Het ooit wonderschone Brussel ging in de uitverkoop en op de Heizelvlakte gaat dat door. In 2017 moet ook het educatieve pretpark Mini-Europe eraan geloven.
Een Frans meisje roept in de microfoon ‘olé!’, waarna de honderden poppetjes in de ministierenvechtersarena van Sevilla (Spanje) haar naroepen.
Het meisje glimlacht ondeugend. Het is een glimlach die overal in Mini-Europe is waar te nemen. In dit educatieve pretpark op de Heizelvlakte in Brussel worden bezoekers vermaakt met miniatuurgebouwen (schaal 1:25) uit de 28 lidstaten van de Europese Unie (EU).
Voor kinderen een bron van verwondering, voor volwassenen een feest der herkenning dankzij de Eiffeltoren, Big Ben en Amsterdamse grachten.
Maar de toekomst is onzeker. Met 370.000 bezoekers per jaar is het na het naastgelegen Atomium de populairste attractie van Brussel. ‘En het is winstgevend,’ zegt directeur-eigenaar Thierry Meeùs (59).
De gemeente Brussel heeft de Heizelvlakte echter verkocht aan Unibail-Rodamco, een Frans-Nederlandse projectontwikkelaar. Die wil er onder meer appartementen en een winkelcentrum bouwen. Mini-Europe heeft nog een huurcontract voor 2 hectare grond tot en met januari 2017.
Zakenmensen
Het pretpark is bedacht door de Nederlander Johan Lorijn, die boekhouder was bij Madurodam. In dienst van een Nijmeegs bedrijf ontwikkelde hij Mini-Europe, maar dat bleek duurder dan gedacht en zij hadden geen verstand van toerisme. Meeùs heeft dat wel.
Zijn vader verwierf de rechten op de telewaterskibaan en liet de oorspronkelijk Duitse attractie bouwen. Het bleek in 1975 het begin van pretparkimperium Walibi.
Dat nam in 1988 Mini-Europe over, een jaar na de opening. Thierry Meeùs werd directeur. ‘Het begin was moeilijk, want Brussel was louter gericht op zakenmensen. Hotels weigerden folders op de balie te leggen.’
Dat is mede dankzij ondernemers als Meeùs veranderd. Inmiddels worden jaarlijks naast 3,2 miljoen zakelijke, 3 miljoen toeristische overnachtingen geboekt. Daarmee blijft Brussel een exoot: in bijna alle westerse hoofdsteden is het aantal toeristische overnachtingen één à twee keer hoger.
Dat komt mede door ruilhandel tussen vooral socialistische politici, grote ondernemers en instellingen. Voor die laatsten mochten willekeurig kantoren, flats en winkelcentra worden gebouwd. Zo ging de prachtige Leopoldwijk deels plat voor EU-kantoren. In ruil kregen lokale en nationale politici geld voor cadeaus aan vooral de onderklasse.
Uitverkoop
Het ooit wonderschone Brussel ging zo in de uitverkoop en op de Heizelvlakte gaat dat nog door. Oh ironie: socialisten sloopten met grote EU-instellingen en bedrijven eerst het echte Brussel, in 2017 moet ook Mini-Europe eraan geloven.
Van Meeùs overigens geen kwaad woord over de Europese Unie. Hij is lid van de Europese Beweging en ziet de noodzaak van de Unie. ‘We vormen maar 7 procent van de wereldbevolking; samen staan we sterker.’ Hij kwam tot zijn overtuiging terwijl hij Mini-Europe opbouwde.
Tijdens de rondleiding wijst hij op een maquette van grachtenpanden in Gdansk: ‘Ontworpen door een Nederlander. Europa is met elkaar verbonden.’ Hij hoopt dat ook bezoekers daarvan overtuigd raken. Al ziet Meeùs wel dat het niet eenvoudig is. Zelfs in Mini-Europe blijkt het lastig om maquettes uit 28 Unielanden samen te brengen.
Zo weigerden de Bulgaren mee te werken aan een maquette van het Rila-klooster. Uiteindelijk stelde een parlementslid vragen, informeerde de pers en een rel was geboren. De regering ging overstag en sponsorde zelfs. (Een maquette kost algauw 200.000 euro.) Een Bulgaars-orthodoxe priester kwam de maquette inzegenen. ‘Dat duurde wel vijftien minuten,’ zegt Meeùs.
Hij leerde nog iets: ‘Nederland heeft goede maquettebouwers.’ De maquettes van de eerste twaalf EU-landen zijn gebouwd onder begeleiding van Frans van Piere (72) van ISM Maquettes uit Eindhoven. Zo nodig renoveert die de maquettes. Meeùs: ‘Want ik wil dat het tot het einde op orde is.’
Er is een kans dat Mini-Europe mag blijven. Dat hangt mede af van een procedure bij de Belgische Raad van State. Van Piere is weinig hoopvol: ‘Het lijkt erop dat het grote geld gaat winnen.’ En zo verliest Brussel een pareltje.
Elsevier nummer 20, 16 mei 2015