Onderhandelaars van zeventien landen bereikten vorige week een voorzichtige wapenstilstand, maar voorlopig worden de spanningen rond het conflict in Syrië alleen maar groter. De woordenstrijd tussen Rusland en Turkije is weer verder opgelaaid.
Inzet is ditmaal – na het neerhalen van de Russische jet SU-24 eind november – de positie van de Koerdische YPG-milities – oftewel de Syrische Koerden.
Verlengstuk
Turkije ziet hen als verlengstuk van de eveneens Koerdische beweging PKK, die in Ankara wordt gezien als terreurorganisatie. Het Turkse leger bestookt de stellingen van de YPG in het noorden van Syrië sinds zondag – een campagne waar voorlopig geen einde aan lijkt te komen.
De Turken zijn bang dat deze milities oprukken naar Azaz, een stad die praktisch op de Turk-Syrische grens ligt. Ankara ziet een YPG-opmars naar Azaz dus als een flinke bedreiging. Dat blijkt maandag ook uit de woorden van premier Ahmet Davutoglu.
Azaz
Als de Syrische Koerden proberen om Azaz in te nemen, zullen wij met de ‘keihard antwoord‘ komen, zei hij tegen journalisten, in zijn vliegtuig op weg naar Oekraïne. Volgens de premier hebben de beschietingen sinds zondag voorkomen dat de YPG-strijders zijn verdreven uit de omgeving rond Azaz.
Het Syrische regime – dat door Turkije wordt gezien als vijand – eist dat de Turken zich niet met deze ‘binnenlandse kwestie’ inlaten. Damascus vermoedt dat ongeveer ‘honderd Turkse schutters’ Syrië zijn binnengegaan. Die zouden ‘directe steun verlenen aan terreurorganisaties’, aldus het Syrische bewind. De Verenigde Naties moeten hier iets tegen doen, vanwege de schending van onze soevereiniteit, klinkt het.
‘Provocatie’
Rusland, dat bondgenoot Bashar al-Assad steunt met bombardementen, noemt de Turkse aanvallen op de YPG-milities een ‘provocatie‘. Moskou zegt ‘erg bezorgd’ te zijn over de ‘agressieve acties tegen een buurland’. De lijn die door Ankara is ingezet, is een bedreiging voor de vrede en veiligheid in het Midden-Oosten, vindt het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken, dat een beroep doet op de VN-Veiligheidsraad.
Davutoglu zou op zijn beurt in Kiev hebben gezegd dat Rusland zich gedraagt als een ‘terroristische organisatie’. Ook westerse bondgenoten van Turkije hebben kritiek op de beschietingen. Federica Mogherini, buitenlandcoördinator van de Europese Unie, wil dat de Turken hiermee meteen stoppen.
‘Een paar dagen geleden hebben we, inclusief Turkije, besloten om de situatie in en rond Syrie te de-escaleren. Maar wat we nu zien is het tegenovergestelde. Dit is niet wat we verwachtten,’ zei de Italiaanse vandaag in Brussel. Intussen zijn door een raketaanval op een ziekenhuis in de Syrische stad Maarat al-Numan doden en een onbekend aantal gewonden gevallen. Het ziekenhuis, waarbij Artsen zonder Grenzen betrokken is, zou zijn vernietigd.