Amerika maakt zich op voor de confrontatie waar niemand op zit te wachten

06 maart 2024Leestijd: 3 minuten
Donald Trump. Foto: ANP

Super Tuesday leverde geen verrassingen op, maar maakte wel duidelijk dat de presidentiële verkiezingen op 5 november een herhaling worden van de stembusgang in 2020: Joe Biden versus Donald Trump. Een confrontatie waar niemand echt op zit te wachten.

Zowel bij de Republikeinen als bij de Democraten was het resultaat als verwacht op deze Super Tuesday. Duidelijk is dat Donald Trump de Republikeinse nominatie zal binnenslepen, en Joe Biden de Democratische.

Bij beide partijen stond op dinsdag 5 maart meer dan eenderde van de gedelegeerden op het spel, die uiteindelijk bepalen wie de presidentiële nominatie verwerft. In vijftien staten gingen miljoenen kiezers naar de stembus.

Trump is nog altijd de koning van de Republikeinen

Voor Trumps enig overgebleven uitdager Nikki Haley betekent de uitslag van deze ronde het definitieve einde. Ze stapt op 6 maart uit de race, het is onmogelijk om Trump nog in te halen. Zij zal haar troostprijs, de winst in de staat Vermont, koesteren, maar de Republikeinse kiezer maakte bij deze voorverkiezingen vooral duidelijk dat Trump de koning van de partij blijft.

Terugblikkend is het fascinerend hoe Trump zijn greep op de partij heeft weten te behouden. Na de Capitoolbestorming op 6 januari 2021 was hij kortstondig persona non grata. Even was er zelfs sprake van om Trump af te zetten via een impeachment-procedure, maar die werd vertraagd. Uiteindelijk verliet Trump als een dief in de nacht het Witte Huis op 20 januari 2021 bij de overdracht van het presidentschap aan Democraat Joe Biden.

Bedevaartstochten naar Mar-a-Lago

Acht dagen later stond de Republikeinse leider in het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, alweer op de stoep bij Trump in zijn resort in Mar-a-Lago. Dat was een teken aan de wand. Meer bedevaartstochten volgden, al bleef onzeker hoe sterk Trumps greep nog was op de partij. Wat iedereen verwachtte, gebeurde in december 2022: Trump bevestigde dat hij opnieuw een gooi wil doen naar het Amerikaanse presidentschap.

Er was concurrentie. Afgelopen jaar leek de gouverneur van Florida, Ron DeSantis, een serieuze bedreiging voor Trump te gaan vormen, maar al bij de eerste voorverkiezingen bleek hoe zwak DeSantis ervoor stond. Hij werd op ruime afstand tweede in Iowa. Bij de volgende ronde in New Hampshire brak Nikki Haley door, al werd ook zij tweede. Aan Trumps macht bij de Republikeinen viel niet te tornen. Veruit de meeste Republikeinen willen Trump.

Weerzin heerst tegen Trump én Biden

De vraag op verkiezingsdag 5 november is hoe groot de weerzin tegen Trump is onder zijn eigen Republikeinen. Blijven de Haley- en DeSantis-kiezers thuis of steunen zij alsnog Trump? Dat zal van grote invloed zijn bij deze verkiezingen. Het wisselde per staat, maar opponente Nikki Haley haalde op Super Tuesday tussen de 10 en 40 procent van de Republikeinse stemmen. Zonder de Haley-kiezer gaat Trump het niet halen op 5 november.

Maar de oud-president heeft het geluk van Joe Biden als tegenstrever. Ook de huidige president is bijzonder impopulair. De meeste Democraten scharen zich achter hem, maar de steun is verder zeer beperkt. Al maanden krijgt Biden een onvoldoende van de Amerikaanse kiezer. Van de Amerikanen oordeelt 55 procent negatief over Biden, terwijl dat bij Trump 52 procent is.

Zo maken de Amerikanen zich op voor een keuze op 5 november tussen twee kandidaten die niemand echt ziet zitten.

Victor Pak
Victor Pak (1995) is redacteur bij de redactie Nederland van EW.  Pak studeerde Politicologie aan de Universiteit Leiden en Journalistiek aan de Universiteit van Amsterdam.
Lees meer
Victor Pak