In Calais omarmen media romantiek der verworpenen

09 maart 2016Leestijd: 4 minuten
'EPA'

De ellende in het migrantenkamp van Calais wordt door veel media gecultiveerd en geromantiseerd. De jungle vormt in hun ogen de ideale aanklacht tegen het Westen. Waar is de realiteitszin?

De beweegredenen van een migrant zijn niet altijd helder. Er kunnen uiteenlopende redenen zijn om huis en haard te verlaten.

Wie wegens zijn politieke opvattingen wordt vervolgd, heet een politieke vluchteling. Dit is een duidelijke categorie, die een kleine minderheid vormt van alle migranten in de wereld. Daarnaast zijn er mensen die worden vervolgd – of onderworpen aan een onmenselijke behandeling – om wat ze zijn. Daarbij denk ik aan religieuze minderheden en homoseksuelen. Ook hier zijn de eventuele vluchtmotieven duidelijk.

De samenleving is gemondialiseerd. Technologie en uitgebreide vervoermogelijkheden brengen  nieuwe categorieën migranten voort. De mondialisering van de media als gevolg van technologische vooruitgang zet miljoenen mensen ertoe aan om zich te verplaatsen naar een ander werelddeel.

Leegte

Een deel van hen is niet gemotiveerd om te integreren of actief te participeren in de nieuwe wereld. Zij dromen over een ander leven op basis van beelden die ze via de media hebben ontvangen.

Er bestaat geen ander leven. Het leven is een naakt begrip. Het bestaan van mensen wordt gerelateerd aan economie, politiek en recht. Deze begrippen ordenen de werkelijkheid. Teleurgesteld in de nieuwe wereld ontdekken migranten met een verkeerd beeld de leegte van het naakte leven. Dan is het echter te laat.

Revolutionair

Het romantiseren van andermans werkelijkheid is eigen aan de gemondialiseerde wereld. Ook de romantisering van de goedheid en de kwetsbaarheid van de mens is onderdeel van de imaginaire werkelijkheid.

Niets is romantischer dan het leven van de verworpenen der aarde – het is de revolutionaire en emotionele romantiek. De ‘jungle van Calais’ is daarvan een onverbrekelijk voorbeeld.

Die jungle is een onbegrijpelijk fenomeen. Ik las dat jongens in het migrantenkamp in Calais zijn verkracht. Minderjarige jongens zouden slachtoffer zijn geworden van verkrachting in het zelfgebouwde kamp in Calais, aldus de medische hulpverleners – vrijwilligers – ter plekke.

Vrees

In de voorbije zes maanden hebben volgens De Telegraaf de vrijwilligers zeven jongens behandeld die vertelden dat ze waren verkracht. Ook meldt de krant dat de slachtoffers tussen de veertien en zestien jaar zijn en verwondingen hadden die hun verhaal lijken te bevestigen.

Uit schaamte of uit vrees voor repercussies hielden zij hun mond, wat wordt bevestigd door de organisatie Save the Children. Natuurlijk zijn niet alle mannen in de het kamp van Calais verkrachters. Maar een jungle aan de randen van een rechtsorde trekt criminele bendes en tuig aan.

Recentelijk hoorde ik op de radio een fotograaf die in de jungle van Calais foto’s maakte van bewoners. Kennelijk heeft hij mooie foto’s gemaakt. De interviewer probeerde via de fotograaf te achterhalen waarom deze mensen in Calais verblijven.

Jihad

Ze willen naar Groot-Brittannië, zei de fotograaf. Ook vertelde hij dat een bewoner van de jungle had beweerd dat als hij niet naar Engeland mag, hij daar in zijn eigen jungle wil sterven. Een jihad voor Engeland. Martelaar worden voor de hemel op aarde, namelijk Groot-Brittannië. Is er iets romantischer dan dit? Ja, de jungle in de ogen van westerse activisten en media.

De Franse regering zou graag zien dat de bewoners van de jungle zich registeren als asielzoekers, maar dat willen zij juist niet. Omdat ze naar Groot-Brittannië willen, zou een activist nu zeggen. Maar als ze zich laten registeren, kunnen ze onder de menswaardige omstandigheden leven in een asielzoekerscentrum in Frankrijk.

Afgewezen

En als ze worden toegelaten, en de kans daarop is nu erg groot, kunnen ze met een legaal reisdocument naar Groot-Brittannië, dus naar de hemel op aarde reizen. Maar nee, ze willen in de jungle blijven en vervolgens illegaal in een vrachtwagen naar Groot-Brittannië. Zie hier de krankzinnigheid van de romantiek!

In werkelijkheid hebben de bewoners van de jungle van Calais verschillende motieven om zich niet te laten registreren bij de Franse autoriteiten. Een eerste groep die zich niet wil laten registeren, bestaat uit criminelen. Weer een andere groep bestaat uit de mensen wier asielverzoek reeds is afgewezen. Zij zouden Frankrijk moeten verlaten.

Aanklacht

Er is ook groep, wellicht de grootste, die psychisch niet meer in orde is. Deze groep heeft al te lang het naakte leven als werkelijkheid ervaren. Ook hebben ze van de activisten geleerd dat zij het symbool zijn van de verworpenen in de kapitalistische westerse wereld. Als symbool van het lijden moeten zij in de jungle blijven wonen, en aldaar dromen van de hemel op aarde.

De jungle fungeert als een levende aanklacht tegen de moraal van het Westen. Zo denkt de gemiddelde activist. Ook zij zijn wellicht psychisch niet in orde.

De jungle moet worden ontmanteld. De activisten moeten naar huis. En de bewoners? Het criminele deel moet naar de gevangenis, het afgewezen deel naar uitzendcentra, en het psychische gestoorde deel naar de medische zorg.

De jungle toont niet de verworpenen der aarde, maar het sadomasochisme van de nihilistische Europeanen. De romantiek van de jungle is een humanistische fata morgana, een mirage van de goede mens.