De feiten: Voormalig EU-buitenlandchef Mogherini officieel verdacht van fraude en corruptie
Bron: EuroactivOp 2 december is de Italiaanse Federica Mogherini, voormalig EU-buitenlandchef en sinds 2020 rector van het Europacollege in Brugge, officieel onder verdenking gesteld van fraude en corruptie bij openbare aanbestedingen. Daaraan ging een urenlange ondervraging vooraf door de federale gerechtelijke politie van West-Vlaanderen.
Dit meldde het Europese Openbaar Ministerie (EPPO) dinsdagochtend. Ook de Italiaan Stefano Sannino, tot afgelopen zomer secretaris-generaal van de Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO) en sindsdien directeur-generaal, werd formeel op de hoogte gebracht van beschuldigingen tegen hem.
Mogherini zwaaide als EU-buitenlandchef van 2014 tot 2019 de scepter bij EDEO en was dus de baas van Sannino.
Fraude, corruptie, belangenverstrengeling
Volgens EPPO hebben de twee (en een functionaris van het Europacollege) zich schuldig gemaakt aan fraude, corruptie, belangenverstrengeling en schending van het beroepsgeheim. De twee zijn inmiddels vrijgelaten, omdat er volgens het parket geen vluchtgevaar bestaat.
Het bestuur zou dat hebben gedaan in de (niet publieke) wetenschap dat er bij EDEO een aanbesteding op komst was voor een nieuwe opleiding voor jonge diplomaten, de European Diplomatic Academy.
Sannino maakte in 2022 de dienst uit bij EDEO. De aanbesteding kon alleen worden binnengehaald door onderwijsinstellingen die over voldoende huisvesting voor studenten beschikten.
Portretten van Ursula von der Leyen en Federica Mogherini
Door aanschaf van het gebouw voldeed het Europacollege al aan die voorwaarde, nog vóór de aanbesteding was gepubliceerd. Niet veel later haalde de instelling inderdaad de aanbesteding binnen.
Het programma kreeg Mogherini als opleidingshoofd. In het gebouw zouden in de gangen onder meer portretten hangen van Ursula von der Leyen én Mogherini.
Woensdag 3 december maakte Sannino (65) bekend vervroegd met pensioen te gaan. Daags erna nam de socialistische Mogherini (52) ontslag bij het Europacollege: ‘In overeenstemming met de uiterste strengheid en eerlijkheid waarmee ik mijn taken altijd heb uitgevoerd, heb ik vandaag besloten om ontslag te nemen als rector.’
EW's visie: EDEO-schandaal legt Brusselse dubbele moraal pijnlijk bloot
Drie jaar na ‘Qatargate’ is Brussel opnieuw in de ban van een vermeend corruptieschandaal in het hart van de Europese Unie. Maar er zijn grote verschillen.
Geen bewijs voor zelfverrijking, wel voor misbruik van voorkennis
Bij het EDEO-schandaal dat dinsdag 2 december losbarstte, gaat het naar het zich laat aanzien niet om zelfverrijking, maar om misbruik van voorkennis door een hoge Commissie-ambtenaar en een voormalig Europees Commissaris.
Er zou alleen sprake van zelfverrijking kunnen zijn als Mogherini’s geschatte salaris van 14.000 euro per maand als directeur van het Europacollege omhoog is gegaan nadat ze in 2022 ook de baas was geworden van de EDEO-diplomatenopleiding. Dat is vooralsnog niet duidelijk.
Schandaal treft de kern van het EU-establishment
Toch is deze kwestie voor Brussel, dat moreel zo graag hoog te paard zit, buitengewoon pijnlijk. De EDEO en het Europacollege gelden als twee bastions van het EU-establishment.
Federica Mogherini heeft recent vijf jaar lang een van de meest prestigieuze posten in Brussel bekleed (die nu wordt bezet door de Estse Kaja Kallas). Stefano Sannino was een van de bekendste Europese ambtenaren, met groot internationaal aanzien.
Europees moreel gezag ondermijnd door eigen aanbestedingspraktijk
Het zijn ook precies dit soort zaken rond (niet zo) openbare aanbestedingen die de Europese Commissie aankaart in een lidstaat als Hongarije en waarmee kandidaat-lidstaten korte metten moeten maken, willen zij überhaupt aanspraak maken op toetreding tot de Europese Unie.
Kijk eens naar de balk in je eigen oog, hoor je ze daar al denken.