Amerika is terug op het wereldtoneel – maar met tegenzin

Ongetwijfeld zullen er de komende jaren veel boeken worden geschreven over de vraag hoe de Amerikaanse inlichtingendiensten er zo naast hebben kunnen zitten. Want ook de Verenigde Staten hebben de terreurdreiging van Hamas gigantisch onderschat. Tot in de hoogste kringen, zo maakte de papieren editie van het toonaangevende tijdschrift Foreign Affairs deze maand pijnlijk duidelijk. ‘Hoewel het Midden-Oosten nog steeds te kampen heeft met eeuwigdurende uitdagingen, is de regio rustiger dan zij in decennia is geweest,’ schrijft Nationale Veiligheidsadviseur Jake Sullivan in het zevenduizend woorden tellende essay, dat op 2 oktober naar de drukker ging. ‘De Israëlisch-Palestijnse situatie is gespannen, maar ondanks de ernstige wrijvingen hebben we de crises in Gaza gede-escaleerd.’

Sullivans woorden waren al achterhaald voordat het tijdschrift in de schappen lag: vijf dagen later zou Hamas zich op Israëlisch grondgebied schuldig maken aan de grootste pogrom sinds de Tweede Wereldoorlog.

De opmerkingen van Sullivan maken duidelijk dat de Verenigde Staten hun aanwezigheid in de regio nu juist aan het herijken waren. ‘Het Midden-Oosten doet er gewoon niet meer zoveel toe,’ schreven Aaron David Miller en Richard Sokolsky, twee oudgedienden van het ministerie van Buitenlandse Zaken onder zowel Republikeinse als Democratische presidenten, drie jaar al geleden al in Politico Magazine. Gezien de talloze crises waarmee Amerika zelf te maken heeft – zoals binnenlandse onrust en polarisatie, groeiende fiscale tekorten en China’s roofzuchtige handelspraktijken – kan het land zich volgens de auteurs niet langer veroorloven om zwaar te investeren in ‘hopeloze zaken waar lokale actoren niet bereid zijn om zelf het meeste zware werk op te knappen. […] Het schijnbaar eindeloze streven naar vrede tussen Israël en de Palestijnen is een klassiek voorbeeld.’