Shariaraden, rechtbanken gebaseerd op islamitisch recht, moeten niet worden verboden, maar onder overheidstoezicht komen te staan. Dat zegt een commissie die in opdracht van premier Theresa May onderzoek deed naar de raden. Als de raden worden verboden, zou het gevaar bestaan dat ze ‘ondergronds’ gaan.
Dat concludeert een commissie onder leiding van Mona Siddiqui, hoogleraar ‘islamitische en interreligieuze studies’ aan de Schotse Universiteit van Edinburgh. ‘Verandering is nodig in moslimgemeenschappen zodat ze de rechten van vrouwen erkennen, vooral op het gebied van het huwelijk en scheidingen.’
Vrouwen moeten concessies doen aan hun man
Machteld Zee promoveerde op shariaraden. Lees het interview: ‘D66’ers zijn het met me eens’
Uit het onderzoek kwam onder meer naar voren dat veel islamitische vrouwen voordat ze kunnen scheiden financiële concessies moeten doen aan hun mannen. Die bepalen tijdens het huwelijk veelal waar hun vrouw naartoe mag en met wie ze mag praten. Ook worden de vrouwen vaak ‘opdringerige’ vragen gesteld in de shariaraden, waarin zelden vrouwen zitten.
Maar dat is volgens de commissie geen reden voor een verbod: er bestaat binnen islamitische gemeenschappen een behoefte aan religieuze scheidingen, en ‘die behoefte verdwijnt niet als de shariaraden zouden verdwijnen’. Bij een verbod, redeneren de onderzoekers, bestaat het gevaar dat de raden ‘ondergronds’ gaan of dat vrouwen om te scheiden een risicovolle reis naar andere landen moeten maken.
Daarom is het op korte termijn nodig om shariaraden onder overheidstoezicht te stellen, stelt het rapport. Om ervoor te zorgen dat de rechten van vrouwen worden gerespecteerd, wordt een ‘systeem voor zelfregulering’ voorgesteld met gespecialiseerde familierechters en leden van shariaraden. De overheid zou de gang van zaken vervolgens nauwlettend in de gaten moeten houden.
‘Laat moslims volgens islamitische én Britse wet trouwen’
Verder adviseert de commissie de overheid het islamitisch huwelijk dezelfde status te geven als het christelijk en het Joods huwelijk. Nu trouwen orthodoxe moslims vaak niet voor de staat, waardoor vrouwen die willen scheiden, dat niet via de reguliere wet kunnen doen. Als koppels ook voor de Britse staat trouwen, zou dat hun juridische status versterken.
Inmiddels heeft de Britse minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd gereageerd op het rapport, meldt The Guardian. ‘We nemen de aanbeveling om deze shariaraden te reguleren niet over. Shariawetgeving heeft geen bevoegdheid in het Verenigd Koninkrijk en we willen geen wetgeving faciliteren die raden als alternatief voor Britse wetten mogelijk maakt.’