Maar op dat beeld valt heel wat af te dingen.

Behoorlijk lui

De Europese Waardenstudie, die eenmaal per decennium wordt gehouden, brengt in kaart hoe in verschillende landen wordt gedacht over politiek, religie, werk en meer. De nieuwste enquête is aan de gang: er worden in heel Europa zo’n zevenduizend mensen ondervraagd.

Uit de enquêtes van de afgelopen decennia – de laatste was in 2008 – komen Nederlanders als behoorlijk lui uit de bus. In maar weinig Europese landen wordt werk zó onbelangrijk gevonden.

Werk niet belangrijk

Slechts een kwart van de Nederlanders is het eens met de stelling dat werk altijd op de eerste plaats zou moeten komen, zelfs als dit minder vrije tijd betekent. Dat getuigt niet van veel arbeidsethos. In de meeste andere landen is dit minstens tweemaal zo hoog.

In de stelling ‘Het is beschamend om geld te krijgen zonder ervoor te hoeven werken’, kan Nederland zich slecht vinden. Slechts 35 procent van de Nederlanders is het ermee eens. Alleen in Denemarken en IJsland hebben ze nog minder problemen om geld aan te nemen zonder ervoor te werken.

Van stilzitten word je lui

Dat je van stilzitten lui wordt, vinden maar weinig Nederlanders: 47 procent. In de rest van Europa ligt dit percentage dichter in de buurt van 70. Alleen in IJsland is het percentage dat vindt dat mensen die niet werken, lui worden, lager. Maar dat land is qua inwonertal ook niet echt vergelijkbaar met andere Europese landen.

Dat werk in Nederland niet belangrijk wordt gevonden, wordt ook door andere gegevens gestaafd. Bijna twee op de vijf werkenden in dit land werken minder dan 30 uur per week (38 procent). Dat ruim tweemaal zo hoog als het gemiddelde in Europa.

Ontspanning is belangrijk

In hun vrije tijd vindt 98 procent van de Nederlanders ontspanning belangrijk. Een percentage dat buiten Finland (98), Griekenland (98) en Frankrijk (99) nergens hoger is.

Opvallend: in Zuid-Europese landen vindt meer dan 90 procent van de mensen het belangrijk dat ze in hun vrije tijd iets nieuws leren. In Nederland is dit maar 84 procent, waarmee het land tot de middenmoot behoort.

Wél eerlijk

Waar Nederland wél in positieve zin uitspringt, is eerlijkheid. Tweederde van de Nederlanders heeft ‘het gevoel dat de meeste mensen eerlijk zijn’. In Griekenland is dit maar eenderde. Alleen in de Scandinavische landen ligt het hoger.

Zelf de uitslagen van de Europese Waardenstudie vergelijken kan hier.