Energieonzekerheid is een grote bedreiging voor Europa

De Europese Unie wil niet afhankelijk zijn van de olie- en gasvelden van dictators. Maar ‘strategische autonomie’ bereik je niet met windmolens. Brussel ontbreekt het aan concrete plannen en zegt vooral wat níet moet, schrijft Afshin Ellian.

De energietransitie is van levensbelang voor Europa. De oorlog in Oekraïne bewijst dit eens te meer. Onafhankelijkheid van dictators die op olie- en gasvelden hun paleizen hebben gebouwd, is meer dan ooit een voorwaarde voor de veiligheid van Europese landen. Maar fantasieën leveren geen energiebronnen op. De Europese Unie (EU) en de lidstaten hebben nog geen helder plan om energieonafhankelijkheid te realiseren. Buitengewoon zorgwekkend.

Energieonafhankelijkheid lukt niet met alleen wind en zon

De EU streeft, terecht, naar ‘strategische autonomie’. Een eerste voorwaarde hiervoor is energieonafhankelijkheid. Maar daarvoor zijn nog geen serieuze plannen. Brussel produceert alleen plannen voor hoe het níet moet. In 2035 mogen geen auto’s met fossiele verbrandingsmotor meer worden geproduceerd. Maar waardoor fossiele brandstof moet worden vervangen, dat staat niet in de plannen.

Ja, er moeten nog meer elektrische auto’s en waterstofauto’s worden geproduceerd. Maar waar en hoe worden de benodigde elektriciteit en waterstof geproduceerd? Het is niet moeilijk om te bedenken dat windmolens en zonnepanelen alle industrie, verkeer en huishoudens in Europa niet van voldoende elektriciteit zullen voorzien.

Kerncentrales bieden oplossing

De Europese Commissie en het Europees Parlement willen dat in 2030 minstens 42,5 procent van de energie in de EU duurzaam wordt opgewekt. Nu is dat bijna 22 procent. Zweden wekt ruim 60 procent duurzame energie op, Nederland maar 13 procent. Zweden heeft 8 actieve kerncentrales, waarmee het bijna 30 procent van zijn elektriciteit produceert, en kent daardoor een lagere CO2-uitstoot. Kerncentrales bieden, samen met windmolens en zonnepanelen, een oplossing.

Na de tsunami in Fukushima besloot Duitsland, de grootste energieverbruiker van Europa, in 2011 om geleidelijk alle zeventien kerncentrales te sluiten (de Atomausstieg). Vorige week was de laatste aan de beurt. Bündnis 90/Die Grünen, de Duitse GroenLinks, stemde in om in plaats van kernenergie kolencentrales te gebruiken. Dus meer CO2-uitstoot! Dezelfde partij gelooft ook dat we binnenkort door de klimaatverandering ten onder gaan. Hoe valt dit met elkaar rijmen? Het is te dom om het goed te kunnen praten.

Onlogisch idealistisch energiebeleid redt het klimaat niet. Evenmin realiseert dit energiebeleid Europese strategische autonomie. We gaan van ‘win-win’ naar ‘verlies-verlies’. De echte Europese ramp dreigt zich aan te kondigen: energieonzekerheid, en een ernstige dreiging voor de politieke stabiliteit in diverse EU-lidstaten. De prijs zal oplopen, en daarmee ook de armoede.