Jonathan Holslag: Hoe Europese havens de deur wagenwijd openzetten voor China

06 september 2023Leestijd: 2 minuten
Containeroverslag in de Rotterdamse haven op de Tweede Maasvlakte. Foto: Flip Franssen/HH/ANP

Europa zou een stuk alerter kunnen en moeten zijn op assertief Chinees aankoopgedrag van Europese havens, zoals bijvoorbeeld dat van Rotterdam, Antwerpen en Hamburg. Dat schrijft Jonathan Holslag.

Havens zijn de wijd opengesperde portalen tot onze Europese koopdrift. Havens kennen geen zeden. Ze bieden hun diensten schaamteloos aan – aan alles en iedereen. Zij richten hun begerige blik op de rijkste en dikste klanten. Vandaag zijn dat vooral Chinezen. En de drift van de Chinezen om onze Europese markt binnen te dringen is tomeloos. Langs de hele Europese kustlijn staan zij de dringen, met contracten, concessies en containers. Vooral héél veel containers.

Rotterdam, Antwerpen en Hamburg zijn het meest in trek. Zij verwerken nog steeds bijna de helft van alle Europese invoer. Zo liep onlangs de MSC Loreto binnen in Antwerpen, volgestouwd met 24.300 containers uit China. We willen op een duurzame manier blijven groeien, opperde de havendirecteur. Duurzaamheid en Chinese containers – het blijft een intrigerende combinatie. Hamburg wil niet onderdoen. Ondanks het voorbehoud van verschillende ministers liet het de Chinese staatsrederij Cosco Shipping zich inkopen in een containerdok.

Maar het zijn vooral ook de kleinere havens die nu hongerig hun diensten aanbieden. De hele maritieme buitenrand van Europa lijkt in de vitrine te staan. Het Griekse Piraeus is hierin het verste gegaan. Het antieke relict van Europa’s grootse maritieme verleden is nu volledig in de greep van Chinese investeerders. Het volume Chinese goederen dat er verhandeld wordt, is verdubbeld. Piraeus is nu Europa’s vierde grootste bestemming voor Chinese containers.

China assertief bezig met het overnemen van havens

En vanuit Piraeus worden talrijke andere Mediterrane havens gevoed, zoals Livorno, ooit de mercantiele uitvalsbasis van de De Medici’s. Livorno maakte China het hof door op te gaan in de Chinese Zijderoute en sindsdien is de invoer uit China er negen keer groter geworden. Hetzelfde gebeurde met Varna, in Bulgarije aan de Zwarte Zee, met Koper in Slovenië, met Trieste, met Genua, met Valencia, met Barcelona en met Le Havre. Zeebrugge is op de meest spectaculaire wijze gestegen in de gratie van de Chinezen. Een half miljoen Chinese auto’s werden er vorig jaar afgezet.

Overal zetten containerschepen nooit geziene volumes ‘Made in China’ aan wal. Overal hopen havendirecteuren op méér, méér, méér. En als de havenkranen het helse ritme van het lossen niet meer aankunnen, stelt China er graag nieuwe en grotere ter beschikking. Europese havens proberen de schijn nog op te houden met praatjes over de wederzijdse voordelen. De Chinezen zijn franker. In Zeebrugge vertelde een Chinese havenbaas: ‘Want we hebben dezelfde strategie: grote volumes uit China naar Europa brengen.’